Speciale
Sabile Basha: Asllan Pireva - Duam Bashkimin e Trojeve Shqiptare
Asllan Shahin Pireva u lind në vitin 1961, në fshatin Prapashticë. Prapashtica është fshat në verilindje të Kosovës që shtrihet në një rrafshnaltë të Gallapit, mjaft karakteristike, me një relief të hapur dhe shumë të përshtatshëm për banor. Ky vendbanim kufizohet në veri me fshatin Serbinë, në verilindje me Dabishecin...Sabile Basha: Sherif Frangu – Republikë e Kushtetutë - ja me hatër, ja me luftë
Kur lindi Sherif Franku me 1 janar 1962, Kosova ishte vend i okupuar nën pushtetin gjenocidal serbo-jugosllavë. Shqiptarët edhe në tej bënin një jetë prej robi dhe vazhdimisht ishin të shtypur dhe nuk gëzonin as të drejtat më elementare njerëzore. Ajo periudhë në popull njihej si koha e Rankoviqit. Dhe mu në atë kohë...Sabile Basha: Bajram Bahtiri - Jeta pa luftë nën robëri nuk kishte kuptim
Në vitin 1945, nuk ishte hera e parë që shqiptarëve iu mohua një e drejtë e ligjshme e tyre, por ky do të ishte mashtrimi më i madh që komunistët jugosllavë u bënë shqiptarëve. Prandaj rezistenca ishte fati ynë historik. Deri vonë historiografia shqiptare nuk u mor me këto ngjarje, jo vetëm se okupuesi...Jusuf Buxhovi: Konferenca e Rambujesë
Konferenca e Rambujesë, ishte paraparë si rast i fundit i shpëtimit të paqes, me anën e një marrëveshje të detyrueshme, ku edhe Shqiptarët e edhe Serbët do të duhej të hiqnin dorë nga “qëndrimet e skajshme”, për të ardhur te një marrëveshje, qoftë edhe e përkohshme, me të cilën u hapeshin dyert çështjeve të tjera që mendohej se u duhej...Sabile Basha: Afrim Abazi - Duhet ndryshuar kjo histori, Kosova e Bashkuar me Shqipërinë
Afrim Abazi u lind më 7 qershor 1963 në fshatin Slivovë, komuna e Ferizajt. Babai i Afrimit, ishte Kadri Abazi, i cili ishte mësues i dalluar dhe nënë kishte Ajshe Abazin, e cila ishte një grua e zonja dhe shumë atdhetare. Duhet përmendur se në kohën kur lindi Afrimi, në Kosovë populli...Xhemaledin Salihu: Perandoria Osmane nuk mundësoi arsimimin e shqiptarëve në Luginë të Preshevës
Kështu në territorin e Luginës së Preshevës u hapën shkolla serbë dedikuar fëmijëve shqiptarë. Në Bujanoc qysh në vitin 1867 ka ekzistuar një shkollë serbe, ndërsa dhjetë vite më vonë u hap edhe në Banjë të Sijarinës. Mësimi zhvillohët në gjuhën serbe...Sabile Basha: Shaqir Ali Keçmezi - Kosova do të bashkohet me Shqipërinë
Shaqir Ali Keçmezi ishte i lindur më 1927, në fshatin Koretin, Komuna e Dardanës (Ish-Kamenicë), nga babai Ali dhe nëna Humë, e lindur Kryeziu (Roganë). Ishte i pa martuar. Merrej me bujqësi dhe vinte nga një familje mesatarisht e kamur. Qysh në rinin e hershme ai kishte përjetuar dhunë e terror që kishte ndodhur gjatë Luftës ...Lutfi Alia: Eno Peçi, balerini dhe koreografi në Operan Shtetërore të Vjenës (II)
Në vitin 1998, Eno Peçi u regjistrua në Shkollën e Baletit të Operas Shtetërore të Vienës (Ballet School of the Vienna State Opera), i pari student shqiptar që ka frekuentuar këtë shkollë prestigjioze me famë botërore. Në konviktin e shkollës u sistemua në një dhomë me Mihail Sosnovschi, një ndër shokët më miqësor...Sabile Basha: Ali Ajeti – Dita për me vdekë për Kosovën
Në vitet e 80 të shekullit të kaluar ishte ajo, ilegalja shqiptare, njëra ndër ilegalet më të organizuara që vepronte në shtetet ballkanike, ngase edhe i ishin bërë padrejtësitë më të mëdha krahasuar me të gjithë popujt e tjerë. Më shumë se lirinë ideologjike, bijtë e Kosovës martire e donin lirinë kombëtare. Bijtë e popullit liridashës...Jusuf Buxhovi: Demonstratat e 11 marsit të vitit 1981 dhe dinamizimi i kërkesës për Republikën e Kosovës
Më 4 maj 1980, pas një sëmundjeje të rëndë, në moshën 88 vjeçare, vdiq Josip Borz Tito. Kjo vdekje e pritur po ashtu solli ngjarje të pritshme, me anën e të cilave do t’u hapet udha zhvillimeve që pas dhjetë vitesh do të çojnë te shkatërrimi i Jugosllavisë...Sabile Basha: Afrim Zhitia - Do të punoj për Kosovën e Lirë deri në vdekje
Afrim Zhitia u lind më 22 mars të vitit 1965 në fshatin Llugë të Podujevës. Babai i Afrimit ishte Osman Zhitia e nënë kishte Qamile Zhitien e quajtur Behrami. Prindërit e Afrimit që të dy ishin bijë dëshmorësh. Andaj edhe rrugën që zgjodhi Afrimi më vonë nuk ishte e rastësishme. Ai u rrit në një familje me tradita të mëdha patriotike...Sabile Basha: Fahri Fazliu - Bëni të fala nënës, i thoni se Fahriu po vdes për Kosovën
Historia tek ne u përsërit në mënyrën më të vrazhdë. Krahasojmë ngjarjen e vitit 1984, kur ranë heroikisht heronjtë Rexhep Mala e Nuhi Berisha dhe 2 nëntorin e vitit 1989, kur pesë vite më vonë përsëritet po e njëjta histori, duke rënë në altarin e lirisë po ashtu shokët e jetës e të...Sabile Basha: Murat Mehmeti - Duam vetëvendosje deri në shkëputje
Më 5 gusht 1952, në Prishtinë, u lind Murat Mehmeti. Ai ishte djali i Qazimit dhe nënës Shefkije Mehmetit. Ishte fëmija i katërt në familje, pas motrave: Fatime, Nazmije dhe Naxhije. Ata bënin një jetë të qetë dhe të lumtur. Babai i tij punonte si punëtor ndihmës në shëndetësi dhe deri diku i iu siguronte një mirëqenie...Feti Tunuzliu: Nacionalistë shqiptarë të likuiduar, pushkatuar dhe burgosur në Mitrovicë nga gjyqet ushtarako-komuniste, 1945
Për ndriçimin e plotë të procesit penal mbajtur në gjysmën e parë të vitit 1945 së pari në gjyqësorin ushtarak në Mitrovicë (tani: Mitrovica e Jugut) e më pas në Beograd, kontribut të veçantë ka dhënë tani i ndjeri Ramadan Rexha, njeri ndër protogonistët fatkeq të këtij procesi, proces i cili, çuditërisht, nuk është gjurmuar sa dhe si duhet deri më tani. E quajmë kontribut të veçantë, ngase përmes monografisë “Kujtimet e mia - Dëshmi historike”, mbarështuar nga Abdullah A. Bytyqi (Prishtinë, 2004, 263 fq), autori Ramadan Rexha...Sabile Basha: Heroi i Kombit Prof. Xhemajli Berisha
Presioni, dhuna e terrori serb ndaj shqiptarëve në përgjithësi, e i atyre të Kosovës në veçanti, ka rrugë të gjatë, laramani të shumëfishtë veprimi e forma të veçanta aplikimi, gjithnjë duke iu përshtatur rrethanave të mundshme të zbatimit. Në këta shekuj të gjatë, shqiptarët përjetuan dhunë politike, dhunë shpirtërore e dhunë...Sabile Basha: Rexhep Elmazi - Edhe sikur të më vrasin, nuk do të heq dorë nga liria e vendit tim
Rexhep Elmazi u lind më 3 janar 1938, në fshatin Malishevë, komuna e Gjilanit. Vinte nga një familje mesatarisht e kamur, por pasuria për ta nuk ishte gjithçka, ata bënin një jetë të qet dhe tepër modeste. Skamjen e robërinë e urrenin, por edhe në këto kushte të vështira të jetës donin të shkollonin djalin e tyre...Lutfi Alia: Eno Peçi, balerini dhe koreografi në Operan Shtetërore të Vjenës (I)
Koncerti i tradicional dhe madhështor në çdo fillimviti i Filarmonisë së Vienës, orkestër e Teatrit të Operas Shtetërore vieneze, i transmetuar nga kanalet televizive austriake ORF2 dhe Ö1, i ndjekur në mondovision nga 90 vende, më 1 janar 2024 përkoi me 151 vjetorin e koncertit të parë në Ekspozitën Universale të Vienës në vitin 1873...Sabile Basha: Hysni Rudi - Kapiteni që jetoi e vdiq në mbrojtje të tokave shqiptare
Atdhetari i shquar i çështjes kombëtare Hysni Rudi, u lind më 1917 në Mitrovicë, nga babai Muharrem, i cili kishte prejardhje nga Gjakova dhe nëna Nerxhivane Ibrahimi, që ishte nga Mitrovica. Hysni Rudi ishte i martuar me Ajshe Boletinin, vajzën e Musa Boletinit, djalit të Isa Boletinit. Pas ripushtimit të Kosovës ...Sabile Basha: Fazli Grajçevci - Për të mbrojtur kombin duhet të falet jeta
Fazli Grajçevci u lind në muajin prill të vitit 1935, në fshatin Sankoc të Drenicës. Ishte i biri i Xhemajl Grajçevci dhe i Sherifës, e lindur Miftari në fshatin Krasimirovc. Fazliu ishte fëmija i gjashtë i familjes Grajçevci. Ai kishte edhe këta vëllezër e motra: Hamdiu, Fazliu i parë, Mehdiu, Fazliu, Nailja, Rrahimja, Mehremja...Kryesore
Namani, Vitaku, Sallahu: Tipologjia e banesës dhe simbolet e kultit në komunën e Mitrovicës dhe Vushtrrisë
Lutfi Alia: Eno Peçi, balerini dhe koreografi në Operan Shtetërore të Vjenës (III)
Qazim Namani: Banesa Qytetare shqiptare e shekullit XIX në Shqipërinë veri-lindore
Nikë Gashaj: NATO dhe Kosova
Paulin Z. Zefi: Gjergj Kastrioti-Skënderbeu, Lezha dhe Raguza (Dubrovniku), në rrugëtimin e hershëm të Gjuhës së shkruar Arbëre/Shqipe
Qazim Namani: Gjurmë të trashëgimisë kulturore në fshatrat Lladoc, Balloc e Herticës në komunën e Podujevës
Qazim Namani: Bartja e materialit arkeologjikë në vitin 1995 nga Muzeu i Mitrovicës në Muzeun e Prishtinës
Milazim Zeqiraj: Dialogu i dëshmorëve më 13.4.1999
Qazim Namani: Zanafilla e Kulturës materiale dhe historike në Kosovë
Sabile Basha: Naser Hajrizi - Republikë Kushtetutë - Ja me hatër ja me luftë