Florian Toti: Duajini Sytë Tuaj

SOT DITA BOTËRORE E SHIKIMIT, “Duajini Sytë Tuaj" është një kujtesë e fuqishme

-Në Shqipëri, duhet eliminuar verbëria e parandalueshme për të përmirësuar cilësinë e jetës

- Globalisht, 1.1 miliardë njerëz kanë një dëmtim të shikimit të patrajtuar ose të parandalueshëm.

Nga Prof. Florian Toti

Dita Botërore e Shikimit u krijua nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) dhe Agjencia Ndërkombëtare për Parandalimin e Verbërisë (IAPB) për të rritur ndërgjegjësimin rreth dëmtimit të shikimit dhe verbërisë. U zhvillua për herë të parë në vitin 1998 dhe që atëherë është bërë një iniciativë globale e mbështetur nga organizata, qeveri dhe profesionistë të ndryshëm të kujdesit për sytë në mbarë botën. Dita Botërore e Shikimit zhvillohet të enjten e dytë të tetorit, dhe për këtë vit i takon sot këtë të  enjte, date 9 tetor 2025. Tema, "Duajini Sytë Tuaj" (Love Your Eyes), është një kujtesë e fuqishme për ta bërë kujdesin për sytë pjesë të jetës sonë të përditshme - dhe për t'u siguruar që është i arritshëm për të gjithë. Globalisht, 1.1 miliardë njerëz kanë një dëmtim të shikimit të patrajtuar ose të parandalueshëm. Kjo është një e teta e popullsisë së botës - pothuajse aq njerëz sa jetojnë në Evropë dhe SHBA së bashku. Kur dikush humbet shikimin, kjo ndikon në çdo aspekt të jetës së tij. Për një fëmijë, humbja e shikimit mund të nënkuptojë humbjen e një arsimimi dhe ndërhyrja e hershme për të korrigjuar shikimin e një fëmije mund të rrisë të ardhurat e tij gjatë gjithë jetës deri në 78%. Për një të rritur, humbja e shikimit mund të nënkuptojë humbjen e pavarësisë dhe të ardhurave të tij gjithashtu, si dhe një barrë më të madhe financiare për familjen dhe shoqërinë. “Dita Botërore e Shikimit” thekson rëndësinë e shëndetit të syve dhe promovon nevojën që të gjithë të kenë akses të barabartë në kujdesin për sytë. “Dita Botërore e Shikimit 2025” është një kremtim global i dedikuar rritjes së ndërgjegjësimit në lidhje me dëmtimin e shikimit, verbërinë dhe rëndësinë e shëndetit të syve. Kjo ditë shërben si një kujtesë për nevojën për ekzaminime të rregullta të syve, zbulimin dhe trajtimin e hershëm të sëmundjeve të syve, si dhe aksesin në kujdesin për sytë për të gjithë. Retinopatia Diabetike dhe Edema Makulare janë dy nga patologjitë që për fat të keq prekin nje pjesë jo të vogël të personave me Diabet gjatë jetës së tyre,  por që janë plotesëisht të parandalueshme nëse zbulohen dhe trajtohen në kohë. Dita Botërore e Shikimit gjithashtu thekson përpjekjen globale për të eliminuar verbërinë e parandalueshme dhe për të përmirësuar cilësinë e jetës për individët me humbje të shikimit.

Çfarë është Dita Botërore e Shikimit 2025?

Dita Botërore e Shikimit 2025 është një ditë kur organizatat, komunitetet dhe individët bashkohen për t'u përqendruar në shëndetin e syve dhe kujdesin për shikimin. Ajo synon të promovojë ndërgjegjësimin për shëndetin e syve dhe të advokojë për aksesin në shërbime cilësore të kujdesit për sytë. Kjo ditë thekson rëndësinë e kontrolleve të rregullta të syve, ndërhyrjes së hershme në sëmundjet e syve dhe parandalimin e verbërisë së parandalueshme. Çfarë mund dhe duhet të bëjmë për të parandaluar humbjen e shikimit dhe për të rritur ndërgjegjësimin tek personat me Diabet, ose cdo njeri që ka shqetësime të shikimit? 1. Bëni një ekzaminim të syve: Caktoni një ekzaminim gjithëpërfshirës të syve për t'u siguruar që shikimi juaj është i shëndetshëm dhe inkurajoni të tjerët të bëjnë të njëjtën gjë.

2. Mbështetni bamirësitë për shikimin: Dhuro për organizatat që ofrojnë shërbime të kujdesit për sytë, trajtim dhe burime për individët në nevojë.

3. Mbrojtje për shëndetin e syve: Mbrojtje për politika që përmirësojnë aksesin në shërbimet e kujdesit për sytë, veçanërisht në komunitetet e pa shërbyera.

4. Edukoni të tjerët: Ndani informacion në lidhje me rëndësinë e shëndetit të syve dhe parandalimin e humbjes së shikimit me komunitetin tuaj dhe në mediat sociale.

5. Organizoni ngjarje për shëndetin e syve: Organizoni seminare, ekzaminime ose fushata ndërgjegjësimi për shëndetin e syve për të angazhuar komunitetin tuaj. Me mbi 100 000 persona të zbuluar e trajtuar për Diabet Mellitus dhe me gati 30% te tyre të prekuar nga Retinopatia Diabetike, 5% nga Edema Makulare dhe gati 1000 tëverbuar si pasojë e ndërlikimeve okulare të tij, Diabeti është një faktor i rëndësishëm rreziku për ulje dhe humbje të shikimit.  Ndaj tema e sivjetme #LoveYourEyes  (duajini sytë tuaj) është një thirrje e fortë në Ditën Botërore të Shikimit, duke i ftuar individët dhe komunitetet të vendosin shëndetin e syve në plan të parë. Kjo temë nxjerr në pah një qëllim të dyfishtë.

• Të inkurajojë TË GJITHË që t’i japin përparësi shëndetit të syve të tyre, dhe

• Të rrisë vëmendjen për akses universal në kujdesin për sytë.

Këto janë detyra dhe përgjegjësi për secilin person që do të jetojë shëndetshëm, personel mjekësor dhe politikëbërës në Shqipëri dhe çdo vend të botës.

Prof. Florian Toti

Pedagog Universiteti i Mjekësisë Tiranë

President i Shoqatës së Diabetit në Shqipëri