Kulturë
Jusuf Buxhovi: 54 vjetori i themelimit të Universitetit të Prishtinës
E enjte, 15.02.2024, 08:47 PM
Përkujtesë historike
54
VJETORI I THEMELIMIT TË UNIVERSITETIT TË PRISHTINËS
Nga
Jusuf Buxhovi
Historiku
i emancipimit arsimor, kulturor dhe kombëtar të Shqiptarëve në ish Jugosllavi
si dhe procesi i shkëputjes politike nga Serbia nga fundvitet e gjashtëdhjeta
të shekullit të kaluar, lidhet ngushtë me themelimin e Universitetit të
Prishtinë, më 15 shkurt 1970.
Mund
të thuhet se nga dita që u themelua
Universiteti i Prishtinës, ky zhvillim historik u vu në binarët e pakthyeshëm.
Ato
që tha rektori i parë i Universitetit të
Prishtinës, akademik Dërvish Rozhaja, gjatë seancës solemne në Kuvendin e
Kosovës, se vetëdija arsimore dhe kulturore e kultivuar
në institucionet më të larta të dijës dhe të shkencës, siç është
universiteti, përcaktojnë edhe atë shoqërore dhe politike, u kthyen në
platformë politike të kthesës historike nëpër të cilën kaloi Kosova gjatë
lëvizjes kombëtare të fundviteve të tetëdhjeta dhe atyre të nëntëdhjeta e deri
te shpallja e pavarësisë shtetërore, më 17 shkurt 2008.
Andaj,
nuk është e rastit që në listën e nismëtarëve të themelimit të LDK-së ishin
edhe rektorët e Universitetit të Prishtinës: akademik Dervish Rozhaja dhe
akademik Idriz Ajeti. Ndërsa akademik Gazmend Zajmi ishte njëri ndër ideatorët
kryesorë të Programit politik të LDK-së si dhe dokumentve themelore të
shkëputjues nga Serbia: Deklaratës Kushtetuese të 2 korrikut 1990 dhe
Kushtetutës së Kaçanikut të 7 shtatorit 1990.
Në vazhdën e angazhimit të rektorëve të
Universietit të Prishtinë në kuadër të lëvizjes kombëtare duhet përkujtuar
edhe rolin e akademik Idriz Ajetit
si Kryetari i parë i Parlamentit të
Kosovës nga zgjedhjet e para parlamentare dhe presidenciale të vitit 1992 kur
iu vunë themelet parlamentare shtetit të Kosovës.
Me
këtë rast duhet përkujtuar edhe kontributin e madhe të rektorit të
Universitetit të Prishtinës, profesor Ejup Statovcit, njëherësh edhe anëtarë i
Këshillit Qendrot të LDK-së, për dinamizimin e lëvizjes së rezistencës
kombëtare në tetoritn të viti 1997 me anën e protestave të studentëve, që i
dhanë impulset vendimtare rezistencës së
armatosur.