Kulturë
Baki Ymeri: Dasmë zanash me zërin e zemrës
E diele, 03.11.2013, 06:57 PM
Dasmë zanash me zërin e zemrës së Sharrit
Nga Baki Ymeri
Duke i
parafrazuar ëndërrimet e saj, vërejmë se fjalët shpalosin flamuj gënjeshtrash,
apo e thonë të vërtetën e zbërthyer. E mahnit livadhi i blertë, gurgullima e
kroit të moçëm që mbledh ngjyrat e luleve të shpresës për të thurrur me to: kurorë
dashurie. E preferon më tepër të vërtetën e hidhur se sa gënjeshtrën e ëmbël. Sadija
është zana, që kërkon trajtimin e gjërave mbi tavolinë, aty ku të trimëron
hija, apo fytyra e ngjyrosur. Autorja vjen në letrat shqipe me një kthjelltësi
mendimesh të cilat i rradhit si në një legjendë, me mollat në kopshtin e
ndaluar, që nga ato të Adamit e Evës, e deri te ato të Tetovës. E preferon
pavdekshmërinë e buzëqeshjes së Monalizës, shushurimën e gjallë, të dallgëve të
liqenit, përplasjen e tyre mbi shkëmb, natën e zgjuar në syrin e saj,
shtegtimin e modernizmit të përgojuar, dollitë e ngazëllimit, të pendimit të vonuar.
Poetesha
hapëron si një zanë, brigjeve të kundrimit, e të frymëzimit. Ecja e saj zgjohet
nga melankolia, e trimëron, në kohën kur e përcjell nusen me duvak të bardhë,
porsi një zanë Shqipërie. Vdekja e zanave, dhe vallja e tyre. Papritmas,
krushqit shndërrohen në lugetër, dhëndërri vrapon katundit, s’i bie nuses në sy,
prindërit janë humbuar anësh, s’u besohet kjo marrëzi, kushërinjtë ngrenë dolli,
rrafsh e kanë muhabetin, çdo gjë si në ëndërr. Fshehtësia e artit të Sadies, siç
duket, nuk është panjohshmëri, por bukuri. Qenja e saj poetike, shndërrohet në një
flijim të mundimshëm, porsi te porosia e Boalosë, apo ajo e Azem Shkrelit, të lindësh
e të shuhesh për një fjalë, kthjelltësi në fytyrën e personazhit, të tragjedisë
klasike. Rrjeshtat e përzjerë, e bëjnë kontinuitive, mjegullirën e brendësisë,
si te Mirçea Dinesku: vdekja lexon gazetën, shëndeti me këmbë të shembura, dhe
përnjëherë, kërcet optimizmi, në këtë tokë arbërore, ku shtigjet bëhen të shndritshme,
si ato të Parajsës.
Ja pra: gurët
e kohës ilire, mundimet e motrave tona, zemra e Sharrit me heronj, maja e tij
me dëborë, kësula e bardhë, nuset me kurorë. Poetesha e ka përvetësuar psikologjinë
e lumturisë, sensin e atdhedashurisë: Flamuri, besnikëria, kënga e shpresa.Të jetosh,
don të thotë të fillosh: me mirësi, butësi e urtësi. Dasmë zanash, me fjalët
besnike, dhe baladat e dashurisë. Në vend të përfundimit, urime autores,
redaktorëve, sponsorëve, recensentëve, botuesit, Fatmir Toçit, për elegancën e
librit, konditat teknike evropiane, të librit shqiptar. Zërin e zemrës së Sharrit,
zanën e dasmave shqiptare, zonjushen e Gllogjit, doktorante e Universitetit të Tetovës,
edukatore e fëmijëve tanë, gazetare me një përvojë të përsosur, poeteshë me një
ndjeshmëri të lartë, e presim edhe me vargje të reja në bibliotekën e ndjenjave
letrare. Poetesha është qenja më e ndijshme, dhe më e shenjtë e një populli. Fati
i saj, është fati i kombit. (alban.voka@gmail.com)