Kulturë

Mihal Gjergji: Rrapi i Kaçandonit

Dy rrepe rrinë karshiNë qendër të JaninësOh, ç’dhimbje kanë në gjiKreshnikët e Jutbinës Krrokamat ndjellin mortFermanet shpall dovletiNjë dorë troket në portëVezirin pret mileti...

Anton Nikë Berisha: Gërshetim i poezisë së traditës me poezinë moderne

Vepra më e re poetike, përmbledhja me poezi “N’udhëkryqe koha plaket” e Llesh Ndojt, dashur e pa dashur, të bindë se kemi të bëjmë me artin e fjalës (në rastin konkret me poezinë), që e përcolli njeriun nga fillimet e gjallimit e do ta shoqërojë atë derisa sa të jetojë si i tillë. Në qenësi arti i fjalës – letërsia është shtjellim gjuhësor poetik...

Përparim Hysi: Kujdes, kur të më shani?!

Ka harruar, siç duket, që të qeshëSe kujton se dikush e "përqeshë?!"Ky njeri është krejt për vajëSe nuk di as që të qajë Këtij njeriu hiqi frerinE ka humbur fare nderinFrerin e ka marrë ndër këmbëS'është njeri, por është gjëmë...

Timo Mërkuri: Harresa e urave

Qysh në leximin e titullit të poezisë së Odise Kotes "Ura e Zonjës"çuditërisht m’u  faneps në mendje kështjella e Gjirokastrës, emrin e të cilës legjenda e lidh me princeshën Argjiro,jo aq me pretendimin e realitetit se sa si dëshmi e një nderimi të lartë që qyteti i jep femrës, përkundër dokeve...

Albert Habazaj: Labëria në Luftën e Vlorës

Lufta Kombëtare e Vlorës është trajtuar gjerësisht nga historiografia shqiptare, ndërkohë ka ngjallur shumë interes edhe nga studiues të huaj gjatë një shekulli. Vlora për Shqipërinë është si New Yorku (Nju Jorku) për Amerikën, sikurse thonë se Nju Jorku është Vlora e Shqiptarëve të Amerikës...

Eda dhe Visar Zhiti: Dhëmbje për akade/mik Rexhep Ferrin

Lajmi dëshpërues kaloi oqeanin: Rexhep Ferri sot na la…Lajmërojnë familjarët e tij, miqtë e shumtë, kolegë të tij piktorë e shkrimtarë, akademikë, botues, studentë, të njohur e të pa njohur e deri te Presidentja e Republikës së Kosovës…Kur themi Kosovë e Prishtinë, mes emrave të dashur e të...

Ndue Dedaj: Një misionar italian ndër matjanë

Don Gianfranco Cadenelli-n e njohin të gjithë në Mat e më gjërë, pasi ka mbi dy dekada që shërben si misionar mes matjanëve etj., që kur ka ardhur nga Breshia e Italisë në famullinë e Shën Nikollit në Suç, në vitin 2002, si prift i Dioqezës së Rrëshenit, bashkë me dy misionarë të tjerë, famulli ku shërbejnë dhe “Motrat mësuese të shën Doroteas...

Visar Zhiti: Një shekull me Kafkën, nisi kur ai nuk ishte më

Në 3 qershorin e para 100 vjetëve vdiq Franz Kafka, 40 vjeç, nga tuberkulozi i laringut, në Kierling, në sanatoriumin afër Vjenës.Shkaku i vdekjes: uria.Kafkiane: gjendja e fytit të Kafkës e bëri të ushqyerit e tij të vështirë, tmerrësisht të dhimbshëm e të padurueshëm, ndërkaq në shtratin e vdekjes ai vazhdonte të punonte...

Brahim Avdyli: E vërteta simbolike dhe trefishi ideor i një vepre

Përpara e kemi në dorë një vepër të një shkrimtari me vlera letrare, siç mund të cilësohet Prend N. Buzhala, i cili i ka shumë vite të botimit, pra 37 vite të botimit, në 73 vite jetese. Vepra e parë e botuar është më 1995, „O Amë, o Amë“, sepse shkrimin e parë e ka botuar në moshë të re, më...

Ilir Muharremi: Dashuria e parë dhe e përjetshme

Një kopshtë i luleve, parajsa tokësore, një pemë me  katër degë e ngjitur  në sfond , në anën e majtë të perdes. Një mollë e vetmuar rri qetësisht në degë. Shihet që pema është ujitur mirë. Por, ajo nuk është e ngarkuar me molla, ndonëse në optikën time del jo frutore, por përmes simbolikës dhe ligjeve të skenës ajo është frutore...

Xhevahir Cirongu: Iljaz Kapxhiu, ishte mjeshtri i fjalës humoristike

Të shkruash për fjalën humoristike të mjeshtrit  skraparas  mësuesin lliaz Kapxhiu, duhet të matesh mirë, sepse ai dinte ta gdhente bukur  fjalën e frazat  kur i shkruante në fushën e bardhë të letrës, saqë kur merrnin udhën e botimit në shtypin e kohës, të rrëmbenin pas vetes e mbeteshin në memorien e lexuesit...

Agron Tufa: Dostojevski dhe Migjeni

Shumë fije e lidhin Migjenin me Dostojevskin, po në mënyrën më të drejtpërdrejtë Migjenin e lidh me idhullin e tij "Ëndrra e Raskolnikovit" nga romani "Krim dhe ndëshkim", prej së cilës ëndërr është ndikuar, kur ka shkruar një nga prozat e tij të shkurtra "Ngjarje pa lëvizje", që s'është veçse një variacion...

Jahja Drançolli: Trashëgimia kulturore e Prishtinës e cila nuk ekziston më!

Territori dhe qyteti i Prishtinës ruajnë një vertikale të gjatë historike, e cila daton të paktën në periudhën neolitike. Në zonën e qytetit dhe në rrethe janë zbuluar gjetje të shumta arkeologjike, të cilat për nga vlera e tyre kulturore denjësisht prezantojnë jo vetëm Prishtinën dhe Kosovën, por edhe më gjerë...

Hamza Halabaku: Hop e ndihmësministër

Kur u pavarësua vendi im, ishte shteti më të ri në Evropën e vjetër. Prej atëherë, ndoshta, është shtuar edhe ndonjë shtet i ri i pavarur. Nuk më kujtohet!Pak më vonë, sapo kishte nisur muaji i pestë i atij viti, kur ishte shpallur pavarësia, kishte ndodhur ngjarja. Ishte e hëna e parë e ati muaji të vitit dy mijë e tetë të qindvjeçarit...

Vlash Prendi: Kur shpirti këndon për dashurinë

Poeti i mirënjohur Llesh Ndoj, vjen keto ditë para lexuesit me librin e tij më të ri “Emrin tend ka dashtnia”, i cili përbën një arritje të suksesshme në krijimtarinë poetike të këtij autori, tashmë të afirmuar në fushën e krijimtarisë poetike, jo vetëm se ai vjen pas botimit të 10 vëllimeve me poezi që mbajne firmën e tij...

Mihal Gjergji: Mjerë ne, të mundurit!

I mungonte gjysma e atdheut. Erdhi të vendoste një tufë lule te varri i babait të saj. Irina i kërkoi takim Fatos Lubonjës për ta ndihmuar, por ky i fundit, veç dhimbjes dhe përjetimeve të dikurshme, i rrëfeu se çfarë kishte ndodhur në ferrin e të gjallëve. Ishte vajza e intelektualit atdhetar Vangjel Lezho ...

Edison Ypi: Rrotull Babait

Rruga e asfaltuar për t'i rënë rrotull Baba Tomorrit kthen majtas pak para Poliçanit.Asfalti është shpikur për të vajtur nëpër restoranta. Asfalti nuk është shpikur për të vajtur nëpër faltore. Aq më pak për t'i rënë rrotull një Shenjtori si Abas Aliu...

Eda Agaj Zhiti: Fëmija me violinë në burgun famëkeq të Spaçit

Në njërën nga fjetoret e të burgosurve të dikurshëm. Përfytyroj aty Visarin tim, bashkëvuajtës plot, të njohur e të panjohur të tjerë, klerikë, martirët e Kishës shqiptare etj, e zemra më mbushet, veç lotëve dhe me mirënjohje për qëndresën e tyre. Fjalët e Atë Anton Harapit më trondisin...

Blerim Rrecaj: Udhë-ura

Sa do të dojaSa do më pëlqenteQë ju kur të më kërkoniTa dini se ku jam e të viniNëpër udhën-urë të kombit T’i shikojmë bjeshkët krenareQë nisin valle me shamiAto ia thonë bashkë me neNjë këngë bashkimiPër ty Shqipëri...

Kozeta Zylo: Liriku i pashoq Skënder Rusi iku në qiell përjetësisht

Me shumë hidhërim e morëm lajmin e ikjes së parakohshme të poetit të shquar korçar Skënder Rusit, në moshën 72 vjeç.Vargjet e poetit Rusi jane korale të shpirtit të tij lirik, të një lirike të ngrohtë dhe tejet përjetuese.  Lirika e tij duket sikur e ka fituar përjetësisht dashurinë e lexuesit si poezia...