Në kujtesën kolektive dhe në rrëfimet e asaj kohe shpesh përsëritej një thënie domethënëse se me nisjen e procesit gjyqësor ndaj të arrestuarve politikë, niste një fazë tjetër e jetës së tyre – një periudhë që, paradoksalisht, konsiderohej si më e lehtë sesa ajo që e kishte paraprirë. Kjo ide lidhej me faktin se përballja në sallën e gjyqit shënonte...
Në veprën e profesorëve Hanumshahe Ilazi dhe dr. Nusret Pllana, të titulluar “Fëmijët martirë të Kosovës 1981–1999”, botuar në Prishtinë në vitin 2019, gjejmë të përfshirë edhe një dëshmi të shkurtër, por tejet domethënëse për fatin tragjik të Lirije Hamzë Jasharit...
Jehona Sabit Raka, që u rrit mes maleve të Kaçanikut dhe ndërmjet rrëfimeve për betejat e lavdishme të Grykës, formoi një karakter të fortë dhe një ndërgjegje të lartë kombëtare, duke u përgatitur për sfidat që do ta prisnin në një kohë të trazuar për atdheun. Në vitin 1995, Jehona Sabit Raka e vazhdoi rrugën e saj të dijes...
Ndër figurat tragjike dhe prekëse të asaj epopeje të përgjakshme që la gjurmë të pashlyeshme në historinë e rezistencës shqiptare, ishte edhe vajza e vogël Igballe Rifat Jashari. E lindur më 25 shkurt 1985, në Prekazin e Poshtëm, ajo mbetet një simbol i dhembjes së pafajshme të një populli që u gjunjëzua vetëm për...
Me Hyrë Eminin pata rastin dhe kënaqësinë të takohem edhe disa herë të tjera më vonë, falë afërsisë së madhe që kishte Instituti i Historisë me ndërtesën e atëhershme të TMK-së. Çdo herë që përfundonim punën dhe dilnim për të shkuar në shtëpi, ndodhte që të përballeshim në oborr ose në rrugë, dhe ato...
Vajza trime dhe e paharruar, Hidajete Rifat Jashari, e cila u bë simbol i qëndresës dhe i sakrificës së brezit të saj, kishte lindur më 18 tetor të vitit 1979 në Prekazin e Ulët të Skënderajt – një vend që historia do ta shndërronte në epiqendër të rezistencës shqiptare dhe në altar të lirisë së...
Kush ishte Hanumshahe Abdullahu-Zymberi – ajo që të gjithë e thërrisnin me përkëdheli dhe afërsi “Nushja”? Për ata që patën fatin ta njihnin, ajo nuk ishte vetëm një emër, por një prani e ngrohtë, një ndërgjegje e gjallë dhe një figurë e palëkundur e përkushtimit qytetar dhe kombëtar...
Shtrohet natyrshëm pyetja, kush ishte Hanife Zymer Jashari? Kush ishte kjo vajzë e re nga Prekazi, që pa ngurrim ndau të njëjtin fat me familjen dhe bashkëfshatarët e saj në ato ditë të zjarrit dhe të gjakut? Përgjigjja nuk është e lehtë. Është vërtet sfiduese të gjesh të dhëna të hollësishme për këtë vajzë të njomë, këtë bijë të Drenicës...
Nëna Hamide Jashari përfaqëson një figurë të ndritur dhe të denjë për piedestalin e kujtesës historike shqiptare, një grua që mishëroi në mënyrë të përkryer virtytet më të larta të traditës sonë kombëtare. E lindur më 4 shkurt 1913 në fshatin Marinë të Drenicës...
Hadije Spahiu ishte e lindur më 27 maj të vitit 1966 në qytetin e Rahovecit, bijë e një familjeje të nderuar dhe të rrënjosur thellë në traditat patriotike të kësaj treve. Babai i saj, Mustafa, dhe nëna, Fiqirija, e rritën në një vatër ku ndjenja kombëtare nuk ishte vetëm një koncept abstrakt...
Gjylsere Sahiti lindi në qytetin e Kumanovës, një qendër e njohur urbane me rëndësi të veçantë historike dhe gjeografike në kontekstin e Maqedonisë së Veriut. Kumanova është e pozicionuar në pjesën veriore të këtij shteti ballkanik, në një truall strategjik që shtrihet rrëzë Malit të Zi të Shkupit, duke krijuar një nyje të rëndësishme...
Në panoramën e gjerë të trevës së Drenicës, një vend me histori të ngarkuar me rezistencë dhe krenari, fshati Baicë zë një vend të veçantë si dëshmitar i lindjes së shumë bijve dhe bijave të devotshme të këtij trualli. Më 6 prill të vitit 1979, në këtë fshat lindi një vajzë që do të shquhej për...
Martesa e Feride Mecini-Jasharit me Hamzë Jasharin, njërin prej figurave më të njohura të qëndresës së Drenicës, e afroi atë edhe më shumë me idealet dhe ëndrrat e saja për liri dhe dinjitet kombëtar. Për të, ky bashkim nuk ishte thjesht një lidhje familjare, por një hap i madh drejt konkretizimit të aspiratave që...
Ajo vajzë trime, e quajtur Fatime Hetemi, lindi më 18 dhjetor 1977 në fshatin Bistricë të Shalës së Bajgorës, një trevë e njohur për historinë dhe traditat e saj të pasura kombëtare. Rrënjët e saj nuk ishin thjesht gjeografike, por thellësisht të lidhura me një trashëgimi të vyer patriotike që brezat e...
Ishte Fatime Bazaj dhe vëllai i saj, Smajl Bazaj, nga fshati Qëndresë (dikur i njohur si Terstenik) i Drenasit – motër e vëlla që kishin zgjedhur rrugën e përbashkët të rezistencës dhe nderit. Bashkë me ta ishte edhe Isak Halili, nipi i Hamit Jasharit, nga Dubovci i Drenasit, i cili, bashkë me vëllain e tij Sadikun, kishte ardhur në Prekaz...
Nuk është hera e parë që kam mprehur penën dhe mendimin për të evidentuar e dokumentuar me kujdes të veçantë kontributin e grave dhe vajzave shqiptare në luftërat tona çlirimtare. Kjo temë nuk është thjesht një çështje e kujtesës historike, por një detyrim moral dhe intelektual për të...
Le të ndalemi tek një shembull që përmbledh në mënyrë prekëse dhe të thellë dimensionin tragjik dhe madhështor të kësaj sakrifice- Fatime Hamzë Jashari, e cila, kur ra dëshmore në altarin e lirisë, numëronte vetëm nëntë pranvera të jetës së saj të njomë. Ajo ishte ende një fëmijë...
Mes shumë të rinjve dhe të rejave që iu përgjigjën kushtrimit të lirisë dhe morën rrugën për në male, duke u rreshtuar në formacionet e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, spikat edhe figura e Emsale Frangut. Ishte ajo vajzë e re që, me natyrën e saj të butë dhe mirësinë e lindur, fitonte menjëherë respektin dhe dashurinë e kujtdo...
Tani është viti 2025, por koha duket sikur nuk ka kaluar fare – tragjedia e familjes Jashari në Prekazin legjendar më del përpara syve sikur të kishte ndodhur dje. Kujtimet janë të freskëta dhe të gjalla, si plagë që nuk mbyllet. Më kujtohet qartë ajo ditë: ishte një mëngjes që për marsin mund të quhej...
Duke bërë një kërkim të kujdesshëm për të ndriçuar historitë e grave luftëtare që morën pjesë në luftën e fundit për çlirimin e Kosovës, sidomos në përkujtim të 27-vjetorit të sulmit të egër mbi familjen Jashari, hasa në një burim të çmuar: një shkrim të atdhetarit të njohur...
