E diele, 09.02.2025, 08:21 PM (GMT)

Kulturë

Isak Ahmeti: Portreti letrar i Sarë Gjergjit

E marte, 29.12.2015, 03:37 PM


PORTRETI LETRAR I SARE GJERGJIT

Shkruan Isak Ahmeti

Poeti Sare Gjergji(1965), tashme i njohur edhe si publicist edhe si studiues i letersise, shquhet, para se gjithash, si autor i shtate vellimeve me poetike , qe ngerthejne ne vete nje shumesi vlerash portike. Qe me vellimin e pare:Golgote(1994), S Gjergji iu imponua lexuesit tone jo vetem  me vlerat e mirefillta artistike, por edhe me prirjen e nje poeti te talentuar qe premton shume. Pas botimit te vellimit te pare , ai nxori ne drite  edhe gjashte vellime te tjera:1. Kontrast ngjyrash(1996), 2. Terapia e vdekjes-Requiem per Kosoven(2000), 3. Peizash toke(2004), 4. Foc Nestins-Zjarr i pashuar (2007), 5. Dashuri e pambarim(2007), 6. Legjenda e terfillit (2012).

     Me bitimin e ketyre vellimeve, poezia e tij shkon e ngritet ne ato maja , qe deshmojne pjekurine artistike  dhe vetedijesimin poetik te letersise sone  bashkekohese. Vlen te theksohet se pjesa me e madhe e poezise se S.  Gjergjit  qe eshte perfshire ne keto vellime dhe vecanerisht poezia me e re e tij, botuar ne portale sociale , shquhet per disa vecanti dhe struktura tekstore me artistike dhe me te nderliqshme ne poezine tone me te re. E menduar dhe e krijuar mbi bazen e nje tradite  te pasur poetike  shqiptare dhe evropiane dhe te nje sistemi te perpunuar  me perkushtim,  poezia e tij shquhet duke filluar nga nhesite me te vogla strukturire gjuhesore poetike per te vazhduar nga vellimi ne vellim te piezia si njesi teresore,  pastaj  te permbledhja si unitet shprehjeje e stili poetik , por edhe te poezise si forme e shqiptimit te botes shpirterore te krijuesit. Elemente te ketij parimi  bien ne sy qe ne librin e pare(Golgite),  po qe ky parim dhe ky sistem  shkon e pasurohet dhe ngritet ne nivel me te larte artistik,  me te lakmueshem, te vellimi :Legjenda e terfillit, per te arritur piken me te larte me poezite me te reja te krijuara dhe publikuara  kohet e fundit ne internet.

Kincepti poetik i S . Gjergjit nuk shprehet vetem nepermjet menyres se organizimit dhe krijimit te struktures tekstore poetike  dhe kuptimesise  se pasur  qe del nga ajo  , por edhe nga menyra e objektivimit te ketij procesi.

      Poeti ne fjale, per dallim  nga modeli i poezise agolliane apo perkunder  modelit kolokvial te poezise  kadareane , si dy modele , me te cilat sot, jo me shume te drejte , krahasohen te arriturat  poetike ne Shqiperi(R Musliu(, eshte larg edhe njeres edhe tjetres :eshte nje midel me vete , origjinal, gjithsesi interesant, me vlere dhe modern . . . Poezia e S. Gjergjit , me strukturen e vecante  tekstore poetike, me shumesine  dhe thellesine  kuptimore  qe ngerthen ne vete , me nentekstin e pasur poetologjik  dhe mundesi te shumta te ndikimit estetik , si strukture e hapur(U . Ecco), ben njeren nder nder pjeset me te bukura kuptimore dhe artistike  te poezise se sotme shqipe. Poezia e S.  Gjergjit ne pergjithesi dhe ajo me e reja ne vecanti ,  e publikuar ne internet ,  shperfaq trajtat funksionale  te intertekstualitetit dhe duskursit si efekt  te posacem te botes materiale  dhe shpirterore ne funksion te katarsisit poetik, si intence karakteristike e mesazhit poetik. Poezia e tij, nese lexohet ne  teresine e saj  konceptuale, eshte e shtrire neper kohe dhe hapesira te shumta , por qe nderlidhen nga nyja e fatit tragjik kombetar , prej te ciles variojne edhe topose tjera tematike , edhe kur kendohet  tragjikja e substances  kombetare  ne diakroni , edhe kur kendohet fati i saj aktual. Keshtu poezia e tij sikunder dhe nje pjese e madhe e poezise ne Kosove , paradigme e ka fatin  dhe fatkeqesine  e etnise , e cila endet si metafore  percelluese  nga poezia ne poezi. . . Ne vargjet e ketij poeti , krahas ndjenjave te fuqishme shprehen gjithnje edhe refleksione te thella  per ceshtje te ndryshme kombetare e njerezore(N. Ismajli). Keshtu, si do shprehej edh N. Frye, diskursi lirik i tij apo "mimesisi i brendshem i tingullit dhe imazheve meton te jete  modues tenatik" edhe ne poezine e S. Gjergjit, qe percon ide, mesazhe te forta dhe sublime  jo vetem per lexuesit tana por edhe me gjere:

"Keshtu eshte dhe sot,

Ynezot,

ndonese , pertej hartimit,

hiri i fjales tende

ndergjegje shkermoq . .

Deshmova rrejshem kunder Teje,

sa e sa here,

te vrava!

Une,

perulem para teje ,

ne gjunj,

i turperuar,

i padenje . .

Ti, kungate qe mbledh gjithe bukurite e

qiellit e te

tokes,

Ti fryme  qe zbret prej se larti:

me beko,

gjeme e madhe e mekatit te pushoje".

   Poezia e S Gjergjit , nje pjese e se ciles eshte perkthyer edhe ne gjuhe te huaja , ka qene objekt  studimi dhe vleresimi  nga autore te shumte sic jane:Kolec Topalli, Isak Shema, Faik Shkodra , Hysen Matoshi, Astrit Memia, Prend Buzhala, Isak Ahmeti, Ramadan Musliu, Baki Ymeri, Mehmetali Rexhepi, Nuhi Ismajli, Tefik Selimi, Fehmi Ajvazi  , Marius Chelaru,  Mihail Antonescu  e dhjetera autore te tjere.



(Vota: 0)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora