Kulturë » Zhiti

Visar Zhiti: Ekspozitë në zemër përpara fjalës

E diele, 25.02.2024, 08:58 PM

“Shenjtja Nënë Tereza dhe Heroi Kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu” - vepër e piktorit Gjergj Kola

EKSPOZITË NË ZEMËR PËRPARA FJALËS…

Nga Visar Zhiti

Është një emocion i bukur ai i së dielës që po vjen, kur Eda ime do të mbajë një ligjëratë në anglisht për Shenjten Nënë Tereza në St. Mary Parish, Mokena, në orë 3.00 pasdite. Dhe më ndërmend emocione të tilla, se kujtohen dhe vetëm emocionet, që lidhen me shenjten tonë, me takimet, me përgatitjet e ndonjë botimi, lutje, album, ekspozitë, etj.

Emocioni është i pari.

Pas fjalës, - Eda e ka pasnesër… - por po më vijnë imazhe nga dikur, si në korniza pikturash, shtangie skulpturash, bëma që sikur gdhenden dhe ato në ajër…

Nis nga më e thjeshta, familjarja, më e dhembushura për ne… është fjala për një pikurë të Atjonit tonë, kur ai ishte diçka më shumë se tre vjeç, e kam shkruar dhe më parë, ndërsa ne po punonim për një libër-album për Nënë Terezën në Itali, do ta botonte miku ynë D’Agostino, duhet të ketë qenë 1998-a, një vit pas traumës shqiptare dhe Atjoni dëgjonte bisedat tona, shqetësimet, shikonte materialet e mbledhura mbi tryezë dhe befas na thotë: kam bërë dhe unë këtë pikturë…

U mrekulluam. Donte të ndihmonte dhe ai. Skicën e tij e futëm në libër dhe gazeta e Vatikanit “Osservatore Romano” shkruajti për të më shumë se sa për librin, ky vizatim fëmije, - thoshte autori i artikullit Gianpaolo Mattei, - me ato kryqet me ngjyra, janë racat që bashkon Nënë Tereza, ky vizatim fëmije është më shumë se traktatet me armë që bëjnë të mëdhenjtë…

Më pas piktori i njohur, miku ynë, Gjergj Kola, me një fantazi sa fëminore, që po aq dhe më habit, bëri bashkë në një kompozim Nënë Terezën dhe Gjergj Kastrioti - Skënderbeun, 500 vjet histori. Me pikturat e tij dhe me skulptura të Hevzi Nuhiut, skulptorit nga Kosova, që jetonte dhe ai në Itali si Gjergji, por në jug, në vendet arbëreshe, ne hapëm një ekspozitë të madhe në Universitetin Pontefik “Urbaniana”, erdhi i gjithë trupi diplomatik pranë Selisë së Shenjtë.

Një vepër me Nënë Terezë të Gjergjit, do ia dhuronim vetë Papa Françeskut…

Ndërsa një portret blu të Nënë Terezës, të artistit Maks Velo, bashkëvuajtës imi dhe mik shtëpie, (dhuruar Edës time me shumë punime të tjera të tij për Nënë Terezën), do ia dhuronim - dhe me dëshirën e Maksit - Qendrës Kulturore “Nënë Tereza” në Michigan, do ia dorëzonim me shumë dashuri Don Ndue Gjergjit.

Aty foltorja ka portretin e Nënë Terezës, po edhe fasada e ngrehinës jashtë..

Do na trondiste Nënë Tereza e Lin Delisë, “Espiazione”, kishim qenë në shtëpinë e tij afër Romës, në muzeun e Antrodoco-s, kur ai s’ishte më, por na tregonte kushëriri i Nënë Terezës, regjisori i Rai-t, Gjon Kolndrekaj se Nënë Tereza vetëm atij i kishte pozuar dhe askujt tjetër piktori në botë…

Në portretin e bukur të Agim Sulajt, kryqi i rruzareve të Nënë Terezës del përtej kornizës.

Një portret ashtu vumë dhe ne në dritare, në murin e ambasadës tonë në Vatikan, pranë Flamurit Kombëtar në ditët kur Ajo do të shenjtërohej dhe turistë nga bota, pelegrinë ndalnin dhe e shikonin me adhurim, - po çfarë është aty? - pyesnin. Ndanë atyre mureve është dhe “Libreria Editrice Vaticana”, që do të botonte dhe librin e Edës për Nënë Terezën…

Po edhe kisha katolike amerikane pranë shtëpisë tonë në Roselle, “St. Walter” ka një portret të madh të Nënë Terezës, duket që larg...

Në shtëpi kemi një basoreliev të hershëm saj, si medalion i madh, e ka punuar miku im i hershëm, që para burgut, skulptori Hilmi Hoxha, por kemi dhe një bust të bardhë të Nënë Terezës, dhuratë nga autori Ylli Beqiri, edhe statuetën në bronz të skulptorit nga Prishtinë, Luan Mulliqi, mik që na iku tetorin e vjetshëm, vepra e tij e madhe ishte vendosur para aeroportit “Nënë Tereza”, që s’di pse e shkulën më pas dhe e vunë andej nga Qafë Thana.

Në Katedralen e Prishtinës “Nënë Tereza” kishim parë dhe ekspozitën e pedagogut Agron Bytyçi me portretet e mëdha të Nënë Terezës. Në përurimin e Katedrales kishte ardhur dhe Kryeministri i Vatikanit, Sekretari i Përgjithshëm, Eminenca e Tij, Kardinali Parolin, na takoi me shumë përzemërsi…

Pak më tej është presidenca e Republikës më të re, e Kosovës, dhe aty një pasdite Presidentja Vjosa Osmani-Sadriu më dha dekoratën e artë “Shën Nënë Tereza”, isha bashkë me Edën time. Pasnesër, të dielën do të flasë për Nënë Terezën në një kishë në Amerikë dhe prandaj m’u kujtuan të gjitha këto, nisën me vizatimin e një fëmije dhe kapën kaq shumë botë dhe qiell…