Blerim Latifi: Krushqia e madhe e Vidovdanit

KRUSHQIA E MADHE E VIDOVDANIT

Nga Prof. Blerim Latifi

Ende pa u tha mirë gjaku në Fushën e Kosovës, një krushqi e madhe do të krijohej midis osmanëve dhe serbëve: dy djemtë e Llazarit, Stefani dhe Vuku, do të bënin betimin për besnikëri ndaj Sulltan Bajazitit, i cili ua kishte vrarë babën, ndërsa motra e tyre, Olivera, do të bëhej gruaja e sulltanit.

Të dy vëllezërit do të qëndronin përkrah sulltan Bajazitit në të gjitha betejat e tij për konsolidimin e pushtimit osman në Ballkan. Deri në Betejën e Ankarasë ( 1402) kur Bajaziti dhe Olivera u kapën të gjallë nga ushtria e Tamerlanit. Legjendat thonë se Bajazitin e mbyllën në një kafaz, ndërsa Oliverën e detyruan të vallëzonte lakuriq para Tamerlanit dhe kapedanëve të tij mongolë( shih pikturën në fund të këtij teksti).

Sidoqoftë, me ndonjë rënie të parëndësishme, krushqia serbo-otomane do të vazhdonte me shekuj. Mara e Brankoviqit, gruaja e Muratit të Dytë, do të rriste me qumshtin e saj Sulltan Mehmetin e Dytë, dhe kur ky, më vonë, do të rrethonte Konstantinopojën[1453], trupat e para që do të thyenin ledhet e saj, do të ishin ato të Brankoviqit.

Krushqia serbo-otomane do të arrinte një kulm tjetër, kur në vitin 1557, Sulltan Sylejmani do të rithemelonte Patriarkën Pejës dhe do t'i njihte asaj gjithë pushtetin mbi një territor që sot përfshin krejt territorin e ish-Jugosllavisë, përjashto Slloveninë dhe disa pjesë të Kroacisë.

Aq e fortë ishte krushqia serbo-otomane, saqë, siç shkruan historiani Philip Mansel, në librin e tij “Konstantinopoja, 1453-1924”, në mesin e shekullit 16, në pallatin e sulltanëve, në Stamboll, serbishtja ishte gjuha më e përdorur dhe më e kuptueshme nga të gjithë.

___________

Serbia nuk po e fsheh hiq ma se veç po pret një situatë të volitshme gjeopolitike për ta ripushtu Kosovën. Në funksion të kësaj stretegjie po punon hapur në tri rrafshe taktike:

1. Investimin në kapacitete të reja ushtarake.

2. Në provimin e nacionalizmit shovinist.

3. Në krijimin e një hendeku identitar midis Kosovës dhe Shqipërisë.

Rrafshi i parë taktik: Armatosja me armët më të reja, në mënyrë që ripushtimi të bëhet efektiv brenda një kohe të shkurtër.

Rrafshi i dytë taktik: Ngritja e klimës së nacionalizmit shovinist, në mënyrë që brenda popullit serb të sigurohet miratimi i agresionit mbi Kosovën.

Rrafshi i tretë taktik: Krijimi i hendekut identitar midis Kosovës dhe Shqipërisë, në mënyrë që Shqipëria dhe qytetarët e saj ta shohin Kosovën si një shtet të huaj, për të cilin nuk kanë obligim të futen në luftë.

Kush ka sy, e sheh.

Kush ka vesh, e merr vesh.

Kush s'do me pa e me dëgju, do t'i hapen sytë dhe veshët nga gjëmimi i predhave.

Por atëherë do të jetë vonë për symbyllurit dhe veshmbyllurit e sotëm.

___________

Në Bjeshkën e Kosmaçit, në zemër të Drenicës, zbulohet një altar romak 1700 vjet i moçëm. Shekujt e kishin varrosur nën harresën e gurëve të mbuluar nga dheu dhe vegjetacioni i egër, por memoria popullore për kalanë e dikurshme në kodër të Vuçakut ua kishte hapur shtegun arkeologëve drejt tij.

Zbulimi i këtij altari të qytetërimit të Romës së lavdishme, ia heq Manastirit të  Deviqit statusin e monumentit më të vjetër në Drenicë.

Me Romën nuk shtyhet dot askush.

___________

Kadare, 1998: "Me rolin e saj kolosal historik, UÇK-ja bën pjesë në historinë morale të kombit shqiptar".

___________

Në atë kohë kur Franca u bë bashkë me botën demokratike për ta ndëshkuar fort mikun e saj të vjetër, Serbinë. Ky zotëriu me syze duke dalë nga takimi me presidentin francez të asaj kohe, Zhak Shirak.