Kulturë
Prend Buzhala: Tetori i Gjeçovit kremtohet në Zym të Hasit
E diele, 29.10.2023, 08:57 PM
TETORI I GJEÇOVIT KREMTOHET NË ZYM TË HASIT
NË
EDICIONIN E 52-TË ME RADHË
Tetori
është muaji i bollëkut vjeshtor, por tetori në zym qe 52 vite kumbon me
manifestime e ngjarje të shumta e që ndërlidhen me TAKIMET E GJEÇOVIT
Nga
Prend BUZHALA
1.
Në
një ditë të bukur tetori, sot në Zym të Hasit u zhvilluan TAKIMET E GJEÇOVIT,
të 52- me radhë. Është manifestimi më jetëgjatë i rregullt kulturor në Kosovë.
Krahas takimeve, Zymi këto ditë zhvilloi edhe dy festivale tjera tradicionale:
Festivalin e Bukës (dje) dhe Festivalin e rakisë (sot, festë tradicionale e
pjekjes së Ditëve të Rakisë, prodhues të kësaj pijeje nga anët e Dukagjinit dhe
Hasit). Ndërkaq, në ambientet e amfiteatrit, të mbushura me pjesëmarrës të
ardhur nga anembanë trojet etnike, merrnin pjesë edhe përfaqësues qeveritarë e
komunalë, shkrimtarë, njerëz të kulturës,
të klerit të të gjitha religjioneve etj. Si rëndom, edhe kësaj radhe
pati plot klinas që ia kishin mësyrë Zymit. Kësaj radhe, krijues si Idriz
Berisha, Mikel Gojani, Fazli Ferati etj.
Tradicionalisht,
ambientet e amfiteatrit përshkohen edhe me ekspozita. Kësaj radhe, ishin dy
ekspozita: njëra me foto nga rolet e Katarina Josipit në Teatrin e Kosovës në
Prishtinë (një kumtesë kushtuar Katit e lexoi krijuesi letrar Engjëll I.
Berisha), dhe tjetra: vizatime portretesh të figurave nacionale, e nxënësit
Mateo David Prekaplaj (nxënës në Bosnje e Hercegovinë). Ishte 100-vjetori i
lindjes së aktores së parë shqiptare, Katarina Josipit. manifestimet sivjet iu
kushtuan edhe 110-vjetorit të ngritjes së
Flamurit të Zymit më 1913 nga At Pashk Prela, si mbështetje e Qeverisë
së Vlorës pas shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë (kumtesën kushtuar Flamurit
të Zymit nëpër vite, e lexoi Pashtrik Braha). Janë, ndër të tjera, disa figura
që identifikohen me këto TAKIME, siç janë organizatorët Frrok Kristaj, At Ndue
Kajtazi, Lajde Kajtazi Kolgjeraj, Arbnora Kolegjeraj, etj.
Edhe
sivjet u zbuluan dy pllaka: e para kushtuar ngritjes së Flamurit në Zym (e
zbuloi kryetari Shaqir Totraj e deputeti Anton Çuni, ku u mboll edhe Druri i Flamurit) dhe pllaka kushtuar Mikel
Gegë Berishës në shtëpinë e të cilit qe ruajtur Flamuri kombëtar (për shkak të
përndjekjes së vazhdueshme nga regjimet
pushtuese serbe) e këtë pllakë e zbuloi kryetari i komunës së Deçanit Bashkim
Ramosaj.
2.
Edhe
sivjet Takimet i hapi At Ndue Kajtazi, që sublimoi me pak fjalë karakterin nacional të këtyre
takimeve në shquarjen e identitetit kombëtar. Mandej përshëndetën kryetari i
Komunës së Prizrenit Shaqir Totaj, pastaj përfaqësues të Ministrisë së Kulturës
e të Presidencës, si dhe ipeshkvi Imzot Dodë Gergji. Përshëndeti edhe kryetari
i Shoqatës mbarëkombëtare "VATRA JONË” Selami Toska.
Kësaj
radhe kisha nderin të jem edhe kryetar i komisionit të shpalljes së disa
Çmimeve plaketa “PENA E SHTJEFËN GJEÇOVIT”, që iu nda tri personalitete nga At
Ndue Kajtazi: Z. GJON GJEVELEKAJT (Francë), kompozitor me renome ndërkombëtare
për kontribut të çmushëm shumëvjeçar dhënë organizimit të manifestimit, Z. Dr.
ARBEN HAJDARAJT (arkeolog, Prishtinë) për gërmime arkeologjike në arealin
arkeologjik në Ulpianë në zbulimin e kishës më të vjetër në botë dhe Z. ASQERI
LLANAJ (Vlorë) për kontribut që i ka dhënë afrisë së Zymit me Qytetin e Flamurit
Kombëtar- Vlorën dhe i cili nga Vlora solli edhe një Mirpnjohje të gdhendur në
kristal për Frrok Kristajn. Plaketë e tillë iu dha psot mortum edhe Krist
Dulajt për kontributin e madh në Takimet e Gjeçovit. Ndërsa çmim mori edhe Nebi
Omanollaj për kultivimin e rakisë.
3.
Në
orën tradicionale letrare poezitë e tyre i lexuan poetë nga trojet etnike
shqiptare si Ramadan Mehmeti (Prishtinë), Zejnepe Rexhepi (Tetovë), Sadije
Aliti (Tetovë), Hamëz Halabaku (diasporë), Farida Zmijani Ramadani (Shkodër),
Mirvete Lekaj (Prizren) Mikel Gojani e Prend
Buzhala (Klinë) etj.
Me
pika muzikore, valle shqiptare, u paraqitën edhe kësaj ardhe të rinjtë e SHKA
“Katarina Josipi” të Zymit. Këngë folklorike kushtuar Hasit kënduan Besim
Muhadri e Bajram Gigollaj.
Pas
Programit artistik, tribunave, ekspozitave etj. të pranishmit shijuan pijet e
Ditëve të rakisë, si dhe ushqimet tradicionale shqiptare të mikpritjes zymjane.