Ardian Ramadani: Nuk ka se çka të negociohet për Veriun

Nuk ka se çka të negociohet për Veriun

Nga Mr. ARDIAN RAMADANI

Është sa interesante, aq edhe irrituese që dita ditës po lëshohen deklarata nga ana e personaliteteve të ndryshme ndërkombëtare, prej të cilëve disa me një konspiracion e disa edhe publikisht, ide këto që ftojnë në negociata për Veriun e Kosovës. Dihet se negociatat janë faktori kyç për tu arritur një marrëveshje e caktuar. Jam më se i kujdesshëm dhe pajtohem me thënien e Kenedit, ish- presidentit amerikan, që kurrë mos të negociojmë pa pasur frikë, po kurrë mos të kemi frikë për të negociuar, po ja që këto negociatat që kërkohen për gjoja Veriun e Kosovës, më krijojnë frikë dhe ankth, sepse kërkohet të bisedohet për diçka, e cila nuk duhet biseduar aspak. Kësisoj drejtori për Ballkanin në Grupin Ndërkombëtar të Krizave, Marko Prelec në një rast mes tjerash do të shprehej se “Veriu është alfa dhe omega e mosmarrëveshjes ndërmjet Beogradit e Prishtinës. Mendoj se është arsyeja e pothuaj të gjitha tensioneve ndërmjet tyre”, ka thënë Prelec për Radion Evropa e Lirë.

Kësisoj teza e tij është në dukje realiste, po në fakt është e rrezikshme, sepse e zbret problemin shqiptaro- serb në nivel të Veriut, dhe kësisoj minimizon problemet dhe tensionet e vërteta, mes palës shqiptare dhe asaj serbe. Unë e kam thënë shumë herë publikisht nëpër shkrime të ndryshme që nëse tentohet normalizimi i marrëdhënieve shqiptaro –serbe, ajo nuk mund të bëhet pa katarsën e duhur të shoqërisë dhe të shtetit serb. Në mes tjerash Kosova, duhet të sillet ndaj Serbisë jo si shtet fqinj, po si shtet armik, ngase kjo e fundit eksponohet dhe vepron ndaj Kosovës si e tillë. Andaj reciprociteti duhet të vlejë edhe këtu. Nuk e di se si mund të kërkohet të negociohet Veriu, kur ai është i panegociueshëm, ngase është pjesë e territorit të Kosovës, shtet ky i njohur ndërkombëtarisht nga 81 shtete. Nuk e kuptoj se si mund të negociohet për Veriun, çfarë ka të negociohet, kur dihet se ajo pjesë është pjesa më e kriminalizuar në Ballkan, pjesë ku mungon sundimi i ligjit, e aty institucionet nuk duhet të gjejnë formën dhe mundësinë për të ushtruar sovranitet. Nuk mund të flitet për demokraci, nëse mungon ushtrimi i sovranitetit në pjesën e Veriut, nuk mund të flitet për demokraci nëse mungon kushtetutshmëria dhe zbatimi i saj. E kësisoj demokracia në pjesën veriore, ashtu sikur edhe në pjesët tjera të Kosovës, mund të funksionojë vetëm nëse, respektohet kushtetutshmëria dhe anasjelltas, ka kushtetutshmëri në ato shtete ku funksionojnë parimet e demokracisë. Kësisoj, parimi i demokracisë është garantimi i mirëqenies, sigurisë dhe lirisë së nënshtetasve të një shteti. Ky parim duhet të jetë i shenjtë dhe duhet të respektohet nga të gjithë, por ama është detyrë e shtetit dhe institucioneve shtetërore që të sigurojnë këtë.

Nga tjetra anë, është poashtu detyrë e shtetarëve të Kosovës, të kundërshtojnë me ngulm rifillimin e këtyre bisedave të dëmshme, ngase në negociata duhet hyrë si dy palë të barabarta, e Kosova nuk njihet si partner i tillë nga Serbia, në negociata kur të futet duhet të kihet parasysh procedura paraprake, e ajo është se subjektet që janë futur në negociata duhet të ofrojnë dhe tregojnë respekt për njëri- tjetrin, e kjo nga pala serbë nuk po vërehet.

Nëse duhet të negociohet, duhet të negociohet statusi i shqiptarëve të mbetur në Serbi, duhet të negociohet për fillimin e katarsës së Serbisë, për kërkimin e faljes nga ana e saj, për rikuperimin e dëmeve dhe sanimin e tyre, për pagimin eventual të reparacioneve të luftës, ashtu siç bëri Gjermania pas humbjes së thellë në Luftën e Dytë Botërore.

Vetëm kësisoj arrihet deri te mirëqenia dhe te stabiliteti, vetëm kësisoj mund të rifillojnë negociatat me Serbinë. Ato nuk mund dhe nuk duhet të rifillojnë, kur një pjesë e territorit të Kosovës është pjesë pa sovranitet shtetëror, në një pjesë ku strukturat kriminale kanë mbështetjen publike të Serbisë, në një “shtet” brenda në shtet..

Hapi i duhur i shtetit të Kosovës, duhet të jetë insistimi para faktorit ndërkombëtar për të filluar procedurën e katarsës së Serbisë, në raport me Kosovën në këtë rast, si dhe njohjen e saj si shtet të pavarur dhe sovran nga ana e Serbisë. Vetëm kësisoj do të ketë kuptim termi “demokraci” edhe në këtë pjesë të globit, si dhe do të mund të flitet për negociata.