Kulturë
Hejza: Pse kaq urrejtje ndaj Kadaresë!?
E enjte, 13.10.2022, 07:41 PM
PSE KAQ URREJTJE NDAJ KADARESË!?
Urrejtja
e nacionalistëve serb ndaj Kadaresë është e kuptueshme, sepse pikërisht
Kadareja ishte ndër të paktët që me këmbëngulje e internacionalizoi çështjen e
Kosovës. Është ndër të paktët që me veprat e përkthyera në dhjetëra e dhjetëra
gjuhë të huaja na bëri nder, duke lartësuar emrin shqiptar gjithandej
meridianëve të globit. Është ndër të paktë që i fitoi të gjitha çmimet e
rëndësishme për letërsi, me përjashtim të atij Nobel, çmim ky që, për shumë
arsye, nuk iu nda as shkrimtarëve më të shquar të njerëzimit, siç janë Borhesi,
Tolstoi, Xhojsi, Prustit, Ibzeni, Zola, Nabokov, Eko, Kundera e shumë të tjerë.
Duke
i pasur parasysh vetëm këta shembuj, atëherë është e çuditshme se përse, ndër
shqiptarët, ka edhe të atillë injorantë që vazhdojnë (nëpër rrjete sociale) të
shprehin një mllef të sëmurë ndaj Kadaresë e që i bëjnë nder vetëm armiqve të
çështjes shqiptare. Është e çuditshme se përse ky mllef i sëmurë vazhdimisht
paraqitet në prag të ndarjes së Çmimit Nobel për letërsi. Aq më tepër, akoma më
i çuditshëm është fakti se këta të sëmurë ekzaltohen deri në çmenduri që
Kadareja nuk e mori Çmimin Nobel.
Injorantët
që flasin vetëm me të dëgjuar, pra pa argumente të qëndrueshme, e ngatërrojnë
veprimtarinë letrare të Kadaresë që është pasuri kombëtare, me jetën private që
është çështje personale e tij dhe vetëm e tij.
Është
e pamoralshme tendencat e vazhdueshme për të mihur në biografinë e autorit dhe
për të sajuar rrëfime që kanë për qëllim nxitjen e urrejtjes ndaj këtij
personaliteti të shquar të letërsisë shqiptare. Nuk është e qartë se çfarë
fitojnë këta individë që i fusin hundët aty ku nuk e kanë vendin. Mbase, është
i njohur inati shqiptar për ta mohuar vetveten.
Megjithatë,
duhet t’i ruajmë gjeneratat e reja nga kjo sëmundje vetë-shkatërruese, sepse
vetëm te shqiptarët ndodh që miza e mëngjesit, përmes përgojimeve, inateve e
sajesave të gërditshme, në mbrëmje të bëhet buall.
Duam
apo s’duam ta pranojmë, Ismail Kadare, është aset kombëtar. Të tillë e bën
krijimtaria letrare që është botërisht e pranuar. Kjo krijimtari vazhdon të
përkthehet në gjuhë të ndryshme të botës dhe po kjo krijimtari vazhdon ta
lartësojë kombin tonë.
Ndaj,
ata që kanë problem me veten, le të vazhdojnë me avazin e tyre, le të thonë
çfarë të duan, por nuk do të arrijnë asgjë, pos që dalëngadalë do të ngulfaten
në urrejtjen e tyre të kotë. Urrejnë ata që nuk kanë lexuar asnjë fjali nga
veprat e Kadaresë, se po të kishin lexuar do ta kuptonin të vërtetën dhe do të
bindeshin se janë të lajthitur nga injoranca dhe qëllimet dashakeqe të disa
individëve, të cilëve, dorën në zemër, Kadareja kurrë nuk ua ka zënë diellin.
Si
shoqëri shqiptare duhet të brengosemi se është pak e pritshme që në vitet e
ardhshme të lind një Kadare i dytë që do ta lartësojë letërsinë shqiptare
përtej majës ku qëndron plot krenari vepra e pasur e shkrimtarit tonë. E themi
këtë, sepse, tash për tash, në horizont nuk shohim ndonjë personalitet që
premton vepra të përmasave të Ismail Kadaresë.