E premte, 03.10.2025, 07:34 AM (GMT+1)

Speciale

Lutfi Alia: E drejta romake dhe Kanuni i Lekë Dukagjinit (IV)

Historianët e antikitetit, konfirmojnë se ilirët kishin ligjet e veta të drejtës - Ius Illyriense, ligje që i ruajtën gjatë pushtimit romak. Iliria ishte një nga katër Prefekturat e Perandorisë Romake, e formuar nga reforma e tetrakisë e Dioklecianit, perandori me origjinë ilire. Pas pushtimit romak, Iliria drejtohej nga prefekti pretorian...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (17)

Tani është viti 2025, por koha duket sikur nuk ka kaluar fare – tragjedia e familjes Jashari në Prekazin legjendar më del përpara syve sikur të kishte ndodhur dje. Kujtimet janë të freskëta dhe të gjalla, si plagë që nuk mbyllet. Më kujtohet qartë ajo ditë: ishte një mëngjes që për marsin mund të quhej...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (16)

Duke bërë një kërkim të kujdesshëm për të ndriçuar historitë e grave luftëtare që morën pjesë në luftën e fundit për çlirimin e Kosovës, sidomos në përkujtim të 27-vjetorit të sulmit të egër mbi familjen Jashari, hasa në një burim të çmuar: një shkrim të atdhetarit të njohur...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (15)

Çfarë mund të shkruajmë për një fëmijë? Për një jetë të njomë që sapo kishte filluar të lulëzonte, por që u këput mizorisht para se të shijonte gëzimet më të thjeshta e të pafajshme të jetës. Një fëmijë nga familja Jashari, i cili nuk njohu asnjë mëkat, që nuk la pas asnjë shkelje, as edhe më...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (14)

Gjithmonë kur shkruajmë për luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës duhet pasur parasysh se pas daljes publike të saj, realiteti në terren për shqiptarët, u bë jashtëzakonisht i rrezikshëm dhe i pasigurt. Publikimi i hapur i veprimtarisë së UÇK-së shënoi një kthesë të madhe historike dhe...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (13)

Të shkruash për nënë Azë Zekë Brahimajn apo nënën e UÇK-së, nuk është thjesht një detyrë shkrimore, por një nder i veçantë dhe një burim krenarie që vështirë se mund të përshkruhet me fjalë të zakonshme. Ajo përfaqëson një figurë të tillë që meriton jo vetëm respekt, por edhe një...

Paulin Z. Zefi: Lezha gjatë Mesjetës së Hershme

Jemi në shekullin V, kur Lezha (Lissus), ashtu sikurse qytetet e tjera të rajonit, përjetoi rënien e strukturave romake dhe kalimin nga Antikiteti i Vonë drejt Mesjetës së Hershme. Si pjesë e provincës së Prevalit nën Perandorinë Romake të Lindjes ose Bizantine, qyteti u prek nga sulmet e përsëritura barbare, si ato të Hunëve dhe Ostrogotëve...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (12)

Kur shikoj fotografinë e atdhetares Afërdita Ukshini, një ndjesi e pazakontë më pushton thellë në kraharor. Është një ndjenjë e pashpjegueshme, e brendshme, si një dhimbje e heshtur që ngrihet si hije mbi shpirt. Duart më dridhen dhe më ftohen, sikur trupi im po reagon ndaj një përkujtimi të...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (11)

Të shkruash për gratë dhe vajzat e reja që morën pjesë në radhët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës nuk është thjesht një akt rrëfimi historik – është një përballje me ndjenja të dyfishta: krenarinë e thellë dhe dhimbjen e pazëshme, të cilat shpesh nuk mund të përshkruhen me fjalë...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (10)

Të shkruarit për luftën e fundit në Kosovë, padyshim se përfaqëson një sfidë të madhe historike, politike dhe njerëzore. Është e pamundur të ndërtosh një rrëfim të plotë për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës pa ndalur vëmendjen edhe tek një dimension thelbësor dhe shpeshherë i...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (9)

Sa delikate në pamje, e sa e vogël përballë madhështisë së dhimbjes që na la; sa e butë në buzëqeshjen e saj të pafajshme, e sa e ngrohtë në përqafimet që u dhuronte me mall prindërve dhe të afërmve – një shpirt i pastër që ngjante më shumë me një dritë e cila s’kishte ardhur për të qëndruar gjatë, por për të lënë pas një gjurmë të...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (8)

Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, Kosova përsëri mbeti e robëruar dhe e okupuar. Lëvizja Kombëtare për çlirim dhe bashkim kombëtar nuk e braktisi kurrë idealin e saj, pavarësisht kushteve jashtëzakonisht të vështira në të cilat u detyrua të vepronte. Përballë një robërie të egër dhe...

Lutfi Alia: Elemente të drejtës antike helene dhe romake në Kanunin e Lekë Dukagjinit (I)

Kanunet e Maleve Shqiptare, janë vepra monumentale të historisë, të kultures, të identitetit të popullit tonë, të origjinës tonë të lashtë iliro-arbërore. Flitet për Kanun, por termi më i saktë është e drejta iliro-arbërore-shqiptare, pasi si e tillë lindi, si kodi i të drejtës Ilire - Ius Illyriense, vazhdoi si e drejta e arbërore në mesjetën e herëshme...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (7)

Kjo betejë nuk ishte vetëm për mbrojtjen e një shtëpie apo të një fisi, por për mbrojtjen e një ideali – të lirisë, të të drejtës për ekzistencë dhe të së ardhmes së një populli të tërë. Në këtë kuptim, Prekazi dhe fjala e dhënë në atë shtëpi të rrethuar nga dhuna u shndërruan në kodin etik të...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (6)

Kontributi i gruas shqiptare në luftërat shumëshekullore për çlirim nuk mund të reduktohet vetëm në matjen mekanike të pjesëmarrjes së saj të drejtpërdrejtë në frontet e betejës. Përfshirja e saj ka qenë shumë më e gjerë dhe shumëdimensionale—ajo ka përfshirë jo vetëm angazhimin...




Gallery

Karnavalet Ilire në Bozovcë dhe Tetovë - 2025
Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx