Elvi Sidheri: Letra e fundit para rënies heroike e Kristo Bagerit drejtuar të atit, Josif Bageri

Letra e fundit para rënies heroike e Kristo Bagerit drejtuar të atit, Josif Bageri

Ekskluzive nga Elvi Sidheri

Të gjithë kemi dëgjuar për patriotin e shquar nga rajoni i Rekës së Epërme në Maqedoninë e sotme, Josif Bageri, njëri ndër veprimtarët më të shquar të Kolonisë Shqiptare të Sofjes, poet e botues i një sërë botimesh në gjuhën shqipe, i cili vijon të merret si shembull i gjakut shqiptar në këto vise malore të Maqedonisë, ku dikur pati banuar një popullsi autoktone shqiptare e fesë ortodokse, tanimë pjesërisht e asimiluar apo e shpërndarë gjetiu me kalimin e viteve.

Pakkush ndërkaq është thelluar në një tjetër pjesëtar të familjes Bageri, pikërisht djali i Josif Bagerit, i quajtur Kristo Bageri, i cili do të binte heroikisht në luftë me pushtuesit turq në datën 21 Prill të vitit 1906, si pjesë e çetës komite të prirë nga vojvoda bullgar Bobi Stojçev, në fshatin Lugunci në rajonin e Velesit.

Pikërisht dhjetë ditë përpara se të vritej në fushën e betejës, i goditur për vdekje nga plumbat e bashibozukëve turq, Kristo Bageri i shkruan të atit, Josif Bageri, një letër sa prekëse, aq edhe krenare e plot zell e vetëmohim patriotik, ku shpjegon arsyen përse ka rrokur armët për të çliruar truallin e tij atëror nga pushtuesi turk, duke ia kushtuar sakaq luftën dhe flijimin e tij të afërt, pikërisht veprës madhore në shërbim të çështjes shqiptare, të babait të tij.

Më poshtë përkthimi në gjuhën shqipe i kësaj letre, të sjellë nga versioni i botuar në gjuhën bullgare në një gazetë të kohës:

“Ati im, zemra ime digjej për liri.

Për mua gjithçka ishte zhytur në mugëtirë dhe terr kur e shihja çehren e përgjakur të Maqedonisë.

Kjo gjë më pati shtyrë ta përqafoja luftën kundër turqve të pashpirt.

Gjithçka që unë bëj, është pikërisht pasojë e veprimtarisë tënde të përkushtuar për çështjen shqiptare.

Qysh në fëmijëri pata përfytyruar një tablo të bardhë, ku përkundër rrethanave natyrore, qenë shkruar ato fjalë që përditë dëgjoja të shqiptoheshin përreth meje vazhdimisht.

Ishte kjo shprehje: “LIRI A VDEKJE”

Duke qenë i edukuar me këtë frymë, nuk mund të bëja dot asgjë tjetër veçse ta pranoja fatin tim dhe t’ia nisja luftës për lirinë e Maqedonisë tonë të bukur.

Ti, ati im, shumë shpesh më pate treguar mua, se qysh në kohë të lashta, Maqedonia dhe Shqipëria krah për krahu kishin ngritur krye duke luftuar kundër sunduesve të tyre politikë, gjithmonë duke e ndihmuar njëra-tjetrën kështu.

Për këtë shkak, duke i pasur përherë në mendje fjalët e tua kuptimplota, erdha në këto vise të jap jetën time për hir të lirisë të fqinjës tonë, Maqedonisë.

Nëse po bëj diçka të mirë apo të keqe, kjo gjë mbetet të gjykohet nga brezat e ardhshëm në secilin prej këtyre viseve të robëruara.

Në mbyllje të asaj që dua të them, ati im, të nxis të vijosh të punosh për hir të lirisë së Shqipërisë, njëlloj siç ke punuar gjer më tani.

Vetëm në këtë mënyrë dikur Shqipëria do të ngrohet nga rrezet farfuritëse të lirisë së bukur dhe të ëmbël.

Biri yt: Kristo”

Letra e mësipërme, që përjetëson flijimin heroik të këtij djaloshi shqiptar të rënë në fushën e betejës kundër pushtuesit disashekullor turk, na shpërfaq edhe më qartësisht frymën e paepur patriotike dhe vrullin atdhetar që Josif Bageri pati përçuar edhe në familjen e tij, duke e mbrujtur të birin, Kriston me idealet e lirisë dhe luftës gjer në pikën e fundit të gjakut për çlirimin e trojeve amtare.

Kjo dëshmi gjithashtu na tregon se dikur popujt e shtypur në këto vise, shqiptarë e maqedonas/bullgarë, patën ngritur armët bashkërisht për liri, ideal për të cilin radhazi dhanë jetën at e bir, Josif e Kristo Bageri në vitet 1906 e 1915.