- në të cilën nxënësit humbin orë për shkak të mosardhjes në shkollë, të mësuesit, të arsimtarit apo të profesorit;– në të cilën zëvendësohen orët dhe bashkohen dy klasa;– në të cilën nuk e përsërit vitin asnjë nxënës, edhe pse në gjysmëvjetor, një numër i caktuar i tyre kanë nga katër deri në 11 nota të dobëta...
Fjodor Mihajlloviç Dostojevski (Fedor Mihaljlovi? Dostoevskij, Moskë, 1821 – Shën-Peterburg, 1881) është romancier dhe novelist rus, një ndër më të mëdhenjtë e historisë së letërsisë botërore. I çmuar lart në Perëndim. Një prej paraardhësve të parë të Dostojevskit nga ana e babait është ...
Johan Volfgang fon Gëte (Jonann Wolfgang von Goethe, Frankfurt-mbi-Majn, Perandoria e Shenjtë Romake, 28.08.1749 – Vaimar, Konfederata Gjermane, 22.03.1832) është poet, romancier, dramaturg, administrues, dijetar, gjeolog, botanist, politikan dhe filozof gjerman. Ishte bir i një babai të arsimuar. Nëna...
Dora d’Istria (1828-1888), pseudonim i Elena Gjikës, ka qenë një figurë e rëndësishme e kulturës shqiptare dhe evropiane të mesit të shekullit XIX. Është publicistë, feministë, etnologe dhe shkrimtare rumune me prejardhje shqiptare. Lindi në Bukuresht më 22 janar 1828 në familjen...
Pseudoshkenca serbe – Për ta justifikuar hegjemonizmin, ekspansionizmin dhe ideologjinë kolonialiste serbe, qysh në fillim të shekullit XX u vu në veprim shkenca serbe. U vunë në veprim sidomos qarqet akademike dhe ato universitare. Filluan me mitin mesjetar – betejën e Kosovës (1389), pikërisht për dy arsye...
Eqrem Çabej (Gjirokastër, 1908 – Romë, 1980) është një ndër përfaqësuesit më të shquar të gjuhësisë së re shqiptare. Lindi në Gjirokastër, më 7 gusht 1908, ndërsa vdiq në Romë, më 13 gusht 1980. Në Romë kishte vajtur për t’u mjekuar nga një sëmundje e rëndë. Në periudhën kur jetoi Çabej, populli shqiptar ...
Drama elizabetane u paraqit në Angli në periudhën e sundimit të Elizabetës I (1558-1603). Zhvillimi i kësaj drame që nga paraqitja e komedisë së parë të renesancës, rreth vitit 1550, e deri në shuarjen e saj në luftën civile të vitit 1642, paraqet një tërësi. Megjithëkëtë, në të mund të dallohen etapa të caktuara...
Uilljëm Shekspiri (William Shakespeare, Stratford-upon-Avon, është pagëzuar më 26.3.1564 – Stratford-upon-Avon, 23.3.1616) është dramaturg dhe poet anglez, aktor teatri dhe regjisor. Përgjithësisht konsiderohet si më i madhi shkrimtar anglez dhe si më famshmi dhe më i shfaquri dramaturg botëror...
Në vitet ’40 të shekullit XIX, ose më saktë pas vitit 1842, udhëheqësit serbë filluan t’i shqyrtojnë planet e zgjerimit të Serbisë. Ministri i Punëve të Brendshme i Serbisë - Ilia Garashanin (1812-1874)figurë kryesore e regjimit konstitucional, u bë strumbullar i pikëpamjeve të zgjerimit të Serbisë...
Françesko Petrarka (Francesco Petrarca, Arezzo, 20 korrik 1304 – Arquà /Padovë, 18 korrik 1374) është humanist dhe historian italian. Shpesh e kanë quajtur “Baba të humanizmit”. Është i pari që e zhvilloi konceptin e “Periudhës së errët”. Lindi në Areco në jug të Italisë. Ishte bir i noterit të oborrit...
Prozatori më i madh dhe më fuqishëm i periudhës së pavarësisë, Ernest Koliqi (1903-1975) lindi në Shkodër më 20 maj 1903. Është bir i Shan Koliqit dhe i Age Cuk Simonit. Mësimet e para Koliqi i mori në Kolegjin Severian të Jezuitëve. Në vitin 1918 i ati e dërgoi për shkollim në kolegjin jezuit “Cesare...
Në një shtet dyetnik siç është Maqedonia, bashkësia etnike e caktuar pozitën e vet synon ta mbrojë në dy mënyra:- duke realizuar liri dhe të drejta të caktuara qytetare; ose- duke realizuar të drejtat kombëtare.Për liri dhe për të drejta qytetare pretendon pakica etnike apo minoriteti. Ndërkaq, një bashkësi etnike që paraqet forcë ...
Zyra e Prokurorit të specializuar të Kosovës me seli në Hagë, më 24 prill 2020, u paraqiti Dhomave të specializuara të Kosovës një aktakuzë me 10 pika për t’u shqyrtuar nga Gjykata Speciale. Për krime kundër njerëzimit dhe krime lufte akuzohen Hashim Thaçi, Kadri Veseli dhe të tjerë. Njoftimi u bë publik vetëm...
Periudha e pas Luftës së Dytë Botërore për shkrimtarët dhe intelektualët shqiptarë qe bërë një apokalips. Veçanërisht vuajtën shkrimtarët e shkollës katolike shkodrane. Krerët komunistë fortesën katolike e quajtën çerdhe të reaksionit. Diktatorët paralajmëruan se udhëheqësit kishtarë, “para gjyqit...
Sharl Bodëleri (Charles Pierre Baudelaire, 1821-1867) është poet, përkthyes, eseist dhe kritik letrar francez. Është një nga poetët më të mirë francez të shekullit XIX. Me veprën e vet ndikoi në zhvillimin e simbolizmit në poezi. Konsiderohet themelues i modernizmit. Është i pari poet i lirikës moderne...
Gjuhët indoevropiane janë grup gjuhësh të cilat për nga krijimi i tyre janë të afërta. Ky grup i gjuhëve përbën familje gjuhësore të veçantë. Që nga lashtësia fliten ose janë folur në një brez të gjerë, prej skajit perëndimor të Evropës deri në cepin lindor të Indisë dhe deri në Turkestanin kinez, në zemër...
Franc Kafka (Franz Kafka) lindi në 3 korrik 1883 në Pragë, në monarkinë austro-hungareze të atëhershme. Vjen nga një familje çifute e klasës së mesme. Babanë e tij, Herman Kafkën (Hermann Kafka, 1852-1931) biografi amerikan i Kafkës, profesori i gjermanishtes dhe i letërsisë krahasuese...
Gjovani Bokaço (Giovanni Boccaccio, 1313-1375) - shkrimtar italian, një nga më të rëndësishmit e humanizmit. Supozohet se lindur në Çertaldo (Certaldo), si fëmijë jashtëmartesor i tregtarit fiorentin Bokaçina di Kelina. Bokaçio thoshte se ka lindur në Paris. Kur në vitin 1348 u paraqit murtaja e zezë...
Gabriel Garsia Markezi (Gabriel José de la Concordia Garcia Márquez, 6.3.1927 – 17.4.2014) është shkrimtar kolumbian. Njihet me nofkën Gabo. Ishte më i madhi i njëmbëdhjetë fëmijëve të prindërve të tij. Kishte vëllezër dhe motra. Babai i tij kishte edhe fëmijë jashtëmartesorë. Para se t’u jepej...
Anton Pashku (1937-1995) është shkrimtar që nuk synon masat e gjera të publikut, por lexuesin e shkolluar që pëlqen shkrimet hermetike dhe imtësitë e analizës së karakterit në romanet psikologjike. Shtypja e egër politike mbi brezin e parë të prozatorëve në fund të viteve ’50, e bëri të tërhiqet nga shtrati kryesor...
