Editorial » Zejneli

Xhelal Zejneli: Vrasjet në botën shqiptare

Një ushtarak i huaj, i shoqëruar nga një prift, me lejen e autoriteteve të vendit nikoqir, kishte ardhur në Iliri për të parë botën homerike. Me t’i parë majat e kreshtave, i kishte thënë shoqëruesit: “Si jetojnë këta njerëz në këto gërxhe dhe brinjë shkëmborë?!” Shoqëruesi me kryqin në gjoks ia kishte kthyer: “Gjeneral, janë do...

Xhelal Zejneli: Mishel Zevako

Ne romanin “Ura e psherëtimave” (Le Pont des Soupirs; 4 vëllime, 1921) Xevako, duke mbajtur frymën pezull, flet për historinë e dy të rinjve, djalit të Dukës së Venedikut - Roland Kandianos dhe Leonora Dandolos.Ditën e shpalljes së fejesës së dy të rinjve, Rolandit i thurin...

Xhelal Zejneli: Zjarre apokaliptike në botën shqiptare

Për pësimin e bagëtisë, përkatësisht të kafshëve të pyllit, duhet të reagojnë edhe shoqatat e mbrojtjes së kafshëve. Duhet të ndalohet ruajtja e bagëtisë nëpër zona të cilat potencialisht rrezikohen prej zjarreve. Shfrytëzoje kalin apo gomarin vite me radhë nëpër terrene të vështira kreshtash dhe katundesh, që në fund të digjen të gjalla...

Xhelal Zejneli: Bombardimi bërthamor i Hiroshimës dhe i Nagasakit

Bombardimi bërthamor i qyteteve japoneze Hiroshimës dhe Nagasakit ndodhi më 6 dhe 9 gusht 1945. Bombardimin e miratoi presidenti i ShBA-së Hari S. Truman (Harry S. Truman; Lamar, Missoury, ShBA, 08.05.1884 - 26.12.1972, Research Medical Cenetr, Kansas City, Misssouri). Bombardimin e kreu Flota Ajrore Luftarake...

Xhelal Zejneli: Serbia e Madhe – Ideologjia dhe politika

Serbia e Madhe është nocion i përdorur shpesh për projektin nacionalist politik serb dhe për ideologjinë irredentiste serbe rrënjët e të cilit paraqiten në shekullin XIX. Mbështetësit e këtij projekti nacionalist thonë se kufijtë e Serbisë së Madhe duhet t’i përfshijnë të gjitha rajonet dhe territoret që për serbët kanë rëndësi...

Xhelal Zejneli: Ideja e Serbisë së Madhe shkaktare e tragjedive në rajon

Ideja e krijimit të Serbisë së Madhe zgjatë gjatë gjithë historisë politike të kohës më të re, që nga Dositej Obradoviqi (1739/1742 – 1811) dhe Vuk Karaxhiqi (1787-1864) deri në ditët tona. Rreth 250 vjet. Me Serbinë e Madhe, me këtë murtajë të zezë të Ballkanit, janë marrë...

Xhelal Zejneli: Miti i Kosovës në shërbim të ekspansionizmit serb

Miti i Kosovës paraqet një pasqyrë të thjeshtuar dhe të pasaktë të Betejës së Kosovës dhe të ngjarjeve të lidhura me të. Baza e mitit përbëhet nga cikli kosovar i këngëve epike.Miti i Kosovës konsiderohet si një nga mitet politike kryesore serbe, që përbën bazën e identitetit kombëtar serb...

Xhelal Zejneli: Mitet dhe të vërtetat për betejën e vitit 1389 në Fushë Kosovë

Fushë Kosova gjithmonë ka qenë një vend i përshtatshëm për zhvillimin e betejave masive në mesjetë. Në atë zonë janë zhvilluar të paktën dhjetë beteja të mëdha. Në tri beteja, ose prijësit e luftës kanë qenë kroatë, ose pjesa më e madhe e luftëtarëve kanë qenë kroatë...

Xhelal Zejneli: Lidhja Shqiptare e Prizrenit (1878-1881)

Është organizatë e parë politike dhe ushtarake mbarëshqiptare me frymëzim atdhetar. U themelua në Prizren më 10 qershor 1878 në kushtet e sundimit osman dhe të Krizës lindore të viteve ’70 të shekullit XIX. Lidhja mori përsipër të zgjidhte tri detyra themelore që shqetësonin në atë kohë opinion shqiptar...

Xhelal Zejneli: Solzhenjicin - 'Një ditë e Ivan Denisoviçit'

Romani i shkurtër “Një ditë e Ivan Denisoviçit” bazohet në vuajtjen e dënimit me burg të Solzhenjicinit në kampin e punës. Autori flet për një fshatar të thjeshtë të dërguar në Siberi. Është dënuar pa të drejtë për shkaqe politike.Autori i është shmangur censurës ngase ka qenë në fuqi...

Xhelal Zejneli: 'Alkimisti', himn i shpresës, i ëndrrave, i ardhmërisë dhe i dashurisë

“Alkimisti” (O Alquimista) i prozatorit brazilian Paulo Kuelos (Paulo Coelho, 1947- ) u botua në vitin 1988. Me rastin e përvjetorit të botimit të veprës, botuesit e Kuelos në mbarë botën shpallin botimin-dhuratë të librit. Me rastin e 25-vjetorit të botimit, ballinat e librit u zbukuruan me...

Xhelal Zejneli: Pasqyruesi i situatave surrealiste - Kafka

Alber Kamy (Albert Camus) dhe Zhan-Pol Sartrë (Jean-Paul Sartre) i prijnë listës së shkrimtarëve mbi të cilët ka ndikuar vepra e Kafkës. Nën ndikimi e autorit të “Procesit” legjendar kanë shkruar shumë laureatë të çmimit “Nobel”.Termi kafkian ose kafkiane ka hyrë në teorinë e letërsisë...

Xhelal Zejneli: Kafka – ''Metamorfoza''

Ndikimi i veprave të Kafkës në letërsinë bashkëkohore është i madh. Ai është një prej autorëve universalë të letërsisë botërore dhe krijues i modeleve poetike më sugjestive të shekullit XX.„Metamorfoza“ (Die Verwandlung) është tregim i tregimtarit austriak me prejardhje hebraike Franc Kafka...

Xhelal Zejneli: Fjala e Dostojevskit në komemoracionin për nder të Pushkinit (I)

Dostojevski konsideronte se nuk ka njerëz të këqij. A thua pse?!Përse “Krimi dhe ndëshkimi” edhe pas 150 viteve vazhdon të jetë roman politikisht relevant?!Dostojevski ka thënë për Pushkinin se ai erdhi te rusët si një yll i ri udhërrëfyes, tejet i shndritshëm në rrugët tona të errëta; ai emblemë dhe...

Xhelal Zejneli: Letra e Tatjanës dërguar Onjeginit

Po të shkruaj. E ç’mund të bëj diç më mirë se kjo? Ç’mund të të them më shumë? Tani varet prej teje se a do të më shpërfillësh. Por nëse fati im i zi sado pak të trondit dhe të shqetëson, ti nuk do të heqësh dorë nga unë. Në fillim doja të hesht. E po të mos e kisha shkruar këtë letër ti s’do të...

Xhelal Zejneli: Dostojevski - Nuk ka njerëz të këqij

Shkrimtari i madh rus Fjodor Dostojevski (11 nëntor 1821 - 9 shkurt 1881) njihet si një nga gjigantët letrarë. Përveç kësaj, ai ishte edhe një sipërmarrës dhe pionier i shkëlqyer në fushën e botimit. Me mbështetjen e gruas së tij sipërmarrëse, Ana Dostojevskaja (Anna Grigoryjevna Dostoevskaya, 1846-1918)...

Xhelal Zejneli: Shqipja dhe shqiptarët në studimet e studiuesve të huaj

Historia dhe gjuha e shqiptarëve, një terra incognita për Evropën shkencore të periudhës së Rilindjes evropiane, u bë relativisht vonë objekt i një interesimi të gjallë dhe hetimi shkencor, për arsye se Shqipëria ende nuk ishte një shtet i pavarur ose autonom, e rrjedhimisht, historia dhe kultura e saj u pa vetëm në kuadrin e një ...

Xhelal Zejneli: Zanafillësi realist i romanit modern - Dostojevski

Fjodor Mihajloviç Dostojevski është shkrimtar rus me prejardhje ukrainase. Ka lindur në Moskë më 11 nëntor të vitit 1821. Si romancier, novelist dhe publicist, disa kritikë letrarë e kanë vlerësuar si shkrimtarin më të rëndësishëm të historisë.Në vitin 1867 u martua me Ana Grigoryevna Dostojevskaja...

Xhelal Zejneli: Krim dhe ndëshkim

Dostojevski – pasqyrues i Rusisë së sëmurë, i shoqërisë ruse të sëmurë.Në veprat e veta i paraqiti kryesisht tipat patologjikë dhe të pamoralshëm...

Xhelal Zejneli: Vuajtjet e djaloshit Verter

“Vuajtjet e djaloshit Verter” (Die Leiden des jungen Werthers) është roman i shkrimtarit gjerman Johan Volfgan fon Gëte (Johann Wolfgang von Goethe, 1749-1832). E shkroi në vitin 1774. Heroi i romanit, e rrëfen në letra disponimet shpirtërore më delikate dhe pikëllimet dashurore. Ky është suksesi i parë botëror i romanit...