Kulturë » Mërkuri
Timo Mërkuri: Vajtimi shndruar në këngë
Kur më 25 Nëntor 2005 u shpall vendimi i UNESCO për njohjen e iso-polifonisë shqiptare si kryevepër shpirtërore të njerëzimit dhe marrjen e saj në mbrojtje, ky lajm në popullin tonë, u përjetua si çasti i daljes së nuses në valle. Nuk ishte nevoja që të shkreheshin pushkët në ajër, u shkrehën në këngë mijra shpirtëra artistësh...Timo Mërkuri: Zagoria ose jeta me këngë
I-Prezantimin me fshatrat e Zagorisë e ka bërë më së miri Andon Zako Çajupi te poezia “Fshati im” kur shkruan: “Malet me gurë/Fushat me bar shumë/Arat plot me grurë/Më tutje një lumë/Fshati për karshi/Me kish e me varre/Rrotull ca shtëpi/ Të vogëla fare..Panorama ështëtepër fantastike, poetike, por gjithsesi i...Timo Mërkuri: Lezetet e Lunxhërisë
I-Duke parëvallen e kënduar lunxhiote, mahnitesh me ‘tëdhe bindesh që kjo krahinë ka shumë e më shumë lezete se sa na thotë kënga shoqëruese “Lunxhëri plot lezete/Ç’bukuri ke mbi vete”. Në fakt kjo valle dhe kjo këngëjanë lezetet e para të Lunxhërisë që sheh në momentin kur je spektator i saj...Timo Mërkuri: Drita e yllit që u shua
Në orën 1.15 pas mesnate të datës 18 shkurt 2021 u shua në shtëpinë e tij në Himarë poeti Lefter Çipa “Nderi i Kombit”. Duke njohur kontributin e tij, shumëkuish këtë shuarje e hamendësoi si fundi i një epoke në iso-polifoni, por unë nuk mendoj aspak kështu. Unë mendoj se, në fakt hyrja e Lefter Çipës në fushën...Timo Mërkuri: Arian Shehu i ergjëndtë
Një nga grupet iso-polifonike me karakteristika interesante është Grupi “Ergjëria”1 i Gjirokastrës me drejtues artistik Arjan Shehun. Themi se është një grup interesant për arsye se ky grup këndon një tip kënge iso-polifonike që, për tonalitetin e tij me ngjyrim të ngrohtë dhe mënyrën e shtruar të të kënduarit, është “pagëzuar” me emrin...Timo Mërkuri: Fjalë për Lefter Çipën
Pilurjotë kudo që jinni dhe ju vëllezër himariotë të 53 fshatrave!Ju burra shteti që e doni Shqipërinë si Lefter Çipa dhe ju miq e shokë që emrin e Lefter Çipës e lexonit Lefter Shqiptari apo Lefter kënga; më dëgjoni!Një lajm i zi si një tërmet njëqint ballë na goditi ...Timo Mërkuri: Për poezinë popullore të dashurisë
Është e natyrëshme që sot më 14 shkurt , ditën që gjithë të rinjtë flasin e mendojnë për dashurinë, ne krijuesit ta kthejmë vëmëndjen te poezia e dashurisë.Të gjithë e kemi provuar se sa e vështirëështë të shkruash një poezi dashurie dhe në këtë moment na vjen ndërmënd fjala e Roberto Benignit kurthoshte...Timo Mërkuri: Fyejt magjik të Pilurit
Jehona e këngës iso-polifonike të grupit të Pilurit, qysh nga ajo ditë tetori e vitit 1973 në skenën e Festivalit Folklorik të Gjirokastrës e më pas, koncert pas koncerti e Festival pas Festivali, u përhap mbi gjithë hapësirën e vendit dhe: si valë të një shpërthimi atomik, kapërceu hapësirën ballkanike dhe eci nëpër Europë...Timo Mërkuri: Apostujt e këngës pilurjote
I-Si kudo në fushën e artit edhe këngët iso-polifonike, të “mëdha” i bëjnë këngëtarët që janë vërtet të mëdhenj. Sepse autori i tekstit mund të krijojë një “kryevepër poetike” si tekst kënge, drejtuesi muzikor mund të krijojë një vijë melodike të “artë”, por në qoftë se nuk ke bashkë me ‘to edhe këngëtarët e...Timo Mërkuri: Kristo Çipa ka veshur mjegullën e Pilurit
Thuhet shpesh se: që ta kuptosh poezinë duhet të “njohësh” vendin ku jeton poeti. Ja që në rastin tonë, për të njohur Pilurin, mjafton të lexojmë poezitë e Kristo Çipës “Mjeshtër i Madh” të përmbledhura në vëllimin poetik “Vesha mjegullën e hollë”, pa qënë nevoja të marrësh rrugën përpjetë malit. Kjo ndodh...Timo Mërkuri: Baladat nuk kanë kohë për të vdekur
“Kënga e Dhoqinës” egziston dhe në variantin e Labërisë[1], madje në këtë variant është në një këngë me 117 vargje, e cila ka si “trung” tekstin e variantit prej 50 vargjesh, mbi të cilin janë “shartuar” dhe kanë “mbirë” filiza, që e rritin dhe zgjerojnë “kurorën” e saj. Mund të mos ndaleshim te ky variant, porn a detyron fakti që ka disa ...Timo Mërkuri: Një shekull “kthyes” në këngën pilurjote
Fillesat e interpretimit të “kthyesit” në këngën iso-polifonike të bregdetit të Himarës nga djemtë e Bala-jve, zakonisht ellogaritim qysh nga viti 1927, kur në Sarandë, Neço Muko organizon grupin iso-polifonik të këngës himariote. Andrea Bala në këtë grup krijoi një tip të ri të “kthyeri” të këngës dhe për të cilin ...Timo Mërkuri: Belisma
Për lexuesit që nuk e dinë ju sqarojmëse “belisma” është një barishte e “egër”, që rritet rreth 70-80cm e lartë edhe në teren me gurrë. Është bimë tepër elegante, lulëzon në dimër, dhe në vendet ku ka mbirë dëndur,në momentet që fryn era,krijon një dallgëzim të bukur që ngjason me lojën e valëve...Timo Mërkuri: Një cep i yllit…
Në qoftë se grupin “Bejka e bardhe” të Pilurit do ta çmonim si një yll në qiellin e iso-polifonisë shqiptare, hedhësen e këtij grupi, Leni Mërkurin patjetër do ta vlerësonim si një nga cepat e këtij ylli që bashkë me dritën mbi vend, lëshon këngën mbi zemrat tona...Timo Mërkuri: Varianti që nuk na përfaqëson denjësisht
Varianti “Kënga e Dhoqinës” i yllësisë baladeske “Besa e Kostandinit”, është një nga variantet më elegante dhe plot muzikalitet, e cila këndohej në gjitha trevat e Shqipërisë Jugore, madje në bregdet, jo vetëm që këndohej në valle gjer në vitet ’60, por gjyshet tona jua këndonin nipërve e mbesave në shtëpi...Timo Mërkuri: Dekretet e lavdisë
Kur më 28 Nëntor 2020, pas ceremonisë të Shpalljes së Pavarësisë, në sheshin pranë Muzeut Etnografik, në prani të një mase të madhe lëvruesisht, këngëtarësh, valltarësh dhe studiuesish të artit gojor shqiptar Presidenti i Republikës zoti Ilir Meta shpalli Dekretet e vlerësimit me tituj nderit të disa artistëve...Timo Mërkuri: Kënga e Halil Garrisë dhe disa probleme…
Kënga “Halil Garria” ështënjë variant i baladëssë “besës”, regjistruar nga At Gjergj Fishta në fshatin Gomsiqe nga një lahutar prej qytetit të Pukës, emrii të cilit nuk është shënuar,është botuar në vitin 1924 në revistën “Hylli i Dritës” dhe ka 152 vargje. Një variant tjetër është regjistruar në vitin 1951 në...Timo Mërkuri: Të shkruash për ikjen e atit
Ka pak kohë që Fatmir Terziu publikoi librin e tij poetik me titullin “At…një ëndërr e gjatë” ose më saktë është të themi se përmblodhi në një libër një cikël të madh poezish të publikuar në një kohë relativisht të shkurtër te gazeta Fjala e Lirë. Poezitë ndrinin si pika lotësh në rrënie, shkaktuar nga një dhimbje e...Timo Mërkuri - Nderi i Himarës
Kur bie fjala për poetët, të gjithë kujtojnë së pari sentencën e famëshme që ”Poetët dhe profetët nuk i do as fshati i tyre”, sentencë që e ka burimin te fakti i njohur, kur vetëm Nazareti nuk e priti Jezu Krishtin me nderime, përkundër pritjes triumfale që i rezervoi çdo fshat e qytet ku shkoi. Me propozimin e bërë...Kryesore
Timo Mërkuri: Shënjtërimi i shtëpive tona… dhe Niko Kacalidha
5 Poezi nga Timo Mërkuri
4 Poezi nga Timo Mërkuri
Poezi nga Timo Mërkuri
Timo Mërkuri: Për poetin Niko Kacalidha
Poezi nga Timo Mërkuri
Timo Mërkuri: Epoka që verbon poetët
Timo Mërkuri: Kur flasim për “Artin Jonian”
3 poezi nga Timo Mërkuri
Poezi nga Timo Mërkuri