Speciale » Basha

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (46)

Gjatë kohës që isha e angazhuar në mbledhjen e materialeve për të përkujtuar dhe dokumentuar jetët dhe veprat e grave dëshmore të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, vëmendjen time e tërhoqi posaçërisht emri i Yllka Domit. Ky emër i thjeshtë, por i ngarkuar me domethënie, bart me vete imazhin e një vajze të bukur dhe të pafajshme...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (45)

Xhevë Krasniqi (Lladrovci) lindi në vitin 1955 në fshatin Drenoc të Malishevës, një mjedis që nuk ishte thjesht vendlindja e saj, por edhe vatër e një tradite të thellë atdhedashurie dhe rezistence. Ajo ishte bijë e një familjeje me rrënjë të thella patriotike, ku ideali i lirisë nuk ishte...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (44)

Kështu, Valdete Jashari nuk mbetet thjesht një viktimë e pafajshme e dhunës barbare, por ngrihet në kujtesën kolektive si vashëza trime, një emër që përfaqëson heroizmin e brezit më të ri të shqiptarëve dhe amanetin e pashlyeshëm të gjakut të derdhur për liri. Prania e saj në altarin e lirisë është...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (43)

Në kronikën e lavdishme të familjes Jashari, një vend të veçantë zë figura e Selvete Hamëz Jasharit, dëshmores së re që mishëron ndërthurjen e ndritur të rinisë, ëndrrës dhe sakrificës. Selvetja lindi më 3 prill 1977 në Prekaz të Ultë, një fshat që do të bëhej simbol i pavdekshëm i rezistencës dhe i identitetit kombëtar shqiptar...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (42)

Të shkruash për nënë Sala Sheremet Dervishi-Jashari do të thotë të ndalesh mbi figurën e një gruaje shqiptare që nuk ishte thjesht pjesëmarrëse e kohës së saj, por një simbol i gjallë i rezistencës, i qëndresës dhe i përkushtimit të palëkundur ndaj aspiratës për liri dhe bashkim kombëtar. Jeta e saj ishte një...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (41)

Sabrije Zymer Jashari lindi më 1 janar 1976, në Prekazin e Ulët – një vend që do të bëhej më vonë emblemë e qëndresës dhe e sakrificës kombëtare shqiptare. Ajo ishte bija e Zymerit dhe e Hamides, të cilët kishin krijuar një familje të madhe dhe të bashkuar, ku vlerat e dashurisë...

Sabile Basha: UÇK-ja, këmba e zgjatur e NATO-s dhe dimensioni universal i lirisë

Sot, rrugët e Sheveningenit në Hagë u mbushën me zërat e protestës, një protestë që nuk ngrihej vetëm kundër një padrejtësie të vetme, por kundër një padrejtësie shumë më të madhe se ajo që shihej në sipërfaqe. Përtej mureve të burgut të Hagës, nuk janë thjesht disa individë...

Sabile Basha: Liria ka fytyrën edhe të gruas shqiptare

Në punën time kërkimore- shkencore kam trajtuar gjerësisht figurën e gruas shqiptare dhe angazhimin e saj të shumëfishtë në proceset historike të luftës për çlirim kombëtar. Përmes punimeve të shumta, kam synuar të ndriçoj jo vetëm praninë e saj, por edhe rolin vendimtar që...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (40)

Njomza Lipaj erdhi në jetë më 12 gusht të vitit 1985, në fshatin Temal – një vend që njihej më parë si Kamenicë – në komunën e Burimit. Ajo ishte bijë e familjes Lipaj, e prindërve të saj Rama dhe Ziza, të cilët krahas saj rritën edhe tre fëmijë të tjerë...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (39)

Trimen e madhe Mukadeze Lika-Muhaxheri më ka rënë rasti ta takoj në vitet e vështira të para luftës, kur për një punë kishte ardhur në shtëpinë time në lagjen Arbëri, në Prishtinë. Deri atëherë nuk e njihja personalisht – ajo ishte një emër i njohur në rrethin e saj, por për mua ishte një...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (38)

Mihrije Feriz Jashari u lind më 05.12.1942, në një familje të njohur për traditat e thella atdhetare dhe ndjenjat e forta patriotike. Ajo erdhi në jetë në një shtëpi ku përkushtimi ndaj kombit nuk ishte vetëm një fjalë e madhe, por një vlerë e trashëguar dhe e gjallë që udhëhiqte mendjet dhe zemrat e...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (37)

Kështu, jeta e Mervete Maksutajt nuk ishte vetëm një histori personale trimërie, por pjesë integrale e një organizimi të madh dhe të strukturuar që kishte për synim të çlironte Kosovën dhe t’i kthente popullit të saj dinjitetin e nëpërkëmbur. Pas krijimit të Brigadës 133 “Adrian Krasniqi”...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (36)

Trimja shqiptare Lumnije Raka lindi më 11 qershor 1976, nga babai Sherif dhe nëna Ajshe, në qytetin e lashtë dhe të njohur për tradita atdhetare të Kaçanikut – një vend që gjithmonë ka qenë kështjellë e rezistencës dhe burim i karaktereve të forta. Ajo u rrit në këtë...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (35)

Krajkova është një vendbanim i njohur në komunën e Drenasit, ku pas vitit 1999, ky fshat është njohur gjithashtu edhe me emrin Gurras, një emërtim që ruan në vetvete jehonën e identitetit lokal dhe ndryshimeve që solli periudha e pasluftës. Fshati është i vendosur në një peizazh të pasur natyror, që shtrihet në...

Sabile Basha: Kur kujtesa flet nga qelitë – Historia e pathënë e të burgosurve politikë shqiptarë

Në kujtesën kolektive dhe në rrëfimet e asaj kohe shpesh përsëritej një thënie domethënëse se me nisjen e procesit gjyqësor ndaj të arrestuarve politikë, niste një fazë tjetër e jetës së tyre – një periudhë që, paradoksalisht, konsiderohej si më e lehtë sesa ajo që e kishte paraprirë. Kjo ide lidhej me faktin se përballja në sallën e gjyqit shënonte...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (34)

Në veprën e profesorëve Hanumshahe Ilazi dhe dr. Nusret Pllana, të titulluar “Fëmijët martirë të Kosovës 1981–1999”, botuar në Prishtinë në vitin 2019, gjejmë të përfshirë edhe një dëshmi të shkurtër, por tejet domethënëse për fatin tragjik të Lirije Hamzë Jasharit...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (33)

Jehona Sabit Raka, që u rrit mes maleve të Kaçanikut dhe ndërmjet rrëfimeve për betejat e lavdishme të Grykës, formoi një karakter të fortë dhe një ndërgjegje të lartë kombëtare, duke u përgatitur për sfidat që do ta prisnin në një kohë të trazuar për atdheun. Në vitin 1995, Jehona Sabit Raka e vazhdoi rrugën e saj të dijes...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (32)

Ndër figurat tragjike dhe prekëse të asaj epopeje të përgjakshme që la gjurmë të pashlyeshme në historinë e rezistencës shqiptare, ishte edhe vajza e vogël Igballe Rifat Jashari. E lindur më 25 shkurt 1985, në Prekazin e Poshtëm, ajo mbetet një simbol i dhembjes së pafajshme të një populli që u gjunjëzua vetëm për...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (31)

Me Hyrë Eminin pata rastin dhe kënaqësinë të takohem edhe disa herë të tjera më vonë, falë afërsisë së madhe që kishte Instituti i Historisë me ndërtesën e atëhershme të TMK-së. Çdo herë që përfundonim punën dhe dilnim për të shkuar në shtëpi, ndodhte që të përballeshim në oborr ose në rrugë, dhe ato...

Sabile Basha: Gratë Shqiptare – Shtylla të Qëndresës Kombëtare (30)

Vajza trime dhe e paharruar, Hidajete Rifat Jashari, e cila u bë simbol i qëndresës dhe i sakrificës së brezit të saj, kishte lindur më 18 tetor të vitit 1979 në Prekazin e Ulët të Skënderajt – një vend që historia do ta shndërronte në epiqendër të rezistencës shqiptare dhe në altar të lirisë së...