E merkure, 30.04.2025, 06:20 AM (GMT+1)

Editorial » Zejneli

Xhelal Zejneli: Poezia lirike antike greke

Poezia lirike lindi dhe u zhvillua në shekujt VII dhe VI para K. Është koha kur në gjirin e rendit të aristokracisë fisnore u poqën elementet e shoqërisë skllavopronare. Ndryshimet sollën shkatërrimin e mbretërive, dikur të fuqishme, të epokës heroike që këndoi “Iliada” dhe “Odisea”. Mbretëritë u ...

Xhelal Zejneli: Komedia klasike greke

Komedia klasike greke, pas tragjedisë, është degëzimi i dytë i poezisë dramatike. Paraqitja e komedisë ndërlidhet me kultin e perëndisë së vreshtit dhe të rrushit, Dionisit, të cilit i faleshin, sidomos fshatarët. Për nder të tij organizoheshin festat dionisiane në të cilat këndoheshin këngë...

Xhelal Zejneli: Tragjedia antike greke

Pas poezisë epike dhe asaj lirike, kushtet e reja shoqërore kërkonin një formë të re të shprehjes artistike dhe kjo ishte poezia dramatike. Ajo e nisi rrugën e zhvillimit të saj në Athinë, para mesit të shekullit V para K. Ajo shënoi një nga majat më të larta të letërsisë klasike greke. Ashtu si poezia epike...

Xhelal Zejneli: Krijimet letrare të arbëreshëve

Ngulimet masive të shqiptarëve në Itali filluan me pushtimin e Ballkanit nga Turqia. Ky eksod u shtua pas vdekjes së Skënderbeut (1468). Në vitet 1468-1478 valë refugjatësh braktisën Shqipërinë jugore, kaluan detin për t’u ngulitur në Basilikatë, Molize, Pulje, Kalabri...

Xhelal Zejneli: Pjesë nga gramatika e gjuhës shqipe

GJUHA – Shkenca që merret me studimin e gjuhës quhet gjuhësi (linguistikë). Degë të gjuhësisë janë: fonetika, leksikologjia dhe gramatika. Fonetika i studion tingujt e gjuhës. Leksikologjia merret me studimin e fjalëve të një gjuhe. Gramatika studion strukturën e gjuhës. Ndahet në dy pjesë: në morfologji dhe në ...

Xhelal Zejneli: Doruntina dhe zvarritja e formimit të qeverisë

Nga dita e zgjedhjeve të mbajtura në Kosovë kanë kaluar rreth tre muaj. Që atëherë, qeveria ende nuk është formuar. Rezultatet e zgjedhjeve, në një pjesë të shoqërisë u pritën me entuziazëm. Zvarritja e formimit të qeverisë duket sikur e ka zbehur entuziazmin. Arsyetimet për prolongimin e formimit...

Nikë Gashaj: Doli numëri i ri i revistës Malësia

Doli nga botimi numri 14 i revistës për kulturë, shkencë dhe çështje shoqërore Malësia, në Podgoricë, Mali i Zi, i cili në mënyrë tematike i  kushtohet poetit tonë kombëtar, At Gjergj Fishtës, me rastin e 148–vjetorit të lindjes së tij. Në këtë numër kanë bashkëpunuar autorë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Brukseli...

Xhelal Zejneli: Mefistofeli i Ballkanit dhe Minishengeni

Në të ashtuquajturin mini Shengen, marrin pjesë:- shqiptarët, dhe- sllavët e jugutSikundër shihet, në takimet e mini Shengenit, shqiptarët marrin pjesë me popujt, me të cilët historikisht kanë qenë në konflikt. Me sllavët e jugut, d.m.th. me serbët, me malazeztë dhe me sllavo-maqedonasit, shqiptarët edhe sot janë në konflikt...

Xhelal Zejneli: Afera e Drajfusit - Zola në mbrojtje të së vërtetës

Në vitet e fundit të shekullit XIX ndodhi në Francë një ngjarje e cila e tronditi, jo vetëm vendin, por edhe mbarë Evropën. Ngjarja u quajt Afera e Drajfusit.Ngjarjet kryesore gjatë kësaj afere të famshme që e tronditi jo vetëm tërë vendin e Volterit, por edhe një pjesë të madhe të opinionit publik botëror, kanë  qenë, si vijon...

Xhelal Zejneli: Albert Camus - Shkrimtari i absurdit dhe i revoltës

Alber Kamy (Albert Camus) ka lindur në Mondovi të Algjerisë më 7 nëntor 1913. Vdiq në aksident rrugor në Villeblevin, afër Parisit, më 4 janar 1960. Është romancier, eseist, dramaturg dhe filozof francez. Rrjedh nga një familje e varfër punëtorësh. Babai i tij ishte francez...

Xhelal Zejneli: Liria e Shtypit

Në vendet me shkallë të ulët të zhvillimit ekonomik, edhe demokracia është në nivel të ulët. Këtu bëjnë pjesë të gjitha vendet e Ballkanit perëndimor, si: Maqedonia e Veriut, Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Bosnja dhe Hercegovina dhe Serbia.Në vendet e sipërthëna, vështirëështë të flitet për lirinë e shtypit...

Xhelal Zejneli: I madh e i vogël, në këmbë për Shqipërinë

Fatkeqësia natyrore – tërmeti, që e goditi Shqipërinë, ishte tmerrshëm. Kudo u panë skena apokaliptike. Flamuri i Gjergj Kastriotit, si rrallë në historinë politike të kohës më të re, në hapësirat e NATO-s valoi hijerëndë, në gjysmë shtize.Që në çastin e goditjes, qeveria shqiptare u vu ...

Xhelal Zejneli: Përmasat e krimit shtetëror serb në Kosovë

Përmasat e krimeve makabre serbe në Kosovë, nuk mund të kuptohen mirë pa e lexuar librin “… edhe ne dëshmojmë” të autorëve Shaip Emërllahu, Ahmet Selmani e Salajdin Salihu. Libri është dëshmi e gjallë e kalvarit apo e golgotës shqiptare të viteve të fundit të shekullit XX. Vitet e fundit të shekullit XX ishin të kobshme për shqiptarët e ...

Xhelal Zejneli: Luftërat ballkanike - krimet serbe ndaj shqiptarëve

Ka kaluar një shekull nga luftërat ballkanike. Në vitin 1912 Mbretëria e Serbisë e pushtoi Kosovën. Menjëherë pas kësaj filloi politika e gjenocidit serb ndaj shqiptarëve, e përcjellë edhe me shpërnguljen e dhunshme të tyre nga trojet stërgjyshore. Krahas kësaj ka rrjedhur edhe procesi i kolonizimit të Kosovës me serbë. Pushtimi i Kosovës nga Serbia...

Xhelal Zejneli: Alfabeti i gjuhës shqipe - Kongresi i Manastirit

Shqipja e shkruar dokumentohet që nga shekulli XIV me alfabetin latin. shkronja cirilike. Po këtë alfabet, të plotësuar me ndonjë shenjë greke, e përdorën edhe shkrimtarët arbëreshë. Duke qenë se  greqishtja përdorej si gjuhë e kishës ortodokse, shqipja u shkrua edhe me shkronja greke. Nën trysninë e islamizmit dhe të pushtuesve osmanë...

Xhelal Zejneli: Rënia e Murit të Berlinit dhe konstelacioni i ri global

Pas mbarimit të Luftës së Dytë Botërore, d.m.th. më 1945, Gjermania u nda në katër zona të cilat zotëroheshin prej forcave të armatosura të shteteve - aleate të luftës së sapo përfunduar: ShBA-së, Britanisë së Madhe, Francës dhe Bashkimit Sovjetik. Në vitin 1949, zonat që zotëroheshin nga ShBA-ja, Britania e Madhe dhe Franca...

Xhelal Zejneli: Faktori politik shqiptar në Maqedoni dhe zgjedhjet e prillit

Për zgjedhjet parlamentare të parakohshme në Maqedoni kanë mbetur edhe rreth pesë muaj. Me fillimin e pluralizmit politik në vitin 1991, Maqedonia hyri në atë që quhet periudhë e tranzicionit. Që atëherë, kanë kaluar pothuajse tri dekada. Maqedonia ndërkaq, vazhdon të jetë në një tranzicion pa mbarim...

Xhelal Zejneli: Promemoria e Trebeshinës dërguar Enver Hoxhës

Kasëm Trebeshina është ndër figurat pak të njohura të letërsisë shqiptare të viteve të para të pasluftës. Më 5 tetor 1953, i dërgoi një “pro memorie” Enver Hoxhës, duke e paralajmëruar se politika e tij kulturore po e shpinte vendin në rrugën e shkatërrimit. Ishte ky një akt i rrallë disidence të hapur në jetën...

Xhelal Zejneli: Odiseu i kohës moderne - Xhejms Xhojsi

Xhejms Xhojsi (James Augustine Aloysius Joyce, 2.2.1882-13.1.1941) është shkrimtar irlandez. Lindi në Ratgard afër Dublinit, vdiq në Cyrih. Babai Xhon kishte dymbëdhjetë fëmijë. Dy djem i vdiqën nga tifoja. Pos tyre, Xhojsi kishte gjashtë motra dhe tre vëllezër. Xhojsi ishte më i madhi...

Xhelal Zejneli: Quo Vadis Çmimi Nobel

Vendimi i Akademisë Suedeze që Çmimi Nobel për letërsi për vitin 2019 t’i jepet shkrimtarit austriak Peter Handke, ngjalli reagime të shumta në botën e qytetëruar. Kur Çmimi Nobel për paqe u ndahet politikanëve, shpërthejnë reagime të shumta. Në vitin 1973, Nobeli iu nda Henri Kisingerit, i cili në atë kohë ishte këshilltar i presidentit amerikan...




Gallery

Karnavalet Ilire në Bozovcë dhe Tetovë - 2025
Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx