Vërtetësi

Agron Tufa: Dy kalorës të vrerosur për “erzin” e vrasëses Diana Çuli

Pas mbrojtjes së hapur të Beti Njumës (ndonëse krejt të paefektshme), që i bëri vrasëses së poetëve, nuk munguan në shtyp dhe siluetat pak më të vonuara të hidalgove të shtypit në mbrojtjen dhimbsurake të Çulit. Ka pasur publikisht mbrojtës të personave që kanë bashkëpunuar me sistemin me justifikimin banal...

Kastriot Dervishi: Radisti dhe polici

Në filmin “Gracka” është një skenë në të cilën radisti Refik (aktori Guljem Radoja), del nga qelia duke sulmuar rojen, por vritet pak metra larg objektit ku rrinte. Në fakt, bëhet fjalë për 30 vjeçarin Tahir Sulejman Premçi dhe ngjarja është krejt tjetër. Në vitin 1945 duke qenë ushtar në Gjirokastër, u arratis në Greqi...

Kastriot Dervishi: Ibrahim Çela dhe Koço Brisku

Më 1.9.1946, Ibrahim Çela nga Murrësi i Elbasanit mundi të arratisej nga Burgu i Elbasanit me disa të burgosur të tjerë, duke marrë 5 pushkë e një automatik. Qëndroi dy vjet i arratosur deri sa më 29-30 prill 1948 në Vidhas Mallkas, së bashku me dy vëllezërit e tij që u vranë, u përplas me forcat...

Kastriot Dervishi: Spiro Aristidh Nasho

U lind më 20.3.1942 në Sarandë. Vdiq më 16.6.2012 në vendlindje. Ishte një nga të dënuarit e procesit të katërt të revoltës së Spaçit të vitit 1973, madje i pari që vuajti më shumë vite heqje lirie te ai grup. Vuajti gjithsej në vitet 1958-1963 dhe 1967-1990, 28 vjet, 6 muaj, 15 ditë heqje lirie...

Kastriot Dervishi: "Mos t'i pushkatojmë para kampit"

Të njëjtën ditë që katër martirët e revoltës së Spaçit u dënuan me vdekje, Presidiumi i Kuvendit Popullor diskutoi dhe refuzoi faljen e jetës së tyre. Merrte pjesë në diskutim edhe kryetari i Gjykatës së Lartë, Aranit Çela. Drejtonte mbledhjen kryetar Haxhi Lleshi...

Kastriot Dervishi: Miladin Popoviçin, themeluesin e PKSH-së, e vrau Organizata Shqiptare Irredentiste

Për regjimin komunist të Shqipërisë, Haki Taha që vrau Miladin Popoviçin, ishte një “shovinist shqiptar kosovar”. Për hakmarrje, ky regjim vrau vëllain e Hakiut, Qemal Tahën, në Sauk më 27.3.1946, ndërsa më pas përhapte fjalë se Miladinin “e vrau UDB-ja”. Miladini ishte person me rëndësi sepse kishte zgjedhur Enver Hoxhën...

Kastriot Dervishi: "Të dëbohen kosovarët"

Dëbimi nga një vend është një masë e skajshme me shije tepër të hidhur. Përveç keqtrajtimit me burg, internim e poshtërim që iu bë shqiptarëve që erdhën nga Jugosllavia e kërkuan strehim politik në Shqipëri, u përdor edhe dëbimi. Kjo sjellje e pabesë e regjimit antikombëtar të E. Hoxhës...

Kastriot Dervishi: "Peshoj 49 kilogramë"

Sulejman Sulejmani, shqiptar nga Kosova, ardhur në Shqipëri në vitin 1957 sepse “nuk pëlqente politikën shoviniste e antimarkiste të grupit të Titos”, ishte vendosur në Seman, atje ku patia degdiste me neveri e pa respekt shqiptarët e Kosovës. Në prill 1961, shkruante ndër të tjera Kryeministrisë mbi hallin e tij...

Kastriot Dervishi: Udhëtimi i Ismail Qemal Vlorës nga Stambolli në Vlorë dhe disa çështje të mëvetësisë

-2 nëntor 1912, niset nga hotel "Pera" në Stamboll nëpërmjet Detit të Zi dhe mbërrin në Kostancë të Rumanisë.-5 nëntor 1912, në Bukuresht.-10 nëntor 1912 në Vjenë.-12 nëntor 1912 në Budapest.-19 nëntor 1912 në Triste, prej nga niset me anije...

Kastriot Dervishi: “Nuk ishte konsumuar gota e parë”

Shaqir Dushku nga Ferizaj, banues në Tiranë e më pas i internuar në Kotë të Vlorës, u dënua dy herë për arsye politike nga regjimi komunist, duke vuajtur gati 14 vjet heqje lirie. Herën e parë, në vitin 1962, gjykata arsyetonte se fjalët kundër udhëheqjes i kishte thënë pa e konsumuar tërësisht gotën e parë të rakisë ose birrës...

Kastriot Dervishi: Sako Murat Protoduari

Sako Murat Protoduari (1910-1982) me "uniformën" e të burgosurit. U arrestua më 15.3.1977 dhe vdiq gjatë vuajtjes së dënimit në Repartin nr.309 Ballsh, duke u varrosur në Panahor. Vdiq në moshën 72 vjeçare...

Kastriot Dervishi: Disa pseudonime të komunistëve gjatë luftës

Çdo komunist ka pasur pseudonim partie. Jo vetëm për vitet e ilegalitetit të partisë, por edhe në kohën kur kishin pushtetin, ata përdornin pseudonime. Punonjësit e Arkivit të PPSH-së i mblodhën pseudonimet e kohës së luftës dhe i përfshinë në një tekst të brendshëm. Binte në sy fakti i...

Kastriot Dervishi: Mark Gjergj Shllaku

Një foto e panjohur më parë e Mark Shllakut (1917-1949), drejtues i një organizate që veproi në aspektin ndërgjegjësues agjitativ, kryesisht nëpërmjet trakteve, kundër regjimit komunist. U arrestua më 9.8.1948, dënua me vdekje dhe u ekzekutua në shkodër më 30.10.1949...

Kastriot Dervishi: U vra duke luftuar kundër tyre komunistëve

Hysen Llulla (1926-1951), anëtar i organizatës antikomuniste Bashkimi Kombëtar, personi që hodhi dinamitin në legatën sovjetike në Tiranë më 19.2.1951. Pasi organizata u zbulua rastësisht në fund të shkurtit 1951, Hyseni nuk ra në dorë të njerëzve të regjimit...

Kastriot Dervishi: “Mkati”, një pseudonim i goditur

Ishte tërhequr bashkëpunëtor i Sigurimit më 25.3.1949. Pseudonimi që iu vu do i shkonte asaj që do bënte. Më 16.7.1960 ishte ngritur në kategorinë e agjentit dhe më 10.5.1971 shërbente si rezident. Për një kohë të gjatë shërbeu si punonjës policie në vitet 1954-1966. Nga të dhënat e tij, në vitin ...

Kastriot Dervishi: Dy Mark Gjomarkajt që sigurimi i bashkonte për imazh

Në vitin 1959, shoku Hasan, në emër të shokëve të Zbulimit Politik, çeli dosjen e kërkim ndaj Dom Mark Gjomarkaj, “meqë merret me veprimtari armiqësore kundër vendit tonë, duke punuar me të arratisurit, duke qenë në shërbim të amerikanëve e Vatikanit dhe mundet edhe të jugosllavëve”. Në fakt Gjomarkaj ishte...

Kastriot Dervishi: Liceu italian, Shyqyri Ishmi dhe rrëmbimi i Ikbal Selman Kukaleshit

Më 23.9.1942 zdrukthëtari Shyqyri Xhemal Ishmi (22 vjeç), tipografi Shim Kolli (20 vjeç) dhe një tjetër tentuan të djegin liceun italian në Tiranë, një ndërtesë e përkohshme me dërrasa. Kishin lyer bangat me benzinë, por nuk arritën t’i vinin zjarrin. Në çastin kur do vepronin, Ishmi qëlloi...

Kastriot Dervishi: “Jam 60 vjeç dhe peshoj 40 kg”

Fati i shqiptarëve të Kosovës në Shqipërinë internacionaliste të Enver Hoxhës tregon më së mirë karakterin antikombëtar të regjimit të tij. 60 vjeçari Teki Istogu ishte degdisur për të banuar në Çermë. Megjithëse moshën e kish mbushur, nuk e nxirrnin në pension. Punonte kanaleve për të siguruar me...

Kastriot Dervishi: "Me qindra kosovarë i keni degraduar"

"Neve si kosovarë jemi të akuzuar nga ana juaj qysh nga fillimi se gjoja kemi kontribuar dhe më vonë ne që kontribuojmë në ndihmën e armikut tonë shekullor, kurse faktet e deritanishme tregojnë të kundërtën, se vetë ju jeni ata të cilët e keni ndihmuar pa ndërprerje sllavizmin për...

Kastriot Dervishi: Piknik në Korçë

Përpara se të vinte “liria” e 29 nëntorit 1944, populli ynë, i cili ende nuk kish njohur triskat e tollonat e socializmës, të cilat do ta mbanin në një ditë estetike të lavdërueshme, e kalonte kohën e lirë në mënyrën më të keqe në pikniqe tipike borgjeze. Në foto të indentifikuar...