Kur shkoja në Prishtinë, gjithmonë gjeja më shumë nga ç’prisja…Befasi të bukura për mua mbeten bisedat në mbrëmje me miq të pazakonshëm, që thyenin rutinën me ato që thoshin, të guximshëm si udhëtimet e tyre nëpër Europë, por dhe brenda vetes duke arritur dhe tek tjetri...
Kështu kam një varg për nënën, që këngëtarit dhe bashkëvuajtësit tim, Sherif Merdani, i pëlqeu aq shumë dhe e futi në një këngë të tijën. “Perëndesha e mbrojtjes” - shpërthente dhimbja e tij në këngë.Bashkëvuajtësi tjetër, artisti Maks Velo, donte t’i bënte një portret nënës time, kështu thoshte, kur na vinte për vizitë në shtëpi…
Unë isha në burg në atë kohë, i dënuar për shkrimet e mia dhe as që e dija se i ishte shtuar botës dhe kjo festë…për të nderuar shkrimtarët kudo, “solidaritetin” e tyre, - sa fjalë e ftohtë! - bashkësinë… Dhe të shkrimtarëve shqiptarë? - do të pyesja atëhere...
Ditë e ftohtë, akull shkurti… që thyhet si kujtesa… E nisa me “Kalendarin e Poezisë”, atë që bën miku im i burgut dhe i pasburgut, Maks Rakipaj, në murin e fb të tij sot kishte vënë poetin japonez Isikava Takuboku, ka datëlindjen dhe unë u kujtova që kam një histori me poezinë e tij, që ndikoi në dënimin tim...
Gjetëm aty nga Komuniteti shqiptar i Illinois-it, “të mrekullueshmit” - siç i quan presidenti tyre, preshevari Edon Shaqiri, kishte përfaqësues nga shoqata të ndryshme, etj, por dhe nga Konsulata e Republikës së Kosovës, ja, kartvizitat që na dhanë, shefi Drilon Zogaj dhe sekretari i parë Fatmir Rrahmanaj...
Po pse godasin dhe ç’të pengon të godasësh? - pyes unë.- Dashuria. Kur mungon dhe kur është.- Po ç’mrekulli do t’i kthente gurëtnë zogj?- A mos duhet të kesh qiell brenda vetes?Është poezia që na vjen në ndihmë dhe metaforën me gurë dhe zogj e gjeta te poetja italiane Antonia Pozzi...
Lexoj se është shuar Nikolin Kurti… dhimbshëm më shfaqet qiriri që më dhuroi, kur u kthye nga Kosova në Tiranë, sikur shoh dritën e shpirtit të tij tani, por dhe një si vrull gladiatori të tij, - do të thosha, për të bërë më të mirën dhe më të lartën për kujtesën kombëtare, me art dhe shpirt...
Në SHBA Shteti i Illinois-it shpalli Ditën e Lirisë, 28 Janarin, pikërisht ditën kur është liruar nga burgu në Shqipëri shkrimtari ynë Visar Zhiti. “Komuniteti shqiptar në IIllinois/ Albananian Community of Illinois” dhe Organizata “Care for Albanian/ Kujdesu për Shqipërinë” celebruan së bashku këtë ngjarje me një veprimtari në...
Me kë ishte Kadare?Në librin e tij të fundit “Kur sunduesit grinden” ai na tregoi që ishte lart, te sunduesit si Pasternaku në Rusi, kur Stalini flakte gulagëve Mandelshtamët dhe Enveri në Shqipëri pushkatonte poetë. Po me kë ishte Kadare? Me veprën e tij së pari? Po vepra?...
Presidenti Rugova u bë bëmatari i madh i së pamundurës, sepse na dukej e pamundur atëhere një Kosovë e pavarur nga shteti federativ jugosllav, një bashkësi e panatyrshme, thoshim, ku Serbia bënte pushtuesin agresiv mbi popullin shqiptar, që kishte derdhur shumë gjak e kishte luftuar shumë për lirinë e të drejtat e veta...
E dëshirueshme shumë, po dhe gëzueshëm normale do të kishte qenë që familja e Pjetër Arbnorit dhe miqtë, por dhe Shqipëria sot, të sillnin tortën e ditëlindjes së tij me qirinjtë me numrin 90 që do të tregonin moshën dhe ai në krye t’u frynte për t’i shuar mes haresë dhe brohërimave dhe të ngrinte gotën e verës si bashkëshort dhe prind dhe gjysh...
Ndodhi 26 vjet më parë, në natën e 15 janarit 1999, akt makabër i militarëve serbë… u vranë 45 civilë shqiptarë…Ai që lajmëroi botën për ngjarjen më tragjike të luftës në Kosovë dhe që shënjoi kthesen në ndërhyrjen ndërkombëtare për çlirim, ishte ambasadori amerikan, z. William Walker...
Shoh Katedralen e Prishtinës në mbrëmjen plot mjegull si në një ëndërr, me dy kambanoret e bukura që lartësohen si krahë drejt qiellit… dhe më vjen të marr ndër duar librin tim me poezi, “Si është Kosova”, ta shfletoj, se dua ato emocione, kur ishim andej…
Nga andej sikur vjen ende zëri i Gjosho Vasijas, që na e tregon, i atij që do të bëhej nga i internuar aktor i dashur dhe me famë, teksa duket se vajton po ajo erë dimërore, jo, jo, është tromba e muzikantit të pushkatuar Gasper Çurçia, që buçet me gulshe…
RD - britmë lirie, mendim ndryshe i beftë, vizion, emocion i Shqipërisë, që vendosi të ndryshonte, - kështu po e shikonim dhe besuam aq sa dinim…33 vjet më parë,në 5 janar 1991 doli numri i parë i gazetës së parë opozitare, që u lejua mbas një nate të gjatë diktature, më të egrës në...
Zdritje… Eh seh dasunit seh botesse saneh… Janë fjalë në gjuhën e vjetër shqipe, në atë që fliste dhe Skënderbeu dhe arbërit në trojet e tyre gjithandej. Siç e dimë. Është libri ynë i parë, u botua në vitin 1555, në 5 janar, si sot, pra 470 vjet më parë dhe e vetmja kopje që i ka shpëtuar rrebesheve të...
Një titull për një titull, që kumbon sërish madhërishëm dhe në këtë vepër, - botim i “Onufrit”, i shkrimtarit rumun Adrian Lesenciuc, i cili erdhi dhe në Tiranë në përurimin e veprës në shtëpinë muze “Kadare”, që u zgjodh me qëllim.Që në kopertinë të botimit lexohet “Një roman biografik për kompozitorin e madh rumun Ciprian Porumbescu...
Ne ishim eseniniane, jo se shkruanim dot si ai, por patëm diçka nga argjendi i ndjenjave kumbuese si të atij, nga zhgënjimet e thella dhe nga ajo vetëvrasje që na bënë pak nga pak e dikë më shpejt e dikë e pushkatuan menjëherë.Por Esenini gjithsesi për ne, gjenerat e mia, është një ikonë...
Në një Shqipëri tjetër, kur erdhi dhe një poezi tjetër si shkulmet, nga shumë anë, nga ata që s’ishin dhe që ishin…Më e dhëmbshura, por dhe më magjepsësja mbase ishte poezia që doli nga burgjet dhe internimet, nga errësira, nga nëntoka duke ngjasuar me ringjalljen...
Hapen dyer,mbyllen dyer.Dyer që na çojnë te vetja,dyer që na nxjerrin nga tjetri jashtë.Trokasin në dyerqë s’hapen,futemi në dyer,që s’ mbyllen.Dyer, gjithë ato dyer.Njëra të çon te një kujtim,tjetra te një rrezik,asgjëkundi një tjetër.Te një ngjarje që s’ka ndodhur akomatë çon një derë...
