Albert Habazaj: Shkrimtari shqiptaro-amerikan nga Struga Medi Çoma me rrënjë të pashkëputura në Vlorë

SHKRIMTARI SHQIPTARO-AMERIKAN NGA STRUGA MEDI COMA ME RRËNJË TË PASHKULURA NË VLORË

Përurohet në Bibliotekën publike “Shevqet Musaraj” të qytetit të Vlorës libri “Rrënjë të paprekshme Atdhedashurie dhe patriotizmi”

Nga Albert HABAZAJ

Paraqitja e ditës strugane në Vlorë

Biblioteka Publike "Shevqet Musaraj" e Vlorës, mirëpriti shkrimtarë, poetë, njerëz të kulturës dhe artit, si edhe personalitete të qytetit, në përurimin e librit "Rrënjë të paprekshme atdhedashurie dhe patriotizmi"  të autorit shqiptaro - amerikan me origjinë nga Struga z. Medi Coma.

Në këtë ngjarje letraro - kulturore u përjetuan emocione të rralla, të cilat mbeten gjatë në kujtesën e "Shtëpisë të Librit". Drejtoresha e bibliotekës, dr. Iltana Koleka çeli veprimtarinë, ju uroi mirëseardhjen miqve dhe të pranishmëve, si dhe bëri paraqitjen e panelit: autori i librit Medi Coma, drejtoresha e Qendrës së Artit dhe Kulturës së bashkisë Vlorë Anxhela Kapllanaj, shkrimtarja Enrieta Sina dhe poeti Albert Habazaj. Pas saj e mori fjalën autori, i cili shprehu mirënjohjen për pritjen e ngrohtë dhe tha se iku në Amerikë 57 vjet më parë jo për një jetë më të mirë, por sepse e përzuri nga vendlindja barbaria serbe. Pas autorit diskutimin kryesor e mbajti studiuesi Albert Habazaj, ish - drejtor i Bibliotekës Shkencore të Universitetit “Ismail Qemali” Vlorë, i cili ishte dhe moderator i veprimtarisë. Shkrimtarja Enrieta Sina, redaktore e librit dhe autore e parathënies, foli për kompozicionin e veprës dhe u ndal në piketat kryesore të librit. Në vijim folën shkrimtari Eqerem Canaj sekretar i Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve “Petro Marko” Vlorë, publicisti Ahmet Demaj kryetar i shoqatës “Labëria” dega Vlorë, poetja vlonjato - izraelite Rashel Solomon, poeti Neki Dredha mjek pediatër i njohur dhe ish - kryetar i bashkisë Vlorë, politikani dhe sportisti artist Klevis Kaso, ish-drejtoresha historike e Bibliotekës së Vlorës Liljana Gjika, e cila mbart e përçon për specialistët e librit një përvojë 36 vjeçare në Bibliotekë, përkthyesja, poetja, gazetarja Laureta Petoshati, mësuesi misionar Ilia Bombaj, poetja dhe veprimtarja Lela Qejvani, Kristaq Viso mësues biokimie, muzikant dhe rekord Guinnes botëror i të shkruarit me të dyja duart, dr. Skënder Spahiu drejtor i Muzeut historik Vlorë, shkrimtari dhe gazetari Çlirim Hoxha, publicisti dhe veprimtari dr. Asqeri Llanaj, kritiku i artit Baxhul Merkaj dhe poetja Vjollca Aliaj kryetare e Shoqatës “Laskarina Bubulina”-“Gratë e Detarëve Shqiptarë - GDSH. 1 orë e 13 minuta ikën sikur të ishuin 13 minuta...

Sot është dita e mësuesit të atdheut, shkrimtarit nga Struga

Të dashur miq, shkrimtarë, artistë, veprimtarë, njerëz të kulturës e dashamirës të letrave, të nderuar personalitete dhe zyrtarë të pushtetit vendor dhe institucioneve të qytetit!

Duke menduar se mund të shpreh dhe urimin tuaj, me shpirt le të përgëzojmë çiftin fisnik Arzije e Medi Coma që na kanë nderuar me pjesëmarrjen e tyre dhe i japin nuanca më të spikatura ngjyrave atdhetare e mbarëkombëtare të kësaj biblioteke, që është shtëpiza e ngrohtë e shkrimtarëve dhe studiuesve, që është vatër e dijes dhe informacionit, si dhe e kulturës qytetare në Vlorë.

Këtë të enjte të 28 gushtit 2025, Vlora do ta regjistrojë në kujtesën e kohës si dita e Medi Comës me rrënjë të thella atdhetarie, aq të shëndetshme e të forta për lirinë lokale, kombëtare dhe universale. Medi Coma është një intelektual atdhetar me eshtër kombi, me pamje e vështrim qytetar, një mësues i merituar i gjuhës shqipe e historisë së popullit shqiptar, një shkrimtar i vëmendshëm i historisë së kombit tonë, korrekt, i përkushtuar si ai e serioz për t’i përjetësuar në libër ngjarjet e shënuara historike, fitoret e krenaritë, humbjet dhe tragjeditë, personazhet e ndritura të historisë, arsimit dhe kulturës, simbolet e larta për t’u ndjekur nga brezat.

Sot është dita e Medi Comës, sepse ky takim simbolik dhe domethënës me shkrimtarin nga Struga është i mirëpritur nga ne, ngaqë do të të kuvendojmë vëllazërisht me të.

Falënderoj drejtoreshën e Bibliotekës Publike “Shevqet Musaraj” Vlorë dr. Iltana Koleka, për dashamirësinë bujare, që tregoi e rrezatoi me fjalë, me fytyrë, me zemër, gjatë bisedës që bëmë për zhvillimin e kësaj veprimtarie të rrallë e të veçantë në këto mjedise kaq të dashura për ne dhe miqtë e librit.

Nismëtare dhe ideatore e kësaj veprimtarie është shkrimtarja, poetja, redaktorja dhe botuesja e njohur Enrieta Sina, njëkohësisht edhe redaktore e këtij libri, ku shpaloset krijimtaria e bukur me lajtmotiv atdhedashurinë, ku takojmë njëri-tjetrin nderojmë e krijojmë atmosferë vëllazërore me artistët e shkrimtarët tanë të trojeve mbarëshqiptare.

Ja kështu, Vlora bëhet mikpritëse e shkrimtarit shqiptaro - amerikan nga Struga, zotni Medi Coma me përnjohjen e autorit dhe veprës së tij dhe më konkretisht me përurimin e librit “Rrënjë të paprekshme atdhedashurie dhe patriotizmi”.

Libri “Rrënjë të paprekshme atdhedashurie dhe patriotizmi” ka për redaktore shkrimtaren, poeten dhe gazetaren Enrieta Sina. Moderator i veprimtarisë së përurimit të librit ishte, poeti, studiuesi dhe bibliografi Albert Habazaj, kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve “Petro Marko” Vlorë, i cili bëri paraqitjen e duhur të përmbajtjes së librit, si dhe në harmonizimin e bisedave dhe të fjalëve të të ftuarve e figurave me vlerë të qytetit të Vlorës. Struga dhe Vlora u bënë bashkë në emër të Atdheut” u shpeh poetja Vjollca Aliaj, ndërsa mësuesi dhe veprimtari Ilia Bombaj e vlerësoi librin si një vepër të çmuar që sjell në dritë figura heroike dhe frymëzim për brezat që vijnë dhe këtë takim si shembull se si fjala e shkruar mbetet ura më e fortë që bashkon shqiptarët kudo që janë. Poetja Lulzime Malaj vuri në dukje se veprimtari të tilla shndërrohen në festa letrare-kultiree, që na kanë munguar këto 6 muaj…

Dy fjalë njohëse për autorin

Familja Coma ashtu si të gjithë shqiptarët në kufi me atdheun amë, ka kaluar kalvarin e dëbimit nga trojet e veta.

Medi Coma u lind në Ladorisht të Strugës, në një familje atdhetare. Gjyshi i tij, Bajram Coma, ishte një luftëtar i njohur në kryengritjen e fuqishme shqiptare antiserbe të Petrinjës, e cila u zhvillua në mes të shtatorit 1913, ku shqiptarët etnikë luftuan për mbrojtjen e tyre. Ai ra dëshmor në betejën e Nikolicës në Korçë, në luftën kundër ushtarëve dhe oficerëve grekë, për mbrojtjen e tokave shqiptare.

Medi Coma përfundoi studimet e lëna përgjysmë në Prilep të Maqedonisë së Veriut, në Universitetin e Cennercutt për Ekonomi, në vitin 1972, në qytetin Waterbury të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Në vitin 1991, ai themeloi, së bashku me komunitetin e struganëve në Amerikë, Qendrën Kulturore Shqiptaro-Amerikane “Hasan Prishtina”, në mbrojtje të çështjes së Kosovës.

Zotni Medi është martuar me zonjën Arzie më 25 janar 1962 dhe kanë 3 djem: Idrizin e Blerimin, që kanë lindur në Strugë, si dhe Shpendin, që ka lindur në Amerikë. Po shikojini sa mirë mbahen dhe sa të rinj duken?! Dhe drejton në timon veturën si të ishte një 38 vjeç e jo si një 83 vjeçar, që gabimisht e kanë regjistruar në gjendjen civile… Gjithashtu, biri i Ladorishtit nga Struga, për pasurimin e jetës kulturore dhe zbukurimin e botës së brendshme me visaret e traditës strugane të vendlindjes, ngriti në Amerikë grupin folkloristik të Qendrës “Hasan Prishtina”. Ata zhvillonin aktivitete kombëtare ku ftonin personalitete të jetës amerikane, si senatorin amerikan Abraham Ribicoff, Joe Lieberman nga Kenerika, James Maleney, kongresmenin Sam Gejdinson i cili ish pjesëmarrës edhe në Rezolutën për Pavarësinë e Kosovës, të cilët mbajtën lidhje me mërgatën dhe përkrahnin çështjen shqiptare. Mërgimtarët u angazhuan në kërkesën për Pavarësinë e Kosovës me protesta dhe mitingje për çështjen kosovare.

Struga - vendlindja e autorit

Duke vlerësuar autorin ne nderojmë paraardhësit e tij, që u vezullojnë si yje të pashuar, nderojmë vendlindjen e tij - Strugën, këtë qytet të bukur e të pastër që është dhe qendër e komunës së Strugës në Maqedoninë e Veriut. Shtrihet në bregun Verior të liqenit të Ohrit, në vendin ku Drini i Zi del nga nga liqeni, në skajin jugor të fushës pjellore të Strugës, në l.m.d. 700 m. Struga, si bashkësi njerëzore, është një mozaik ylberor racash dhe etnish. Shqiptarët dhe maqedonasit janë gati në përqindje të barabartë, që përbëjnë nga 45% të popullsisë, por kaedhe pakica turke mbi 5%, vllehë rreth 2%, si dhe serbë, romë, boshnjakë etj. Në territorin e komunës së Strugës në lashtësi banonte fisi ilir i Enkelejve. Struga përmendet që nga antikiteti dhe aty pranë kalonte rruga romake Via Egnatia, ndërsa emri i vjetër ilir i Strugës ishte Enhallon. Struga si vendbanim për herë të parë përmendet në shek. XI, ndërsa në shek. XVI njihet si treg për shitblerjen e drithit që shkonte deri në Lezhë. Në shek. XVII kronikani osman Evlia Çelebiu e përmend Strugën si vendbanim me emrin Ushtruga. Në gjysmën e dytë të shek. IX,  Struga shndërrohet në një qendër të rëndësishme tregtare dhe zejtare me rreth 550 shtëpi dhe 236 dyqane, që lidhej dhe bënte tregti me qytetet e Shqipërisë ssë Mesme. Rol të madh në ekonominë dhe tregtinë e qytetit luante gjuetia e peshkut në liqen, e cila ishte nën kontroll të rreptë të administratës turke. Peshku (i freskët ose i konservuar me kripë në fuçi) u shitej nga administrate e liqenit tregtarëve që vinin nga vende të largëta. Në Strugë në atë kohë organizohej çdo vit një panair që vazhdonte 10 ditë. Përfaqësues të popullsisë së Strugës morën pjesë në Kuvendin Kombëtar të Vlorës, që shpalli Pavarësinë e Shqipërisë (28 Nëntor 1912). Gjatë Luftës së Parë Ballkanike qyteti dhe rrethi i tij u pushtuan nga ushtria serbe dhe më 1913 iu aneksua Mbretërisë Serbe. Gjatë sundimit serb popullsia shqiptare iu nënshtrua një shtypjeje dhe një diskriminimi kombëtar të egër e të vazhdueshëm. Si rrjedhim i kësaj mijëra banorë shqiptarë të Strugës kanë mërguar në vende të tjera si Turqi, Gjermani, SHBA etj. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Struga, që në atë kohë kishte rreth 6000 banorë, u kthye në nënprefekturë të prefekturës së Dibrës brenda zonës italiane të pushtimit dhe u bashkua me qeverinë e Tiranës. Sot Struga është në qytet në radhë të parë turistik me shumë objekte moderne pushimi. Turizmi jep një pjesë të konsiderueshme të të ardhurave të qytetit dhe rrethinave të tij. janë zhvilluar ato degë të ekonomisë që lidhen me konsumin turistik, si hoteleria, shërbimet, industria ushqimore dhe artizanale. Ka gjithashtu fabrika për trikotazhet e konfeksionet, për prodhimet plastike e qelqurinat, për përpunimin e prodhimeve bujqësore e blegtorale, të lëndës drusore etj. Në qytetin e Strugës ka një radhë institucionesh dhe objektesh arsimore, kulturore, shëndetsore etj. Në Strugë organizohen çdo vit manifestime kulturore-artistike, siç janë Festivali i Këngës dhe Valleve Popullore Shqiptare, ai i Poezisë Shqipe, Festivali “Këngë Jeho” që është festival që ndodh një herë në vit në qytetin e Strugës. Gjatë tre mbrëmjeve të festivalit marrin pjesë 20 ansamble dhe shoqëri kulturo-artistike nga Maqedonia e Veriut, Kosova, Shqipëria, Italia dhe Mali i Zi, etj.

Për historinë kulturore të Strugës dhe rrethinës me një rendësi të veçantë janë bazilikat në Oktis dhe në Ladorisht. Për bazilikën në Ladorisht, e cila i ka përkitur fisit ilir Dasaret, dihet se ka pasur atrium, dhe varrezat në të kanë ngjashmëri dhe lidhje me kulturën Komani-Kruja.

Nga libri i shkrimtarit të historisë Medi Coma mësojmë fakte dhe ngjarje që i bëjnë nder historisë kombëtare. Është kuptimplotë, që shpirti liridashës e atdhetar i struganëve, çdo 5 Maj, në ditën e dëshmorëve të kombit, në  këtë ditë të shenjtë përkujtojnë me nderim dhe dy dëshmorët e tyre të rrethit Bajram Rakip Coma dhe Demisha Hoxha, të rënë në Betejën e Nikolicës (Korçë) si pjesëtarë të taborit të Strugës në mbrojtje të kufijve të Atdheut kundër andarëve grekë në vitin 1914. Dy luftëtarët e lirisë nga Ladorishti ranë dëshmorë më 24 prill të vitit 1914, si dy luanë në betejën e Nikolicës në mbrojtje të tokës shqiptare kundër pushtuesve grekë. 40 burra nga tabori i Strugës, i cili u formua një vit më parë nga kryengritësit shqiptarë të rrethit që morën pjesë në kryengritjen e 1913-ës dhe në betejën e Petrinjës, iu përgjigjën edhe këtë radhë kushtrimit të lirisë dhe thirrjes së komandantit të përgjithshëm të forcave vullnetare shqiptare kapedan Sali Butkës, në mbrojtje të kufijve të shtetit të brishtë shqiptar nga agresioni grek në jug të Shqipërisë. Bajram Coma dhe Demisha Hoxha janë dy nga shumë dëshmorët e tjerë të kombit që dhanë jetën në mbrojtje të Atdheut në Nikolicë të Korçës. Ata mbetën monumente të lirisë për jetë. Gjaku i dëshmorëve të kombit dhe heroizmi i tyre në ato beteja, u bënë burim frymëzimi dhe guximi për luftëtarët e lirisë në mbrojtje të çdo pëllëmbë toke të larë me gjak, përballë agresionit grek në malet e Gramozit në ato vite të vështira të rimëkëmbjes së shtetit të ri shqiptar. Ja dhe një përkushtim i këngës popullore për dëshmorët e Atdheut që përmbledh të gjitha periudhat kohore, për të cilët do të ruhet kujtimi i pashlyer i pavdekësisë së martirëve të lirisë, ku ata do të mbeten në përjetësi si monumente më të ndritura të kombit: “Ju kish rritur nëna/ për një botë të re,/ Lule more trima/ që ratë për Atdhe!...

Medi Coma është krenar për të parët e tij, po nuk mburret, ai përmbush amanetin, ngre përmendoren e merituar për gjyshin e tij dëshmorin e lirisë Bajram Coma dhe shpreh mirënjohjen ndaj devotshmërisë së bijve të idealit, që vijojnë stafetën në kohë të re: “Familja e Medi Comës ka ëndërruar dhe e ka mbajtur gjallë kujtimin për jetën dhe veprën e Bajram Comës. Ëndrra jonë sot është bërë realitet dhe Bajram Coma është kthyer në tokën e të parëve të tij, këtu në Ladorisht tek bashkatdhetarët e tij”. Nipi i Mediut, Ardit Coma është në mbrojtje të lirisë së SHBA.

Përse e dua Strugën?

Është Qafa e Thanës që na ndan dhe na bashkon me struganët tanë; na ndan vetëm në rrafshin e kufijve politikë, se kufijtë gjeografikë e kulturorë nuk janë përveçues, por përbashkues.

1. Përveçse devotshmërisë si shqiptar, Strugën e vlerësoj dhe e dua shumë, sepse aty u vlerësua Fatos Arapi. Në një artikull të botuar para 7 vjetësh, saktësisht më 11 tetor 2018, ndër të tjera shkruaj: “Në vitin 2008, Fatos Arapi fitoi “Kurorën e Artë” në veprimtarinë letrare ndërkombëtare, që shndërrohet në një manifestim poetik “Mbrëmjet poetike të Strugës” dhe është i pari poet shqiptar që e ka fituar këtë çmim të madh, në historinë 50 vjeçare të Netëve poetike Strugane”.

2. Strugën e dua, sepse në shpatull të tij është Ladorishti, që e kam për shpirt, se këndon aq bukur këngë polifonike (shumëzërëshe) pa vegla muzikore  si nga anët tona, që këndojmë këngë labe. Nuk janë vetëm grupi i burrave të SHKA “Valët e liqenit”, por gurra e pastrë e shpirtit të popullit të kësaj treve gurgullon i kulluar ndër banorë, sidomos tek fëmijët e të rinjtë.

3. Strugën e dua se atje më kanë hapur derën e bujarisë shqiptare Mensur Ismahili me ekipin e tij kompakt dhe aq dashamirës me mua dhe grupin folklorik “10 Shqiponjat e Tërbaçit”, kur po ktheheshim nga një festival folkorik ndërkombëtar dhe pikërisht nga Festivali Ndërkombëtar i Folklorit Burimor = International Folklore Festival DUFLLA, Rashçe, Saraj, Shkup, MKV (Maqedonia e Veriut) [e premte, 23.07.2021]. Ishte kohë dreke. Në darkë ata kishin një dasëm në lokalin e tyre. Na mbajtën shumë e na nderuan. Donin të na mbanin dhe për ceremoninë festive të gëzimit. Ne e thurëm këngën aty për aty, qëndruam aq sa na takonte dhe vijuam misionin tonë.

4. Strugën e dua se andej ka rrënjët e prejardhjen ky burrë zotni Medi Coma, që na nderon kaq shumë dhe familjarisht ne si Vlorë, sa që ditën e lindjes, të daljes në jetë të librit të tij të dytë: “Rrënjë të paprekshme atdhedashurie dhe patriotizmi” e feston këtu, në Vlorën e Flamurit, vëllazërisht tok me ne.

Një mesazh nga libri i rrënjëve të paprekshme të struganit tonë

Libri ka një strukturë të këndshme, shkrimore, vjen në formën e një rrëfimi jo të mërzitshëm, por tërheqës, është shkruar me një gjuhë të thjeshtë, të rrjedhshme, të bukur dhe të pastër, ka shkrime të të tjerëve, kujtime, mbresa, përshkrime, informacion, debate, nëpr faqet e shtypit, statistika, refleksione, kronologji të ngjarjve të vjetra dhe të reja. Çdo kre nis me një citim nga njerëzit e meçur të botës. Ai mban po ashtu qëndrim  kritik ndaj patriotëve të vonuar, të cilët, fatkeqësisht, asnjëherë nuk i paskan munguar e s’i mungokan kombit tonë. Ndërkohë që libri është shkruar me kulturë, ne mund të lexojmë botën e gjerë të autorit, shpirtin e madh idealist e të palëkunduar të struganit tonë. Libri ka histori të shkruar, ka po ashtu këngë të epikës historike që pasurojnë folklorin shqiptar.

Autori shkruan me dashuri të dallueshme dhe me krenari të ligjshme për vendlindjen dhe e quan Ladorishtin dritare historie. Po ashtu ai vendos disa piketa shkrimore në historinë e re të kombit të vjetër. Ai ndalon në jetëshkrimin e njeërzve të shquar struganë si: Dr. Ibrahim Murat Temo (1865- 1939), veprimtar dhe personalitet i shquar i Rilindjes Kombëtare Shqiptare etj. Libri ka referenca dhe falë kësaj bilbiografie ky tekst vetvetiu merr pamje serioze dhe mund të ketë interes tek studiuesit tanë. Libri mbyllet me një album me foto familjare, që përcjellin mesazhe të fuqishme, të cilat ta konkretizojnë thëneien e Sofokliut, reale për çdo kohë: Kush është i mirë në familje, është edhe një qytetar i mirë”.

Libri ka si lajtmotiv ndjenjën e dashurisë dhe idealin e lirisë. Atij i dhëmb atdheu i kafshuar barbarisht nëpër rrjedhat e kohërave të murme. Ai shkruan vërtetësisht si trim i fjalës, si shembullor i veprimit kombëtar, si mësues dhe edukator i bashkëmoshatarëve, brezave, sidomos i atyre që do të marrin stafetën nesër. Trimi i paepur Medi Coma, di dhe të qajë, se ai qan si i ka hije burrit. Si trim, si diplomat, si misionar i së drejtës, ai di dhe të luftojë për lirinë jo vetëm të trojeve amtare, por patjetër dhe në Amerikën e largët atlantike, të cilën e ka atdheun e dytë. Vëreni vetëm një pjesëz nga libri që kemi në dorë, se si mendja e tij e mprehtë dhe 100 % e motivuar për atdhe shprehet kaq madhërishëm e thjeshtë: “Kush ishte për të gjithë Ismail Qemali? Ismail Qemali ishte një europian i devotshëm”. Me një fjali sintezë autori na ka dhënë Plakun e Bardhë të Flamurit të Gjergj Kastriot Skënderbeut ashtu siç ishte në thelb Ati i Pavarësisë kombëtare, i mëvetësisë ekonomike e politike që i kishte rrënjët në gjakun e shqiptarëve kundër pushtimeve të huaja. Autori nënvizon faktin që Konferenca e Ambasadorëve në Londër që filloi më 17 dhjetor 1912, shkëputi nga Shqipëria, Kosovën, Dibrën, Maqedoninë e sotme Perëndimore, Çamërinë, Ulqinin dhe rrethinat e tij, të shkëputura më parë. Është plagë që kullon gjak, është tragjedi tronditëse ky akt kaq i ulët prej batakçinjsh të mëdhenj. Ky veprim ishte padrejtësia më e madhe historike e Evropës kundër shqiptarëve, të cilët ishin kombi më evropian i Ballkanit. Banorët e këtyre trojeve kurrë nuk do ta harronin vendlindjen e tyre, gjuhën e bukur shqipe, ashtu siç nuk e kanë harruar arbëreshët në shekuj. Për këtë padrejtësi dhe vendim të padrejtë gjithnjë është folur nga politika e shumë shteteve në kohë dhe më kryesorja Shtetet e Bashkuara të Amerikës ishin dhembeten aleati më i madh i shqiptarëve. Dhe autori heq paralele, duke ardhur tëhu në kohë: Ishte kjo politikë e drejtë që në vitin 1999 çliroi Kosovën nga regjimi i egër serb, i cili shkaktoi mijëra viktima gjatë sundimit të tij në Kosovë. Më 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë me ndihmën e drejtëpërdrejtë të SHBA. Pavarësia e Kosovës është njohur tashmë nga mbi 100 shtete të botës duke mbyllur përgjithmonë një shekull tragjik nga copëtimi i saj në Londër, duke triumfuar e drejta e mohuar Kosovës. Patriotizmi dhe atdhedashuria i kanë rrënjët të paprekshme në gjakun e gjithë brezave. Dhe mësuesi na kujton fjalëne  urtë: “E drejta vonon por nuk harron”. Një ditë muri mes trojeve shqiptare do të shembet ashtu si ndodhi me murin e Berlinit. Kombi shqiptar do të jetë i bashkuar duke u plotësuar e drejta ligjore, ëndrra më e madhe e shqiptarëve ndër kohëra.

Medi Coma, ky burrë i ditur na kujton dhe, si një edukator dhe pedagog i mirë i atdhetarisë, na tërheq vëmendjen e na këshillon: “E vërteta, liria, virtyti janë tre gjërat e vetme për të cilat duhet ta duam jetën, duhet ta japim jetën”. Dhe na përmend  vargjet e Homerit:

“E ëmbël dhe e bukur

është të vdesësh për atdhe,

dhe të lirë të lësh pas vetes

fëmijët, shtëpinë dhe çdo gjë tjetër”.

Mirënjohje, mësues dhe shkrimtar i nderuar Medi Coma, që zgjodhe pikërisht Vlorën tonë për të festuar me ne ditëlindjen e parë të librit tënd, të cilin dje, më 27 gusht 2025 e nxorre nga materniteti - “Botimet Barleti” dhe erdhe të gëzonim bashkarisht e të kuvendonim vëllazërisht këtu në Vlorën tënde, në Vlorën tonë, në Vlorën e shqiptarëve, në Vlorën e bukur të Flamurit të vetëm kombëtar!

Vlorë, e enjte, 28.08.2028