Hazir Mehmeti: Rexhep Rifati, frymëzues e krijues i pandalshëm

REXHEP RIFATI, FRYMËZUES E KRIJUES I PANDALSHËM

Pesëdhjetë vjet udhëtim tokave arbëreshe. “Ju i dashur vëlla Rexhep Rifati, jeni Apostull i Arbëreshëve me plotë kuptimin e fjalës. Jeni pjesë e jona, e gjakut arbëresh” - At. Antonio Bellushi

Nga Hazir Mehmeti, Vjenë

Në sallën e bukur të Institutit Albanologjik u prezantuan vepra të autorëve nga mërgata, mes tyre ishte Rexhep Rifati me librin i tij të njohur “Arbëreshët fotosintezë e shpirtit tim”. Rreth kësaj vepre kushtuar arbëreshëve, shkruan kritik e figura të njohura, mes tyre At Antonio Belushi: “Ju i dashur vëlla Rexhep Rifati, jeni Apostull i Arbëreshëve me plotë kuptimin e fjalës.  Jeni pjesë e jona, e gjakut arbëresh.”
Miku i njohur i shqiptarëve Prof. Dr. Basil Schader  kështu vlerësoi:   “Rexhep Rifati mund të quhet kujtesa ose enciklopedia e gjallë  (por tejet diskrete!) e mërgatës shqiptare në Zvicër dhe rrethanave që lidhen me të”, e tha miku ynë i madh Basil Schader. Zvicra u pasurua me emrin qytetarin e saj nga Kosova martire ashtu sikurse “Shqiptarët në Zvicër në 1001 pamje”, dhe më shumë.                      
Pesëdhjetë vjet udhëtim tokave arbëreshe, a nuk është kjo një histori e llojit të vet!  Në udhëtimet e tij u pasuruan emra të rinj nga fusha e gjuhësisë, publicistikës dhe kulturës shqiptare nga Atdheu dhe mërgata.  Unë si autor i shkrimit, fati e deshi që të jem pjesë e nëntë udhëtimeve mbresëlënëse. Në qenien time ishte kjo hapje horizonti të ri në njohjen e një pjese të kombit, arbëreshët, për të cilët nuk dinim sa duhet.  Por mbi të gjitha njeriu mëson mbi përkushtimin e Rexhës ndaj arbëreshëve, dashurinë e tij vëllazërore e flakëruar në gjakun arbëror. Përkushtimin i tij e takuam gjithandej, kudo: në takime, muze, biblioteka, shkolla e institucione të shumta të cilat organizuan pritje vëllazërore për grupin tonë.  I mirënjohuri At Antonio Belushi e tha: “Ju i dashur vëlla Rexhep Rifati, jeni Apostull i Arbëreshëve me plotë kuptimin e fjalës.  Jeni pjesë e jona, e gjakut arbëresh” .
Rexhep Rifatit është simbol e veçantë e një pune me vlera kombëtare.   Kudo që shkon katundeve arbëreshe e njohin të gjithë, edhe barinjtë, me të cilët ndalet të kuvendon pa e harruar kamerën e tij të praruar; foto peizazhe në fushat e gjëra arbëreshe.  Por, Profesor Rexhep Rifati nuk ndalet deri në përfundimin e librit kushtuar arbëreshëve   me të cilët u mishërua në jetën tij gjysmë shekulli. Përmbylljen e projektit mbi arbëreshët, e arrin simbolikisht  për ditëlindjen e tij të tetëdhjetë festive, kur doli ekzemplari i parë me titull ARBËRESHËT.  Kjo vepër e punuar me kujdes në foto e shkrim, në shqip e italisht, është thesar për arbëreshët, kombin dhe literaturën globale. Janë disa projekt ide të Rexhep Rifatit të realizuara tek arbëreshët të mbështetura fuqishëm nga rrethi i tij i gjerë në Zvicër ku Rexha është i respektuar, familja e tij, veprimtarë, biznese, artistë e krijues. Mes tyre dallohet Gëzim Muriqi, skulptor i njohur nga Kosova.
As tani kur libri mori dhënë, Rexha nuk ka të ndalur. Ai vazhdon udhëtimin me grupin e tij projekteve madhore për arbëreshët. Kështu e kërkon ushqimi i shpirtit me frymëmarrje arbëresh.     
Në orën letrare e organizuar nga Lidhja e Krijuesve Shqiptarë në Mërgatë, në sallën e Institutit Albanologjik, Rexhep Rifati u prezantua me veprën e tij të zemrës “Arbëreshët, fotosintezë e shpirtit tim”. Ishte i bukur takimi i tij me shoqen e klasës në Shkollën Normale dhe të studimeve, Hanëmshahe Ilazi. Të dy krijues e veprimtarë të dalluar në lëvizjen për liri e progres kombëtar. Të dy të persekutuar dhe larguar nga puna e tyre me dhunë nga pushtuesit serb. Profesori i tyre Isak Shema, u gjet në përqafimet e studentëve të tij krenar e i lumtur. Ne, të pranishmit në sallë shijuam kënaqësinë e një momenti emocional, moment i krenarisë së ndërsjellë. Dhe ne ishim me Ta, krenar që i kemi.
Rexhep Rifati ka lindur në fshatin Komogllavë të Ferizajt në vitin 1942. Mësimet e para i mori në fshatin e lindjes. Më 1966 ka kryer shkollën normale në Ferizaj, është diplomuar në degën Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, të Fakultetit Filozofik të Prishtinës. Fillimet e para në fushë të gazetarisë ishin rreth vitit 1967 në të përditshmen “Rilindja”, ku ushtroi këtë profesion deri në vitin 1995. Për shkak të presionit e dhunës së pushtetit serb, më 1 nëntor 1995 ka migruar në Zvicër, ku i njihet edhe statusi i të strehuarit politik. Rexhepi nuk ishte vetëm një korrespondent aktiv “Rilindjes” në qytetin e Ferizajt, por  edhe aktivist në jetën kulturore.
Shpirti i tij prej artisti hapi shtigjet e jetës hapësirave të reja: themelues i Ansamblit të Këngëve dhe Valleve “Kastriotët”, duke qenë drejtori i parë dhe donator; themelues i Fondit të Bursave të Solidaritetit dhe donator i tij. Në vitin 2013 ka botuar librin monografik: “Shqiptarët në Zvicër – 1001 pamje”. Në vitin 2018 “Shtegtimet e një gazetari”, libër tre gjuhësor. Në vitin 2019 “Një jetë në shërbim të lirisë dhe të zhvillimit” (Kushtuar jetës dhe veprës së veprimtarit Ilaz Ilazi). Në vitin 2022 “Arbëreshët fotosintezë e shpirtit tim”, shqip dhe italisht. Po ashtu është nënkryetar i Lidhjes së Krijuesve Shqiptarë në Mërgatë, nga e cila lidhje është shpërbluar me titullin “Dielli Dardan”. Jeton në Cyrih të Zvicrës.