Kulturë

Visar Zhiti: Biseda bashkëvuajtësish dhe kartela tronditëse

Po ndieja dëshirën të shfletoja “Librin e Burgut” të Arshi Pipës… të shihja dhe autografët e tij, edhe shkrimi flet, është si rrugëtimi i poetit… kêshtu më ndodh në ditët e tij, kur duhet të përkujtohet… më shumë nga ata që e duan, lexues, të tjerë që kanë qenë burgjeve si ai, të ikurit në...

Bedri Tahiri: Shkrimtari për shkrimtarin

Në studion e poetit Atdhe Geci, midis një mali me fletëza të shkruara gjeta edhe këtë thirrje kombëtare: “O frymë e re e Atdheut, lajmëroni shqiptarët se kthimi i Atdheut në emrin e vet Iliri, është e ardhmja jonë kombëtare”.Libri më i ri i poetit kombëtar Atdhe Gecit...

Albert Vataj: Naile Hoxha, këngëtarja që na la një trashëgimi që nuk është vetëm këngë

Zëri i saj u bë strehë për mallin, tingull për dashurinë, gjuhë për dhimbjen dhe urë për gëzimin. Në çdo notë që lëshonte kishte një dridhje zemre, një pëshpëritje të liqenit, një britmë mali e një dritë qyteti. Ajo nuk ishte thjesht këngëtare ishte një rrëfimtare e shpirtit shqiptar...

Kadri Tarelli: Bashkim Saliasi udhëton me shkrimtarët

Pak kohë më parë, miku im i vjetër Bashkim Saliasi, koleg në mësuesi, gazetari dhe tani edhe në shkrimtari e krijimtari, më dhuroi librin e tij më të fundit, “Udhëtim në vite, me miqtë e mi shkrimtarë”. (Përjetime). Ku hyrjen e ka qëndisur bukur shkrimtari i njohur Viron Kona, duke sjellë...

Dorian Koçi: Poezia "Mbreti i Tulës" në gjuhën shqipe: Ndre Mjeda dhe shqipërimi i parë i Gëtes

Një nga përkthimet më të hershme dhe më të bukura të letërsisë gjermane në gjuhën shqipe është padyshim përkthimi që Dom Ndre Mjeda i bëri poezisë së famshme të Johann Wolfgang von Goethe-s, Der König in Thule (“Mbreti i Tulës”). Ky shqipërim ka një rëndësi të veçantë jo vetëm për faktin se...

Rexhep Shahu: Ne, të gjallët e vdekur

Në mos ne, të gjallët e vdekurTë vdekurit e gjallë do të vijnë një ditë patjetërDo t’i braktisin varret e do të vijnë të na shpëtojnëDo të vijnë ta ngjallin protestën tonë të vdekurT’i japin shpirt protestës tonë të coftë...

Bashkim Saliasi: Tragjeditë e Eskilit

Eskili në veprën e tij është shprehur qartë se, teprimi i pasionit, qoftë edhe në mbrojtjen legjitime bëhet shkas për imigrimin e "të drejtës" te kundërshtari yt, i cili, duke u përgjigjur me të njëjtën mënyrë bëhet shkas për brezni të tëra krimesh që shoqërojnë breznitë njerëzore...

Sevdail Hyseni: Kënga që s’u këndua

Derisa punonin në arë burrë e grua,Në periferi të fshatit, afër një krua.Në xhep burrit i vjen një mesazh,E fton dashnorja për një masazh. - Vdiq xhaxhai! - thotë burri lanet,Më shkruan kushëriri n’këtë moment.- Shko! - i thotë gruaja me pikëllim,Ara s’pret me lot, veç dorë dhe punim...

Sadbere Emshiu: Ymer Nurka – Një zë i kohës në Lirikën dhe Baladën shqipe

Kur tradita takohet me modernitetin, disa emra nuk mbeten thjesht në faqet e librave apo në kujtesën e një brezi; ata bëhen nyje të një zinxhiri shpirtëror që lidh poetët dhe prozatorët ndër mote, sikur lumenjtë e vjetër të Korçës dhe Pogradecit që rrjedhin nën diellin e mëngjesit, duke mbajtur të fshehur në rrjedhën....

Dorian Koçi: Hora e Arbëreshëve

Hora e Arbëreshëvet, e njohur sot si Piana degli Albanesi, është një nga vendbanimet më të rëndësishme historike e kulturore të arbëreshëve në Itali. E themeluar më 30 gusht 1488 nga të mbijetuarit e eksodit shqiptar pas vdekjes së Skënderbeut dhe pas rënies së rezistencës shqiptare kundër osmanëve...

Don Fran Sopi: Gurthemeli i Kishës Zoja e Këshillit të Mirë në Klinë, një testament i gjallë i së kaluares qe do të flet nder shekuj

Në rininë time të hershme, në bankat e Gjimnazit Klasik të Pazinit, në Istër të Republikës së Kroacisë, një ditë e zakonshme mësimore u shndërrua në një përvojë që ndryshoi rrjedhën e shpirtit tim. Profesorët e mi, njerëz të dijes dhe të fesë, flisnin me zë të ulët, por me dhimbje të...

Albert Vataj: Loro Kovaçi, shpirti i paepur që ngadhënjeu për të patur vendin e merituar në artin tonë skenik

Në historinë e teatrit shqiptar, pak figura kanë lënë një gjurmë kaq të thellë dhe të qëndrueshme sa Loro Kovaçi. I lindur më 30 gusht 1903 në Shkodër, në një familje zejtarësh, ai u rrit mes vështirësive, por me një pasion të pashuar për artin. Jetim që në moshën 12-vjeçare, u detyrua...

Albert Habazaj: Shkrimtari shqiptaro-amerikan nga Struga Medi Çoma me rrënjë të pashkëputura në Vlorë

Biblioteka Publike "Shevqet Musaraj" e Vlorës, mirëpriti shkrimtarë, poetë, njerëz të kulturës dhe artit, si edhe personalitete të qytetit, në përurimin e librit "Rrënjë të paprekshme atdhedashurie dhe patriotizmi" të autorit shqiptaro - amerikan me origjinë nga Struga z. Medi Coma...

Gani Pllana: Ura e re mbi Ibër

Në Mitrovicë, ku era fëshfërin mes plepaveQëndron një urë që mban mbi supe kujtimet e vjetraE re në emër, por me shpirt të lashtëKa parë lot, ka ndjerë shpresë, ka duruar urate Nëpër Ibër rrjedh uji i qetë e i vrullshëm, bilurSi zemrat që digjen, në heshtje e në zhurmëNjëri breg shikon nga e kaluara e...

Përparim Hysi: Ç'kërkon vesa mbi qerpik?

Shoh një pikë vese mbi qerpikun tëndDhe dua atë"pikëves" ta lëpiPastaj,për "çlodhje",dua syrin tëndDhe,pastaj,"tulatem" tek yti gji...

Kristinë Oroshi: Lufta e heroit Ndue Përlleshi në dritën e folklorit

Heroi i kombit Ndue Përlleshi përveç që ka lanë gjurmë në studimet historike përmes shumë studiuesve që kanë botuar shkrimet e tyre në aspektin historik një rol të rëndësishëm për ndriçimin e veprës heroike të Ndue Përlleshit e ka ndriçuar edhe kënga folklorike shqiptare...

Hazir Mehmeti: Rexhep Rifati, frymëzues e krijues i pandalshëm

Në sallën e bukur të Institutit Albanologjik u prezantuan vepra të autorëve nga mërgata, mes tyre ishte Rexhep Rifati me librin i tij të njohur “Arbëreshët fotosintezë e shpirtit tim”. Rreth kësaj vepre kushtuar arbëreshëve, shkruan kritik e figura të njohura, mes tyre At Antonio Belushi...

Visar Zhiti: Dy poetë dhe bronzet e tyre

Kanë lindur në të njëjtën ditë, si sot në 28 gusht, në vende të ndryshme dhe në shekuj të ndryshëm, u përkasin gjuhëve të ndryshme dhe kulturave të ndryshme, njëri ka madhësinë e kombit të tij të madh, që i ka dhënë botës, tjetri fatin e kombit të tij të vogël e të copëtuar nga bota…John Wolfgang von Goethe dhe Ali Podrimja...

Hamdi V. Thaçi: Xhemë Tërnafci – Shembull i luftëtarit të lirisë

Duke filluar që nga titulli i librit, autori të bënë kureshtar, të cytë, nuk të lenë të qetë, të ngutë të mësosh e të zbulosh për Sugarin e Çetës së Azem Galicës, i cili në realitet është edhe strumbullari i kësaj teme të rëndësishme, të thurur me mjeshtri e art krijues nga pena plot elokuencë e profesorit Bedri Tahiri...

Mihal Gjergji: Bexhet Nivica

Bexhet Nivica, i njohur kështu në reagimet e tij të publikuara në gazetën “Demokratia” (gazetë e Xhevat Kallajxhiut e cila doli në Gjirokastër më 28 nëntor 1925 dhe vijoi deri më 1939), apo Bexhet Malaj siç njihej nga bashkëfshatarët e tij niviciotë, prej kohësh ka hyrë në mendimet e mia...