Në periudhën në fjalë, krahas grupeve të të ashtuquajturve jatakë që përballeshin me dënime për strehimin e grupit të Avdyl Durës, evidentohen edhe një numër i konsiderueshëm individësh të gjykuar në mënyrë të veçantë. Këta persona nuk ishin pjesë e ndonjë rrjeti të...
Në përpjekjen e pushtetit për të shtrirë pushtetin mbi çdo qelizë të jetës shoqërore dhe për të shuar çdo formë të rezistencës, regjimi i sapo instaluar okupues jugosllav zhvilloi një arsenal metodash represive, të menduara posaçërisht për të mbushur burgjet me shqiptarë. Në vitet...
Patrioti Avdyl Dura, së bashku me shokët e tij të idealit, nuk është një emër i panjohur për opinionin e gjerë shqiptar. Figura e tij qëndron e pranishme në kujtesën kolektive si një nga ato shtylla të rralla të atdhedashurisë që nuk u lëkundën përballë furtunave të kohës. Avdyli, me emrin e...
Në kuadër të proceseve gjyqësore të zhvilluara nga Gjykata e Qarkut në Gjilan, një vend të veçantë zë edhe gjykimi i grupit të ashtuquajtur “jatakë”, i cili përbëhej nga tre individë. Në dukje të parë, ky grup mund të dukej i parëndësishëm për nga numri, por rëndësia e tij qëndronte në akuzën e ngritur...
Ashtu siç kishte ndodhur më herët, edhe në këtë periudhë organet e UDB-së ndiqnin një strategji të qartë dhe të përsëritur: çdo organizatë atdhetare shqiptare dhe çdo anëtar i saj shpallej pa hezitim si “organizatë terroriste” dhe “terrorist i përbetuar”. Ky etiketim nuk ishte rastësor...
Po ashtu, në aktakuzë përmendej edhe një takim i dytë, i mbajtur në një kasolle të thjeshtë, në vendin e quajtur “Palevë”, në malet e Poneshit, pikërisht para nisjes së të arratisurve për në Shqipëri. Përveç të akuzuarve dhe vetë të arratisurve, në këtë rast përmendeshin edhe emrat e Arif Sylës dhe Qazim Ismailit...
Gjatë një hulumtimi në Arkivin e Kosovës, në kutinë nr. 55 të Gjykatës së Qarkut në Gjilan, hasa në një dosje mjaft voluminoze, e cila përmbante materialet e një procesi gjyqësor të ngarkuar me domethënie historike. Bëhej fjalë për ndjekjen dhe dënimin e një grupi të tërë njerëzish...
Dënimi i tij i rëndë, që e dërgoi drejt një jete të tërë në burg, dëshmon se sistemi nuk ndëshkonte për krime reale, por për lidhje shoqërore, për mikpritje, për afërsi me atdhetarët. Në këtë kuptim, Azem Kadria nuk u bë viktimë e ndonjë “vepre penale”, por e frikës dhe pasigurisë së një pushteti që donte të...
Në këtë kuptim, rasti i Veli Ymerit shpalos kontrastin tragjik mes profilit të një fshatari të varfër, që jetonte i tëri në punë e mund, dhe peshës së rëndë të akuzave që iu ngarkuan. Ai nuk ishte udhëheqës politik, as ideolog, por përfshirja e tij në listën e të dënuarve e bën të qartë se...
Arrestimet e lidhura me aktin e strehimit të Hasan Remnikut dhe shokëve të tij u shfaqën si një valë e qëllimshme ndëshkimi që nisi që në vitin 1948, duke shënuar një kthesë të rëndësishme në mënyrën se si pushteti e konceptonte dhe e trajtonte solidaritetin qytetar...
Ngjarja e pritës në Bistricë, e cila mori jetët e Hasan Ali Remnikut dhe shokëve të tij, u përjetua nga popullsia shqiptare e Anamoravës e më gjerë si një tragjedi e përmasave kolektive. Pas saj, mbi këtë trevë u shtri një atmosferë e rëndë, e mbarsur me frikë dhe ankth, ku çdo...
Në shumë prej shkrimeve të botuara deri më tani, është përhapur mendimi se Hasan Remniku me shokë ishte helmuar më parë, e më pas ishte bartur në “Pritën e Bistricës”, ku më pas u inskenua likuidimi i tij nga forcat policore dhe ushtarake jugosllave. Një pretendim i tillë ngre...
Edhe pse konspiracioni ishte ngritur në çdo nivel dhe Hasan Remniku kujdesej me fanatizëm për të ruajtur fshehtësinë, organet e UDB-së arritën të depërtonin në disa gjurmë përmes një rasti që në dukje nuk kishte të bënte fare me veprimtarinë ilegale. Arif Syla, korrieri besnik i Hasanit...
Mustafë Rushiti – i njohur me nofkën Koka – lindi në vitin 1926, në fshatin Inatoc të rrethit të Gjilanit. Ai vinte nga një familje me tradita të forta atdhetarie, ku babai i tij, një fshatar i pasur dhe i respektuar, nuk kishte pranuar kurrë copëtimin e tokave shqiptare pas vendimeve të padrejta...
Kështu, organizata e NDSH-së në Remnik u shndërrua në një shembull të gjallë se si idealet e lirisë mund të gjenin rrënjë të thella në popull, duke u mbështetur në një kombinim të disiplinës së hekurt, kontributit të përbashkët dhe përkrahjes së gjerë popullore. Ky model e bëri atë një...
Hasan Remniku me shokë dhe veprimtaria e tyre atdhetare - Pas një periudhe të mbushur me veprimtari të fuqishme patriotike nga radhët e NDSH-së, dhe pasi organet e ndjekjes i ishin vënë mbi supe me një përcjellje të gjatë, të ngushtë e të gjithanshme, lëvizja ilegale shqiptare nisi të ndiente peshën e rrethanave të reja politike...
Në rrëfimin e madh të qëndresës shqiptare, nuk mund të anashkalohet në asnjë mënyrë emri i grave që, me guxim dhe përkushtim të rrallë, mbajtën mbi supe një pjesë të rëndësishme të barrës së lirisë. Me respekt dhe nderim të thellë duhet përmendur figura e ndritur dhe madhështore e jatakes së Mulla Idriz Gjilanit – nënës Zarife Sadikut...
Në historinë e përpjekjeve për liri të shqiptarëve në Kosovë, figura e jatakut – njeriut që i jepte strehë një të përndjekuri politik – qëndron si një nga përmasat më fisnike dhe më të heshtura të rezistencës. Ky ishte njeriu i zakonshëm që, pa mbajtur tituj ose armë në dorë, mbante në supet e tij...
Pushteti i ri, në përpjekje për të konsoliduar kontrollin mbi territorin dhe për të shuar çdo lloj lëvizjeje që mund të shihej si kërcënim ndaj integritetit të Jugosllavisë federale, përdori një sërë metodash për të shtrirë frikën dhe disiplinën politike mbi shqiptarët. Ndër to, veçanërisht e rrezikshme ishte praktika e montimit të proceseve...
Në fjalorin e gjuhës shqipe, termi "jatak" përcaktohet si strehë për dikë, apo personi që fsheh dikë ose diçka, duke mbajtur kësisoj një konotacion të dyfishtë – njëherazi praktik dhe simbolik. Shprehje si “i bëri jatak dikujt” mbartin jo vetëm përmbajtjen e aktit të strehimit fizik, por edhe një përfshirje të thellë morale e ideologjike...
