Don Fran Sopi: Gurthemeli i Kishës Zoja e Këshillit të Mirë në Klinë, një testament i gjallë i së kaluares qe do të flet nder shekuj

Gurthemeli i Kishës Zoja e Këshillit të Mirë në Klinë, një testament i gjallë i së kaluares qe do të flet nder shekuj

(Në njëzët e gjashtë vjetorin e v?nies dhe bekimit të gurthemelit të kishës “Zoja e Këshillit të Mirë” në Klinë)

Shkruan: Don Fran Sopi

Në rininë time të hershme, në bankat e Gjimnazit Klasik të Pazinit, në Istër të Republikës së Kroacisë, një ditë e zakonshme mësimore u shndërrua në një përvojë që ndryshoi rrjedhën e shpirtit tim. Profesorët e mi, njerëz të dijes dhe të fesë, flisnin me zë të ulët, por me dhimbje të thellë, për tragjedinë që kishte goditur Kishën Katolike në Shqipëri. Ishte viti famëkeq 1967, kur regjimi komunist i Enver Hoxhës shpalli Shqipërinë “shtet ateist”, i vetmi në botë, duke fshirë nga jeta publike çdo gjurmë të besimit dhe Kishës së Zotit. Kishat u shkatërruan, famullitë u shpërndanë, meshtarët u burgosën dhe u vranë, ndërsa objektet e shenjta u përdhosën.

Në mesin e emrave të shenjtë që përmendnin atë ditë, një më preku thellë: Zoja e Këshillit të Mirë – Pajtorja e Shqipërisë. Profesorët rrëfenin historinë e vitit 1467, kur ikona e saj, e pikturuar mbi kanavacë me ngjyra vaji, u shkëput mrekullisht nga muri i Kishës së Shën Marisë në Shkodër, gjatë rrethimit osman, dhe u zhduk në qiellin e mbrëmjes, për t’u shfaqur më pas në qytetin italian të Genazzano-s. Që nga ajo kohë, ajo u bë qendër pelegrinazhi dhe në vitin 1895 u shpall Pajtorja e Shqipërisë – një Nënë që nuk harron bijtë e saj, sado larg të jenë. Kur e dëgjova këtë histori, zemra ime u ndez si një kandil para altarit. I thashë Zotit në heshtje: “O Zot, nëse Ti më thërret në meshtari, unë do të ngre në Kosovë një tempull në nder të Nënës Tënde, Zojës së Këshillit të Mirë, që drita e saj të mos mungojë kurrë mbi popullin tim.” Ashtu siç thotë Psalmi: “Fjalët e tua i fsheha në zemrën time, që të mos gaboj kundër teje” (Ps 119:11).

Nga shugurimi meshtarak te sfidat e para me komunizmin

Shugurimi im meshtarak më çoi fillimisht në Katedralen e Prizrenit, pastaj në famullinë e Bistazhin të Gjakovës dhe në famullinë e Zllakuqanit. Rruga drejt premtimit tim ndaj Zotit dhe grigjës sime u hap më 1 janar 1983, kur ipeshkvi ynë i dashur, msgr. Nikë Prela, më caktoi famullitarin e parë të Klinës.

Historia e Klinës kishte plagët e saj: në vitin 1974 ishte nisur ndërtimi i një kishe (nën kujdesin e famullisë së Zllakuqanit), por ajo u rrënua nga regjimi komunist jugosllav dhe bashkëpunëtorët e tij. Ky regjim, sikurse ai në Shqipëri, përndoqi, burgosi, torturoi dhe vrau meshtarë, duke u përpjekur ta shuante zërin e Kishës dhe dritën e fesë. Tokës së Klinës i ishte mohuar altari, por unë e dija se aty duhej të ndërtohej tempulli i Zojës së Këshillit të Mirë. Në vitet e para shërbyem në shtëpinë famullitare, duke shpallur Lajmin e Mirë në oborrin e saj, në kapelën e Deiçit dhe në varrezat e famullisë. Vatra modeste, por të mbushura me zjarr shpirtëror, ishin dëshmi e fjalës biblike: “Ne nuk kemi për qëllim të fitojmë gjërat e dukshme, por ato që nuk shihen; sepse gjërat e dukshme janë të përkohshme, kurse gjërat që nuk shihen janë të përjetshme” (2 Kor 4:18).

Ndalimi i dhunshëm i ndertimit të Kishës nga pushteti serb

Më 6 qershor 1996, me guxim dhe besim, nisa përpjekjet për të filluar ndërtimin e kishës me vëllezërit Hesen Kalludra nga Grebniku dhe Dodë Nue Gjergjaj nga Krusheva e Vogël. Por administrata e viteve ’90-ta okupuese komunale serbe, bashkë me policinë dhe paramilitarët, erdhën si stuhi për të ndalur çdo gur. Ata ushtruan presion dhe dhunë psikologjike ndaj meje. Besimtarët, të rritur e fëmijë, ishin të gatshëm të përballeshin me forcat serbe, duke thënë: “E kemi të drejtën, e duam Kishën tonë në Klinë.” Por unë iu drejtova atyre me fjalë baritore: “Largohuni, sepse nëse përplasemi, i bëjmë dëm famullisë dhe Kishës sonë. Nëse nuk largoheni, unë do ta përdor autoritetin tim e do t’ju mallkoj.”

Ndërtimi mbeti ëndërr e pezulluar – një kryq i rëndë, por që nuk shuante shpresën. Në ato vite, ndjeja praninë e Zojës si një Nënë që rri pranë shtratit të birit të sëmurë, duke pëshpëritur: “Jo, nuk do të të lë, nuk do të të braktis” (Heb 13:5).

Ringjallja pas luftës, dëshmi e besnikërisë së Zotit

Pas luftës së fundit në Kosovë, më 30 gusht 1999, me vendim të administratorit të UNMIK-ut, z. Kastaneda, nën mbështetjen e besimtarëve të famullisë, rrethinës së saj e mergatës shqiptare, nga Kompania Ndertimore “Vëllezërit Dodaj” filluan punimet për ndërtimin e Kishës së Klinës. Ajo ditë nuk ishte thjesht një fillim ndërtimi, por një ringjallje – dëshmi se Zoti është besnik ndaj premtimeve të Tij. Gurthemeli u vendos dhe bekuar në unë si famullitari Klinës, pra, mes lutjesh, këngësh dhe lotësh gëzimi. Në sytë e besimtarëve lexohej Psalmi: “Guri që e qitën jashtë përdorimit ndërtuesit, u bë guri i këndit” (Ps 118:22).

Kisha si shenjë dhe flamur i bardhë paqeje

Kisha “Zoja e Këshillit të Mirë”, e ndërtuar mbi Klinën e Lugut të Drinit, është shenjë e gjallë e pranisë së Zotit dhe flamur i bardhë i paqes mbi plagët tona. Nën hijen e saj, famullia është bërë një qendër rezistence shpirtërore dhe kulturore kundër çdo errësire – nga komunizmi jugosllav e okupimi serb që deshën të shuajnë besimin, deri te çdo ideologji që mohon dinjitetin e njeriut. Ashtu siç tha Krishti: “Do ta njihni të vërtetën dhe e vërteta do t’ju bëjë të lirë” (Gjn 8:32).

Gurthemeli i Kishës në Klinë, një testament që flet ndër shekuj

Sot, 26 vjet pas vendosjes së gurthemelit, ky tempull nuk është vetëm një kujtesë e së shkuarës, por një testament i gjallë që flet me fjalët e Apostullit: “Nëse Hyji është me ne, kush do të jetë kundër nesh?” (Rom 8:31). Prandaj, lutemi: O Zoja e Këshillit të Mirë, që na ke mbrojtur në stuhi e na ke udhëhequr në errësirë, të falënderojmë për mbështetjen tënde. Na mëso të duam Kishën, të duam njëri-tjetrin, ta duam kombin tonë dhe të punojmë për paqe, dashuri e drejtësi. Me Ty, rruga drejt Krishtit është gjithmonë e sigurt.