Cikël poetik nga Vaso Papaj

Vaso Papaj

 

 

Addio Italia!

 

(Gjithë atyre që Zoti i ndihmoi të kthehen nga emigrimi)

 

Tund e shkund ullinj’ me mijëra,

gjersa  borë në flokë dallova.

Larg shtëpisë, vetmoi rinia,

vite shumë u përmallova.

 

Ca pulëbardha ledhatare,

ç’ma larguan krejt mërzinë.

Dy tri grappa, ca cigare,

para sysh’ ma prunë shtëpinë.

 

Zot, së fundi m’ erdhi dita

t’kthehem prap nën qiellin tim,

ku e ëmbël ësht’ dhe kripa,

ta mbështes dhe un’ çatinë.

 

Në qiell hëna  mori zjarr,

urat dalëngadal’ po ngrihen.

Britmat zvargen në hambar,

një nga një litarët  bien

 

Deti ngjante si lëndinë,

rreze hëne ar qendisur.

Një tarantel’  përmbi bankinë,

syt’ mbi  lotë mi ka gremisur.

 

Duket  vallja më rrëmbeu,

duket  kënga  më pushtoj:

“Addio Italia !” më shpërtheu,

i thirra dallgës: Merrmë moj!

 

Më vjen pranë një tingëllimë,

si mbërritëm atë natë.

Dridhej hëna mbi bankinë

dhe ne kërkonim tjetër fat…

 

Krejt i uritur, siç kisha ikur,

Shpirt plagosur, po ja që ngjau:

Një tarantelë në dritë të fikur,

fsheht’ një dorë mbi mua shkau…

 

Një drithërimë atëher’ m’u zgjua,

në përkëdhelje mendja humb.

E ju bëj bè, si ajo grua,

nuk kisha parë jo, tjetërkund.

 

Larg prej saj po iki sonte

e pyes veten: ç’i kish ndodhur,

që tek unë  do të kërkonte:

Të hirtat sy  si det i lodhur!?...

 

Ç’ përkëdhel trageti  dallgët

E drit’ e hënës  ret’ i shpoi

Addio, Addio, vend i largët

Asnjëherë s’do të harroj…

 

 

Sonte…

 

Sonte…

Askujt nuk i flas

dhe askënd nuk dëgjoj.

 

Sonte…

Si i çmëndur mesnatës,

vij  kot edhe shkoj.

 

Sonte

Kokë ulur, lënduar,

në gjurmët e tua

zvarrisem

e më ngjan,

sikur ty të kam pranë

e degdisem.

 

 

Sonte…

Ku ndodhesh, s’më thua?

Ku shkon dhe ç’far bën?

 

Sonte…

Mos më lër, kam frikë.

Vetminë largoma,

jam në rrezik.

 

Sonte…

Mendja ime më shpie

në rrugë të pafundta,

si hije.

 

E jam sonte,

si mbi një kamion të vjedhur,

ngarkesën kam hedhur,

një kërmill i mbledhur.

 

 

E dua Rodonin

 

Ecim dor’ më dorë

Jemi bërë me fletë

Djathtas mal me borë

Majtas vetëm det

 

Në majë të rrëpirës

Shtëpia me vreshta,

duket si këpurdhë

sa nis të hyj’ vjeshta.

 

Ka si mure kodrat,

pllaka - leshterikun,

si dritare detin,

perde - ren’ e kripur.

 

Ç’shtëpi e çuditshme!

Me tavan ullirin

Për gardh rrjeta peshku

Kopësht - lule blirin.

 

Mbrëmja vjen pangutur,

s’pipëtin as heshtja,

sikur kemi mbetur

puthur që nga vjeshta.

 

Na merr flladi i detit

Fluturojmë në shtigje

Puthjet përshëndesin

Pishat  nëpër  brigje.

 

Këngë peshkatarësh,

si nëpër legjenda.

Zogjt me vrull te peshqit

Peshqit nëpër rrjeta.

 

E shikojmë nga maja

Hundën detit futur.

Me dallgët e bardha,

përkëdhelje  humbur.

 

I ngre duart lart

Përqafon gjith’qiellin

E fut brenda dhomës

Peshqit edhe diellin

 

Që kur të kam njohur,

këtëvend edua.;                     

Po ti lumturohesh

se më shum’ do mua…

 

 

Petro Markos

 

E di që im atë të kishte shok fëmijërie,

por unë asnjëherë bashkë nuk iu pashë

Kisha lindur në kufirin e dy kohrave,

kur shoqëri e miqësi i kishte një klasë.

 

Nuk e di nëse e kujtoje ndonjëherë,

por babai librat e tua në tryezë i mbante.

I njihja mirë dhuntit’ dhe dobësit’ e tua

Në mëhall’ të poshtme, veç gardhi u ndante…

 

Shokun e tim eti  vështir’ mos ta përmend.

Ja, që jam pran tij, nuk rri pa shkruar dot.

Ca fjal’ kisha dashur në një pllak’ t’i gdhend

Që shpirti im për të, do t’donte shumë t’i thotë:

 

Mbi brigjet e Jonit, ca dallgë lozonjare,

vërshojnë pa pushim  shkumbë-bardhë.

Metafora ime ësht’ atje, s’ lodhet fare.

Me poet si ty, toka  ime kurrë s’mardhë.

 

 

Thuam përse?...

 

Thuam përse larg teje çdo gjë ngjan shëmtuar?!

Thuam përse përqafimi yt aq shumë ka munguar?!

Thuam përse ti më vjen rrotull përher’ në mëndje?!

Thuam përse veten time s’ duroj në këtë gjëndje?!

 

Thuam përse të gjitha më bëjnë që ty të  kujtojë?!

Përse kjo ditë e bukur më duket e  pagojë?!

Thuam përse ti më vjen rrotull përher’ në mëndje

dhe vetes time shpesh s’i kushtoj vëmëndje?!

 

Thuam përse, tek zgjohem nga miti,

si  të tuat sy, kërkoj të shikoj.

Kisha parajsën,  dikush ma grabiti,

ndaj të kërkoj, të kërkoj e prap’  të kërkoj…

 

 

Kthim në identitet

 

Ti, që kërkon kthim në identitet,

përdori gurët e përrenjve të Helmsit,

për të shtruar “Rrugën Tregtare”.

Ndryshe, do të ktheheshim prapa mijra vjet,

kur vëllai vriste vëllan’,

vetëm për pesë pare.

 

Ti, që kërkon kthim në identitet,

mbilli kodrat  me pisha kundër rrëshqitjes.

Ndryshe, do të ktheheshim prapa mijra vjet,

kur vëllai luftonte me vëllan’,

vetëm për ca rrënjë barishtesh.

 

Ti, që kërkon kthim në identitet,

prishi pesë shtëpi si furriqe,

për të ndriçuar amfiteatrin antik.

Ndryshe, do të ktheheshim prapa qindra vjet,

kur banorët u sulën të gjithë,

për të ngujuar historinë në furik.

 

Ti, që kërkon kthim në identitet,

rregullo më parë shpirtin tënd të rënuar.

Ndryshe, kthe  vështrimin

njëqind vjet,

kur s’kishte pikë frike

dhe dyqanet në “Rrugën Tregtare”

ruheshin me karrike.