Editorial » Latifi
Blerim Latifi: Njeriu që pa nga largësia e shekujve ardhjen e Shekullit amerikan
E enjte, 04.07.2024, 06:57 PM
Njeriu që pa nga largësia e shekujve ardhjen e Shekullit amerikan
Nga
Prof. Blerim Latifi
Zogu
i Minervës e nisë fluturimin në muzg!
Kjo
ishte motoja e filozofisë së Hegelit.
Po
cili është kuptimi i kësaj formule, që mund të duket e errët në sytë e një
lexuesi të pamësuar me vokabularin hegelian?
Minerva
është emri romak për perëndeshën Athina. Në panteonin e lashtë grek Athina
ishte perëndesha e diturisë. Zogu i saj simbolik ishte huti.
Pse?
Huti
është zogu i natës. Ai fluturon pasi të ketë mbaruar dita. Kështu bën edhe
filozofia, sipas Hegelit. Ajo është fuqia e mendjes për të parë në errësirë,
por parasegjithash fuqia e reflektimit mendor mbi atë që tanimë është
përmbyllur. Kjo fuqi reflektimi synon të gjej logjikën e brendshme që ka
prodhuar ngjarjet e një epoke të cilës i ka ardhur fundi.
Kur
Hegeli hidhte në letër këto ide, ishte viti 1822. Përtej Atlantikut, para pak
dekadash, ishte krijuar një komb i ri, Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ky
shtet ende ishte shumë i dobët dhe përçmohej nga shtetet e fuqishme të Europës,
të cilat e shihnin veten si epiqendrën e botës dhe të historisë.
Në
këtë klimë europiane përçmimi politik e kulturor të SHBA-së, Hegeli do të
shmangej pak nga motoja e filozofisë së tij dhe do të bënte një parashikim mbi
të ardhmen e tyre: " Amerika pra është vendi i të ardhmes. Në kohën që po
vjen qendra e rëndësisë botërore historike do të shfaqet atje... Ky është vendi
i dëshiruar për të gjithë ata që janë të mërzitur me arsenalin historik që
është Europa e vjetër".
Pas
125 vitesh kjo profeci do të përmbushej, kur me rënien e Nazizmit( 1945) do të
niste ai që quhet "Shekulli amerikan". Ky është emri për rolin
udhëheqës të SHBA'së në politikën globale, rol të cilin sot po mundohen ta
minojnë diktaturat e mëdha, si Rusia e Kina, të mbështetura nga diktatorët e
vegjël gjithandej botës. Falë këtij roli Kosova u bë e lirë dhe vazhdon të jetë
e sigurtë në këtë kohë turbullirash gjeopolitike.
Po
çfarë do të ndodhë në kohën që po vjen?
Fatkeqësisht
nuk e kemi një Hegel që ta pyesim. Në vend të tij veshët tanë torturohen nga
nostradamusët dhe babavangat e çmendur, që të ushqyer nga industria ruse e
dezinformimit, përrallisin poshtë e lart, ditën dhe natën, mbi rënien e
Perëndimit.