Kulturë
Alfred Papuçiu: I vetëm në Tokë, shekulli i 21-të, i parashikuar nga Mary Shelley
E hene, 13.04.2020, 01:00 PM
I vetëm në Tokë, shekulli i 21-të, i parashikuar nga Mary Shelley
Më
1826, autori i "Frankenstein ose Prometheus Modern" imagjinoi një
shtet përballë një murtaje pandemike. Një histori që na kujton ngjarjet e
sotme.
"Njeriu
i fundit”, nga Mary Shelley, sot meriton një vëmendje. Mary Shelley (1798-1851)
është e njohur për kryeveprën e saj “Frankenstein ose Prometheus Modern”, e
shkruar në 1816, në Cologny, në kantonin e Gjenevës, së pari të botuar në
mënyrë anonime, në 1818 në Londër, pastaj nën emrin e saj, bestseler i përkthyer në të gjitha gjuhët,
deri më sot. Saga e Geneviève Victor
Frankenstein, e cila rigjallëron një krijesë të bërë nga mbetjet njerëzore dhe
shtazore, përjetoi afro 100 adaptime filmike, midis viteve 1910 dhe 2015. Mary
Shelley shndërroi frikën e post-njerëzimit në fiksion.
Me
rënien e Iluminizmit, largimi i zhanrit utopik çon në përshkrimin e një bote
imagjinare, ose bota më e keqe e mundshme. Midis fabulës së pazakontë
postapokaliptike të Jean-Baptiste Cousin de Granville (Njeriu i fundit, 1806)
dhe parashikimit ekologjik i J.-H. Rosny plaku (Vdekja e Tokës, 1910), Mary
Shelley botoi në 1826 “The Last Man”. Shumë i harruar që nga ai vit, ky roman i
gjatë meriton sot një rikujtim.
Me
jehonë nga Journal Defoe's Journal of the Year of the Plaga (1722), mes
zhgënjimit politik, parashikimit, përrallës filozofike dhe romantizmit ,
“Njeriu i Fundit” na shpie në shekullin XXI. Sipas profecisë së Cume , të cilën
narratori, në hyrje, e zhvarros nga një varkë napolitane, Anglia u bë
republikane. Asnjë shpikje teknike në këtë shekull 21: Shoqëria Angleze mbetet
ajo përpara hekurudhës.
Prosperiteti,
barazia, liria, shëndetësia: shteti utopik po përballet me një plagë pandemike.
Lindur në Afrikë, jashtëzakonisht ngjitës, duke i vendosur të gjithë ballë për
ballë me fatin e tyre, për shtatë vjet, murtaja virale shfaros njerëzimin
pavarësisht "solidaritetit" shoqëror dhe mbylljes së përgjithshme.
Shtatë ditët e Apokalipsit shkojnë larg nga Zoti. Nëse injorohet origjina e së
keqes, "murtaja, më e tmerrshme se kurrë, qeshte me përpjekjet tona".
Lakmia e vdekjes rritet me tërheqjen e jetës.
Italia,
Edeni i fundit
“Zemra
e Britanisë së fuqishme kishte ndaluar së rrahuri. Tregtia u ndërpre ":
duke lënë ishullin e shkretë, ku të varfërit e grumbulluar vdesin para të
pasurve të izoluar në pallatet e tyre, duke kaluar në Francë, ku takohen
profetë dhe figura të fanatizuara, 2000
të arratisurit ecin, përmes Zvicrës me dëborë, etj. për në Itali, Edenin e
fundit. Akullnajat e Mont-Blanc shuajnë murtajën, të arratisurit janë zhdukur,
përveç narratorit, Lionel Vernay.
Një
filozof i trullosur midis rrënojave të "Romës së përjetshme dhe të
shenjtë", Vernay është i vetëm në
Tokë. I vetëm! Ai mediton për fundin e tregimit që mishëron: «A nuk do të
popullohet përsëri kjo botë? A nuk do të kursehen fëmijët e disa çifteve të
dashuruar, në ndonjë vend të panjohur dhe të paarritshëm për mua, për këto
gjeste madhështore të racës që jetonin para murtajës? "
Pas
një viti të robinsonadës urbane, gjatë së cilës ai gdhendi në majë të
Saint-Pierre "Viti 2100, viti i fundit i botës", Vernay pajisi një
"varkë të dobët". Ai mori me vete ushqim dhe librat e Homerit dhe
Shekspirit . Edhe sot, askush nuk e di rezultatin e odisesë së njeriut të
fundit në Mesdhe në kohën e "epidemisë universale".
Roman
Autore: Mary Shelley,
Titulli: Le Dernier Homme, Editeur: Gallimard, Folio
Përgatitur
nga Alfred Papuçiu