Ka qenë ora 10:20 minuta e datës 24 Janar të 1919, kur Ismail Qemali donte vetëm tre ditë të mbushte plot 75 vjeç, doli para gazetarëve në një konferencë për shtyp të organizuar në një sallon hoteli në Peruxha. Hyrja e tij në sallën e mbushur me mbi 100 gazetarë dhe fotoreporterë i befasoi të gjithë të pranishmit që kishin mbi dy orë që prisnin diplomatin e njohur të Shqipërisë...
25 vjet nga jeta e studiuesit Nasho Jorgaqi per jeten e Nolit, e megjithate ai shprehet se nuk mjafton jeta e asnje njeriu, per te shkruar gjithcka mbi jeten e tij. Kjo veper eshte fryt i nje admirimi te studiuesit per Nolin...
Ne historinë e popullit shqiptarë janë të shumtë personalitetet të cilët kanë dhënë kontribut me pushkë e pendë për çlirim dhe bashkim kombëtar. Por, nuk ka dilemë se ne gamën e gjerë të figurave të tilla vend nderi zën kryetrimi i Malësisë së Madhe Dedë Gjo Luli...
Shqipëria, ka qenë historikisht zemra e patriotëve të vërtetë të djelmnisë së Malësisë së Madhe, trevë e cila shpeshherë është përmendur, se ka nxjerrë burra kuvendi e pushke, duke i falur atdheut e maleve kreshnike edhe Dedë Gjo Lulin (1840-1915), i njohur për burrëri, urtësi e autoritet të gjerë...
Ded Gjo Luli, shkru ka letër, - t'parit Shkodrës o ia ka çu, - Se Shqipnia nuk don tjetër, - veç don vedin me e sundu...
E andërruar nga vjershëtorët e dëshiruar nga zemrat e djeguna të disa pakë atdhetarëve, që vuanin e dirgjeshin nëpër burgjet e errata e që qanin e rënkonin nëpër shkretinat e largëta të ndjekun e të dëbuar nga Atdheu i dashun, mvehtësia e Shqipënisë na dukej të gjithëve si një dëshir i paarijshëm, si një dhuratë tepër e çmuarshme për varfërinë t'onë, si një pemë e ambëlë e shijëshme, të cilën Perëndia u a kishte ndaluar shqipëtarëvet të mjerë...
Sot janë mbushë plot 80 vjet qysh se plumbat e trathtisë vranë në Bari njenin prej djemve mâ të mirë që pat nxjerrë ndonji herë Shqipnija: Luigj Gurakuqin. Gurakuqi ka qenë nji figurë e domosdoshme në nji kohë që irracionalja sundonte mendjet e zemrat e shqiptarve. Irracionale âsht çdo gja që i përket interesave të ngushta dhe që pengon afirmimin e interesave kombtare...
"Me gjak jam shqiptare; me nënshtetësi, indiane. Përsa i përket besimit, jam murgeshë katolike. Sipas thirrjes, i përkas botës. Por zemra ime i përket plotësisht Zemrës së Krishtit". Nënë Terezës, me shtat imcak, por me besim shkëmbor, të patundur, iu besua misioni të kumtonte dashurinë e etur të Jezusit për njerëzimin, veçanërisht për më të varfërit ndër të varfër...
Duke shkruar per Fan Nolin, Nasho Jorgaqi te kujton nje skulptor antik qe skalit nje nga relievet me te rendesishme per nje Parthenon te kujteses shqiptare. Personalitetet e nje kombi, dihet, nuk ka asnje sekret, asnje padrejtesi absurde, jane te vdekshem fizikisht. Homeri perdorte emertimin "vdeketar" per njerezit...
Me 14 mars të vitit 1965, një koleg imi i Gjimnazit të Gjakovës më njoftoi heret në mëngjes për vdekjen e Fan Nolit. Ai tha se këtë njoftim e kishte dëgjuar në emisionin shqip të “Zërit të Amerikës”...
E shanë, e torturuan, pastaj e vranë dhe më në fund e masakruan. Dhe për t'i humbur gjurmët e atij krimi monstruoz e qitën në shpellë...
Pushoi se rrahuri perjete zemra e "Viganit liberator", qe shkriu gjithe jeten per Atdheun e popullin e vet, e atij qe nuk heshti kurre, me fjale, me vepra, me pende, shkrime e fjalime te zjarrta ne parlamentin e pare shqiptar gjate viteve 1921-1924, per te kundershtuar me guxim te pashoq vendosjen e nje regjimi te eger, qe pas vrasjes se tij u lidh aq ngushte me rregjimin fashist te Musolinit...
Kur ky artikull do dale ne Lirin Kombetare do jene mbushur tre vjet q'eshte vrare Luigj Gurakuqi. Dhe une kam deshiruar te shkruaj disa vija per Gurakuqin, po me qene se nuk e kam bere kete ngjer sot, po e bej tani...
Per pak dite, mbushen 79 vjet nga vrasja e Luigj Gurakuqit, nga kushuriri i vet i pare Baltjon Stambolla. Vrasja i quhet dores te Ceno Beg Kryeziut, kunatit te Zogut, qe vete do te vdiste pak me vone ne nje atentat ne Prage. Mbi Gurakuqin, ne ditet tona eshte hedhur balte, teksa i prishen bustin ne Shkoder ne vitin 1993...
Më shkruen nji mik nga Shkodra: «Po më pvetë a po qindron e ama e Gurakuqit? Mos pvet! Per gjith ditë nadje si ajo si goca e Bajram Currit qesin vajin: nji vajë të madh, të mnershëm, zêmbërshkyes qi nuk lên banuer t’atyne lagjevet pa kja.» Nji plakë dhe nji gocë kjajnë për ditë në Shkoder...
Po shqiptaret, pas 600 vjeteve te vdekjes se Dantes, jane te shkalafitur dhe gati te mallkuar. Duket sihur Hapi i Hyjnushem i ka mallkuar shqiptaret, emrat e tyre si gjethe dushku bien dhe humbasin. Dhe pastaj, vargu i nje kryevepre ironie "E punet e tyne, kane me pjelle mushkut". Dihet qe mushkat nuk pjellin, jane kafshe hibride pa pasardhes. Kjo metafore duket fatale, perveluese. Luigj Gurakuqi eshte ne dileme hamletiane. Por edhe pas 100 vjetesh, nuk mund te mos perfillet kjo dileme...
Në praninë e një numri të madh qytetarësh të Malësisë, diasporës, Ulqinit me rrethinë, përfaqësuesve të institucioneve shkencore nga Shqipëria dhe Kosova, më 6 prill në Bardhaj të Hotit, pavarësisht nga moti me shi, u përurua shtëpia muze e heroit kombëtar Dedë Gjo Lulit...
Keshtu do te shprehej drejtuesi i revistes "Hylli i Drites" At Gjon Shllaku ne numrin 3-4 te kesaj reviste. "Tjeterkund, njerezit e idealit, ne u mbytshin per se gjalli nderohen per se dekuni. Nder ne ata mbyten dy here; edhe harohen"...
Gjon Simoni eshte nje nga emrat me te spikatur te kultures muzikore shqiptare, i cili, edhe pse prej shtate vitesh nuk ndodhet me midis nesh, eshte prezent me vepren e tij muzikore, e me aktivitetin e gjere pedagogjiko-shkencor...
Faqe 128/128: « :: ...
122 123 124 125 126 127 128
