E shtune, 27.04.2024, 05:02 AM (GMT+1)

Kulturë » Mërkuri

Timo Mërkuri: Një shkrim i dëshpëruar…

Artikulli “Respektojmë krijimtarinë popullore dhe jo “Iso-polifoninë” me autor Fitim Çaushin, botuar te  Gazeta Telegraf e datës  21 Nëntor 2015, , ngjason më shumë me një klithmë dëshpërimi se sa me një analizë kritike vizionare. Ky shkrim , po  ta shohësh hollësisht është ...

Timo Mërkuri: Mbi tezën homerike…

Leximi i studimit “Mbi rapsoditë e botuara nga De Rada në 1866”, Prishtinë 1983, të  Anton Nik Berisha, është nga ato lexime që të shtin në mendime, si për udhët tematike që shtron, ashtu dhe dyert e dritaret që hap, aqë sa, kur mbyll fletën e fundit të studimit, mediton ...

Timo Mërkuri: Atdheu i mbartur në këngë

Mbi librin “Rapsodi e një poeme arbëreshe” , me krijime popullore të mbledhura në kolonitë e Arbëreshëve të Italisë nga Jeronim De Rada dhe  kthyer në shqipen e sotme nga poeti Agim Mato, pata shkruar  në qershor të vitit 2012 shkrimin “Deti në ekzil”, të përfshirë ...

Timo Mërkuri: Në bedenat e iso-polifonisë

Po afrohet  10 vjetori i  njohjes së Iso-Polifonisë nga UNESCO më 25 Nëntor 2005  si një  kryevepër e njerëzimit. Normalisht që ky përvjetor duhet të na bëjë krenarë, si bij të një populli, që i ka dhënë botës një kryevepër shpirtërore. Nuk është e vetmja kryevepër ...

Timo Mërkuri: I lëni….

Kishte ca kohë që, miqve  që vinin në fshatin tonë për dasma e ziafete, në kthim për në vendin e tyre, në kufirin midis fshatit tonë dhe fshatit K. seç i besdisnin ca të lehura qënsh. Vërtet që qën nuk dukeshin gjëkundi dhe ndonjë dëm nuk pësonin miqtë, por ama vetë ndjesia se po  të ndjekin ...

Timo Mërkuri: Një histori pilurjote…

Askush në fshat  nuk e mori vesh si erdhi e nga erdhi ai njeri.Se fshati ynë është një fshat malor, ku  dimri  përton të ikij dhe pranvera mezi vjen, për të ikur përsëri me vrap, e ndjekur nga dimri. Dy stinë njeh fshati ynë, pranverën, nja dy-tri muaj dhe kusuri është dimër. Ndajë, nëpër  ...

Timo Mërkuri: Tjetërsimi i thelbit të një problemi (3)

Në pamje të pare,  krijohet  përshtypja se kemi të bëjmë me një debat shkencor, për  të eleminuar disa gabime të një akademiku, (V. Tole) i cili paska  …devijuar në hullitë antishqiptare me tezën e tij iso-polifonike. Madje jo vetëm kaqë, por e paska veçuar popullin shqiptar si…

Timo Mërkuri: Tjetërsimi i thelbit të një problemi (2)

E qara me “botë”  dhe vajtimi me ligje,  pjesë e ritualit mortor dhe gjenezë e këngës sonë popullore.Te libri i tij “Tjetërsimi i Polifonisë Shqiptare” studiuesi F. Çaushi analizon  “gjëmën”, të qarët me “botë” dhe e përjashton atë kategorikisht si gjenezë apo element ndikues në origjinën e këngës ...

Timo Mërkuri: Tjetërsimi i thelbit të një problemi

Ka ca kohë që në shtyp është rindezur debati  “polifoni apo iso-polifoni”, origjina e saj nga vajtimi dhe roli i një akademiku në shpalljen e kësaj kënge si kryevepër e njerëzimit, marrë në mbrojtje nga UNESCO. Debati mori një shtrat më të gjërë nga botimi i librit  “Tjetërsimi i polifonisë shqiptare” I ...

Timo Mërkuri: Refleksione shpirtërore

Duke  çfletuar faqet e librit “Refleksione lirike” të Zejnepe A Rexhepi, ndjej që  prej shkrimeve  buron një fllad i ngrohtë  aromë shumë, që  të bën  të mos  largohesh nga libri, pavarësisht nga ora e vonët e natës. Mendimi i çastit se, ky është thjeshtë një iluzion, që do të  largohet e do fashitet si ...

Timo Mërkuri: Pranvera poetike e Drita Lushit…

Pranvera nuk është stinë/…Është frymë dhe shpirt/..Është dashuri dhe drithërimë/ /…Mirëuputhshim në pranverë… shkruan poetja në poezinë “Pranverë” duke i dhënë një dimension të ri kësaj stine. Duke  poetizuar  edhe thelbin e dëshirimit njerëzor në këtë stine me vargun aqë të bukur…

Timo Mërkuri: Jonianët që tundën botën…

Ata realisht janë tetë, por  asnjëherë nuk mund ti shohësh  si tetë veta, kur dalin  në skenë. Në skenë ata janë një,  “Jonianët”, si një dallgë e madhe nisur nga viset joniane, me stërkala e pulëbardha përmbi, duke ardhur drejt teje me një gjëmim kënge. Një gjëmim që, jo vetëm nuk të trëmb...

Timo Mërkuri: Lisat janë të ndryshëm...

Miq e shokë, apo dhe lexues të ndryshëm, shpesh më kanë bërë një pyetje, të cilës nuk i  kam dhënë një përgjigje të prerë. Ose më saktë, përgjigja që kam dhënë, nuk më ka bindur as mua, e jo më të pretendoj për  sqarim bashkëbiseduesin apo lexuesin...

Timo Mërkuri: Trëndafili rrënjët i ka në tokë

Ndërsa poeti Niko Kacalidha  mbaroi paraqitjen e analizës letraro-artistike të romanit “Ëngjëj midis demonëve” të Vangjel Papakristos, roman që u promovua të shtunën e kaluar nga Klubi i Krijuesve Jonianë në Sarandë, nuk e di pse analiza e tij mu duk, jo vetëm  e arirë artistikisht...

Timo Mërkuri: Bohem i … dashurisë

Nuk e di pse, i ndodhur nën ortekun e botimeve të njëpasnjëshme të mbi njëzetë librave me ‘’hajku’’, të poetit Millianov Kallupi, më ishte krijuar ndjesia, se  “Vate dhe ky,  harroi të shkruajë shqip”.‘’Harbimi i kuajve’’ të tij, jo vetëm ...

Timo Mërkuri: Të dua moj…qëne…

Është  varg i një kënge shumë të njohur  iso-polifonike, madje i një kënge shumë të suksesëshme, e cila këndohet  e përpunuar, nga këngëtarë shumë  të njohur të skenës shqiptare. Dikush mund të thotë se, do jetë një varg i rastësishëm, një lapsus në këngët tona, duke patur ...

Timo Mërkuri: Mjalti në hoje

Është i njohur fakti që, poezia lirike, si një ndër krijimet më të lashta letrare, me fillesë qysh në kohën kur njeriu filloi të mendojë dhe të flasë, fillimisht vetëm këndohej me  lirë( prej nga e ka origjinën edhe emri i saj), duke u bërë kështu  indirekt edhe  ...

Timo Mërkuri: Ndoshta vjen të hënën…

Si erdhi kjo e shtunë që nuk është e shtunë?E heshtur.Dhe heshtja është hymn i vetmisë. Akrepat e orësngjajnë si kërcuj shkurresh, të djegura në shpat mali.Luhaten nga era.Po prapë mbeten në vend ...

Timo Mërkuri: Vrasja e Kostandos dhe myslimanizimi

Fshati N. është një fshat malor që ron vetëm me blegtori dhe me trimëri.Tokë buke, s’ka fare, po të përjashtojmë këtu bahçet reth shtëpive ku mbillnin pak zarzavate e shumë pemë. Për këtë arsye bukën e siguronin ose duke tregëtuar bulmetërat ...




Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora