Mendime
Skender Jashari: “Adem Jashari paska refuzu cigaren në ramazan!” dhe “gratë janë për kuzhinë, oda është për burra”!
E diele, 09.05.2021, 02:01 PM
Quo vadis Kosovë! “Adem Jashari paska refuzu cigaren në ramazan!” dhe “gratë janë për kuzhinë, oda është për burra”!
Nga
Skender Jashari
Nuk është e rastësishme. Le të kujtojmë
elaboratet shoveniste serbe, që udhëzonin që në periudha të rëndësishme për
fatin e të ardhmes duhet të ndikohet që opinion Shqipëtar të merret me gjëra
terciare a krejt të parëndësishme.Temat e këtilla, nuk janë vetëm me qëllim të
futjes së përçarjes dhe thellimit të ndarjes fetare mes Shqipëtarëve. Edhe pse
në vazhdimësi Serbia, ka inskenu raste të këtilla, që nga vitet 1896 e sidomos
në vitet 1908 e më pas, e që janë të panumërta rastet e tilla edhe në disa
rajone të Republikës së Kosovës. Madje mjafton të shikohen deklarimet e dy personave,
që kanë nxitur dy temat:“Adem Jashari paska refuzu cigaren në ramazan” dhe “gratë
janë për kuzhinë, oda është për burra”, njëri i vetëdeklaruar që financohet nga
fondet turke në shkollimin e fëmijëve të tij, kurse tjetri i arrestuar me
dokumente, lekë dhe armë të Serbisë, por i gjykuar dhe i liruar me “marrëveshje”
nga të tre akuzat: shtytje në kryerje të veprave terroriste, nxitje të
urrejtjes dhe shmangie nga tatami.
Kërcënimi i integritetit dhe sovranitetit të Republikës së Kosovës
Pak ditë pasi Rusia dërgoi forca
ushtarake në drejtim të Ukrainës dhe kërcënimit të Kinës ndaj Tajvanit, në
Kosovëshpërthejnëtema debati si “Adem Jashari paska refuzu cigaren në ramazan”
dhe “gratë janë për kuzhinë, oda është për burra”!Derisa në vitet e fundit
Serbia në vazhdimësi përforcon kapacitetet e saj ushtarake sulmuese, e që janë
shqetësuar edhe BE dhe SHBA dhe kanë reaguar, madje edhe zyrtarët e vendeve të
rajonit, por jo edhe zyrtarët e Institucioneve tona. Pa harruar edhe marrëveshjet
e fsheta, siç ishte me Iranin, në rast të ndërhyrjes së SHBA-së, e po ashtu
edhe indicjet për marrëveshje dhe kordinimin në rastin e fundit, në rast të përshkallëzimit
të konfliktit në Ukrainë.
Republika e Kosovës, është në fazën vendimtare
të dialogut me Serbinë si e pakëta mundësi që delegacioni serb të përfitoj nga
ky dialog, e deri në rastin e përshkallëzimi të konfliktit në Ukrainë, tëkryej
invazion kundër Republikës së Kosovës.Pak ditë para fillimit të muajit islam të
agjërimit, dy teomercenar, njëri gjoja tradicional e tjetri radikal salafist,
paralelisht godasin Identitetin Kombëtar Shqipëtar. Duke shpërqëndru qytetarin
e Republikës së Kosovës me tema krejt periferiale, si “Adem Jashari paska
refuzu cigaren në ramazan!” dhe “gratë janë për kuzhinë, oda është për burra”!Tema
këto të injektuara nga qarqet serbe dhe turke, qoftë drejtëpërdrejt a edhe tërthorazi,
nën mbulesën e gjoja e bëjnë mediet e caktuara thjesht për klikime.
“Adem Jashari paska refuzu cigaren në ramazan!”
Gjithashtu nuk janë rastësi edhe cënimi,
denigrimi dhe poshtërimi i figurave kombëtare Shqipëtare, duke filluar nga
Gjergj Kastrioti, Shën Nënë Tereza, At Pjetër Bogdani, Josif Bageri, Adem
Jashari, Ismet Jashari etj.
Për dallim nga vitet tjera, këtë vit shohim që në mënyrë të organizuar,
nga portale të krijuara kohëve të fundit dhe pa të dhëna të adresës, propagandojnë
propagandën serbe, për ta identifiku Luftën Çlirimtare të Kosovës, si luftë
terroriste islamike, apo që fillimisht t’i jepet ngjyrim fetar, e pastaj Serbia
me lehtësi e paraqet si luftë terroriste islamike. Ashtu siç Serbia në vazhdimësi
e ka etiketu këtë Luftë. Kurse vetëm një vit më parë, vëllau i kryetarit të
Bashkësisë Islame të Republikës së Maqedonisë së Veriut, e fyente Adem Jasharin
derisa dehej nga muzika serbe. Tashmë raporti i Martit, i ndërtuar mbi këso
prova propagande të agjenturës serbe, e dijmë të gjithë se çfarë pasojash ka
sjellë. E nesër nga këto deklarime të këtyre teomercenarëve, dëshmitarëve të
paguar e provave të propagandës, tjetërsohet dhe inkriminohet Lufta e UÇK-së,
si luftë terroriste islamike, e mbrapa së cilës në aspektin juridik do ketë
pasoja edhe më të mëdha.
Nëse analizohet më në thellësi shohim që
Serbia paralelisht në kriminalizimin e UÇK-së, ka vepruar në dy drejtime, në
inkriminimin e kësaj Lufte si luftë e krimit të organizuar e mafias, që gjoja
pjestarë të saj janë përfshirë në kontrabandë droge dhe trafikim organesh njerzore
dhe në drejtimin e dytë që është edhe më i vjetër sesa i pari, që këtë Luftë ta
paraqesin me ngjyrim ekstrem fetar islam. Fatkeqësisht asnjë jurist në
etnikumin tonë, që ka studiuar antiterrorizmin, nuk e ka trajtuar asnjërën nga
këto në ndonjë studim. Por sa për krahasim fillestar, fillet e para prej nga
buroi Raporti i Martit, janëtë kohës së pas luftës, gjegjësisht në vitin 2010
doli në publik, kurse lufta speciale e Serbisë për ngjyrimin fetar të Luftërave
tona Çlirimtare si lufta terroriste islamike, ka filluar që në vitet 1992 e më
pas. Kjo luftë speciale e Serbisë për ta “argumentu” se ishte luftë terroriste
islamike, është shumë e gjerë, shumë dimensionale që zhvillohet për këto tre dekada, e që sipas gjitha gjasave
do nxjerren në pah vetëm pas dhënijes epilog të rastit të parë( në lidhje me
raportin e Martit). Për fat të keq, si me rastin e raportit të Martit,
institucionet e Republikës së Kosovës, janë duke e trajtuar njejtë edhe luftën
speciale serbe për ta inkriminu Luftën e UÇK-së, si luftë terroriste islamike.Si
kohë e fundit, të këndellen institucionet tona, që çdo ngjyrim politik dhe
fetar i përpjekjeve dhe Luftërave tona për Liri, të ndalohet, hetohet dhe
gjykohet meritorisht. E pasojat janë të sigurta-do i shohim, nëse vazhdojmë
kështu të qëndrojmë!
“Gratë janë për kuzhinë, oda është për burra”!
Një teomercenar, i njohur në opinionin
e gjerë, për predikimet e tij ekstreme islamike, e vazhdon avazin e vjetër. Nuk
i përmbahet “marrëveshjes” shkaku i së cilës është liruar, nga tre akuzat në
vitin 2018. Madje nëse analizohet deklarimi i tij, më së miri shihet fakti që
shoqëria e Kosovës, është duke rrëshqitur drejt talebanizimit, ngjajshëm siç
janë talebanizu shoqëritë në Pakistan 1966-2020, në Turqi pas viteve 1990 etj.
Janë të pakët popujt, që për disa
mileniume kanë qenë të pushtuar dhe janë të pakëta territoret që për disa
mileniume janë synuar të pushtohen. Patriarkalizmi në Lindjen e Mesme, u kriju
rreth viteve 3100 para Krishtit( dmth edhe përpara pushtimeve të Aleksandrit të
Madh, e nuk ka qenë eksportim i patriarkalizmit grek përmes pushtimeve të Lekës
së Madh), duke kufizu gratë në fuqinë riprodhuese dhe i përjashtuan nga
“procesi i përfaqësimit dhe krijimit të historisë”[1] e prej nga kjo ideologji
patriarkaliste u fut edhe në ideologjitë fetare antike, qoftë politeiste të
asaj kohe, por edhe në fetë monoteiste që ishte judaizmi, që“Zoti përjashtoi gratë nga besëlidhja me njerëzit”,[2] e prej nga
e inkorporuan edhe krishterizmi dhe sidomos islamizmi. Islamizmi i përvetësoi nga tregimet mitologjike për
subjektet judaike me origjin hebreje,nga burime ekstra-islamike( isra’iliyyat).
Isra’iliyyat-i derivonte nga fetë tjera si krishterizmi dhe zoroastrianizmi,[3]e
që shumica e të cilave të përfshira në “tregimet e profetëve”( Qisas Al-Anbiya)
apo edhe në “ekzegjetën-komentimin e Kuranit”(Tafsir), edhe përveç adaptimit të
shkrimeve biblike judaike dhe të krishtera, islamizmi i adoptoi shkrimet Apokrife
dhe Midrash-e.[4]Edhe
pse në interpretimet e para islamike(Tafsirët) kishte një rëndësi shumë të
madhe Isra’iliyyat-i, nga dijetarët e mëvonshëm islamik u mënjanua,[5]
derisa disa dijetar paramodern entuziazmohen që t’i përdorin, porka edhe të
tillë që dënojnë përdorimin e tyre,[6]kurse
në kohët modern të gjithë i kanë kritikuar si joislamike.[7]
Ndikimi Helen në njërën anë dhe në anën
tjetër pushtimi romak, sollën patriarkalizmin edhe në Iliri. Prandaj shohim më
me lehtësi që në Pellgun e Mesdheut, helenizmi( greqia antike) ishte burimi
themelorë i ideologjisë patriarkale, e cila ideologji u përhap edhe në Romën
antike dhe nëpër kolonitë e tyre-fatkeqësisht edhe në Iliri në pjesët ultësinore,
e më pas më me intensitet edhe në zonat malore. Me shkatërrimin e Kartagjenës
nga Romakën, në Luftën e Parë Punike, më 241 para Krishtit, Republika Romake u
bë dominante si fuqi detare në Mesdhe,[8]
por që nuk ishte absolute, pasiqë ishte ngritur edhe mbretëria Ardiane, që kërcënonte
Romën. Mbrete e së cilës mbretëri ishte Teuta.[9]
Në këtë periudhë nuk kishte ndonjë vend tjetër që të kishte në krye të mbretërisë
një femër, p.sh: grekët antik kishin femra vetëm në mitologji( e që për më
shumë sipas një numri të studimeve të fundit, ato rrjedhojnë të jenë Ilire a
para Ilire-Pellazge), por jo edhe në udhëheqje të shteteve të tyre, ashtu edhe
romakët. E që Polibi shkruan në pikëpamje negative për mbrete Teutën, për
faktin që ajo ishte femër, e që thoshte se kishte shkurtëpamsi natyrore të
gruas dhe nuk shihte asgjë pos suksesit të fundit.[10]
Pozita e gruas ilire, filloi të degradohet me ardhjen e pushtimit romak,
bizantin, përmes të cilit u sollën edhe kulturat e huaja, qoftë ajo romake, helene,
por edhe filluan ardhjet e feve, kryesisht atyre monoteiste. Derisa pozita e
gruas në fetë monoteiste, përfshirë edhe krishterizmin ishte më e disfavorshme.
Nuk ishte vetëm Teuta, fiset Ilire,
kishim më së shumti se çdo popull tjetër antik, në krye të vendit udhëheqëse
femra. Kishim disa prince, siç ishte edhe Audata që ishte vajza dhe mbesa e
mbretit Bardhyl,[11] e cila
mbretëroi në vitet 359-336 para Krishtit, e që në fillim ishte prince Ilire e
pastaj edhe mbrete Maqedone, pasi ishte martuar me Filipin e II të Maqedonisë
në vitin 359.[12] Pastaj
edhe Bircena( Bircenna, Birksena), që mbretëroi në vitet 292-272 para Krishtit,
ishte prince Ilire e më pas edhe mbrete Epirote. Ajo ishte vajza e Bardhylit II
mbretit të Mbretërisë Dardane, e që u bë pastaj njëra nga 5 gratë e Pirros së
Epirit, që u martu me të rreth vitit 292 para Krishtit.[13]
Njëra ndër gratë e Pirros Lanasa( Lanassa), u divorcu nga burri i saj, me
arsyetimin qe ai më shumë kujdesej për “gruan e tij barbare”.[14]Pastaj
Synana( Cynane) edhe gjysmë-motra e Aleksandrit të Madh, që ishte vajza e
Filipit II nga gruaja Audata, ishte prince Ilire, e cila lindi rreth vitit 357[15]
dhe u vra në vitin 323. Synana, ishte trajnuar në artin luftarak ilir, nga nëna
e saj Audata,[16] e cila
ishte një nga tre gratë e vetme që luftonin në vija fronti, në Maqedoninë e
periudhës helenistike.[17]
Karia ishte një pricesh tjetër ilire, e cila mbretëroi në pjesën e dytë të
shekullit të IV para Krishtit, ishte vajza e Filipit të II të Maqedonisë, e
cila ishte përfshirë në betejën në vitin
344/343 para Krishtit, e cila ishte vrarë në atë rast nga Synana(Cynane).[18]
Ajo ishte goditur në fyt nga Synana[19]
dhe ushtria e saj u mund gjithashtu.[20]
Etuta, ndryshe e njohur edhe si Etleuta dhe Etleva, e cila ishte mbrete Dardane
dhe ishte vajzë e Monunit II të Dardanisë,[21]
që mbretëroi në vitet 169-168 para Krishtit, mbrete e mbretërisë Ardiane, e
martuar me mbretin Gent.[22]
Beroea e Epirit, ishte princesh ilire e fisit të Molosëve e cila ishte martuar
me mbretin Glauk, e që e rriti Pirron e Epirti.[23]
Me ardhjen e barbarëve dhe vendosjen e
tyre në Gadishullin Ilirik, tash Ballkanik, duke filluar nga sllavët e deri tek
pushtuesit Osman( në bashkësundim me sllavët), pozita e gruas në vazhdimësi
edhe në trojet tona, është degraduar. Por fatmirësisht në kulturën, traditën
dhe identitetin tonë Iliro-Arbërore-Shqipëtare, në vazhdimësi është ruajtur
barazia gjinore, madje është ngritur Kulti i Shenjtë i Nënës( sinonimi i së cilës
më i mirë është shembulli që tashmë tërë njerëzimi e ka pranuar, e që e vetmja
grua në planet që gëzon titullin Nënë Tereza). Madje jo vetëm kaq, elemente të
shenjtërisë së femrës Iliro-Arbëroro-Shqipëtare, e hasim edhe në Kodin e Nderit
tonë, ku ishte përfshirë edhe në Kanunin e Lekë Dukagjinit, për paprekshmërinë
e gruas( pavarësisht përfshirjes edhe të anëve negative në këto Kanune Shqipëtare).
E edhe në luftërat e fundit për çlirim kombëtar, kemi dhjetëra e qindëra luftëtare
dhe të rëna për liri.
Por mbi gjitha, Shpëtimi i Kombit tonë,
siç e thonë shumica e Rilindasëve tonë, nga të gjitha pushtimet e veçmas nga
pushtimi më i egër Osman, në bashkësundim me vazalët ortodoks sllav( Patrikanën
e Stambollit), është meritë kryesore e femrës Shqipëtare. E sot, në shekullin
XXI, teomercenarë propagandojnë dhe përpjeken në robërimin e femrës Shqipëtare,
atë që asnjë pushtues nuk ka arritur ta bënte.Prandaj nuk rreshtin, që në mënyra
nga më të ndryshmet, me arsyetime qoftë edhe fetare, që të robërojnë femrën
Shqipëtare. Një nënë e shkolluar, një komb i përparuar dhe e kundërta, atë që e
synojnë patriarkalistët, konservatorët, radikalët, ekstremistët dhe fanatikët.
Fatkeqësisht sot, nuk shohim reagim
institucional( madje as të Avokatit të Popullit), as reagim të mjaftueshëm
qytetar, e mos të flasim më për organizata që thirren për mbrojtjen e të
drejtave të grave, siç nuk kemi pa as me rastin e 100 e më shumë vrasjeve të
grave në Kosovë, disa mijëra rasteve të dhunës kundër anëtarëve femra të
familjeve tona.
E vallë, a do lejojmë sot, që në Lirinë
e Republikës së Kosovës, të robërohet gjysma e familjeve tona!?
Më:15.04.2021
Skender Jashari i burgosur politik
nga EULEX, për rastet e sulmeve kundër policisë dhe xhandarmërisë
së Serbisë në Dobrosin komuna e Bujanocit.
Master drejtimi juridiko-penal dhe
studime joformale ushtarake.
[1]Strozier, Robert M. Foucault, Subjectivity, and Identity: Historical
Constructions of Subject and Self, 2002, faqe 46.
[2]Strozier, Robert M. Foucault, Subjectivity, and Identity: Historical
Constructions of Subject and Self, 2002,faqe 46; Lerner, Gerda. The Creation of
Patriarchy. Women and History. Oxford University Press, 1986, faqe 8–11.
[3] Isabel Lang Intertextualität als
hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel
der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38:
21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 2015, faqe 30.
[4] Po aty.
[5]Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam
and Judaism Scarecrow Press, 2010, faqe 158.
[6]Karen Bauer Gender Hierarchy in the Qur'an: Medieval Interpretations, Modern Responses Cambridge University Press, 2015, faqe 115; Cleveland, Timothy. "Ahmad Baba al-Timbukti and his Islamic critique of racial slavery in the Maghrib". The Journal of North African Studies, 20 (1),(January 2015), faqe 42–64.
[7] Isabel Lang Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 2015, faqe 21-25.
[8] Western Civilization, A History of European Society from Antiquity to the Renaissance, Volume 1, By Steven C. Hause, William S. Maltby , 1998, faqe 115.
[9] Long Life to Your Children! A Portrait of High Albania, By Marjorie Senechal, 1997, faqe 14; Collected Studies: Alexander and his successors in Macedonia, By Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond, 1994, faqe 4.
[10] Age of Conquests, By Angelos Chaniotis, 2018, faqe 150.
[11]Grainger, John D. Great Power Diplomacy in the Hellenistic World. New York: Routledge, 2017, faqe 33.
[12]Wilkes, John. The Illyrians (Reprinted. ed.). Oxford, UK: Blackwell, 1995, faqe 122.
[13]Diod. xvi. 4 ; Just. vii. 6 ; Lucian, Macrob. 10 ,Plut. Pyrr. 9.
[14]Diodorus Siculus, Bibliotheca historica, 22.8.2.
[15]Greenwalt, William S. "The Marriageability Age at the Argead
Court: 360-317 B.C.". The Classical World. 82 (2), (1988) faqe 93–97.
[16] Art in the Era of Alexander the Great, Paradigms of Manhood and Their Cultural Traditions, By Ada Cohen, Cohen, 2010, faqe 61.
[17]Loman, Pasi. "No Woman No War: Women's Participation in Ancient Greek Warfare". Greece & Rome. 51 (1),(2004), faqe 34–54.
[18]Lightman, Marjorie; Lightman, Benjamin. A to Z of Ancient Greek and Roman Women. New York, NY: Facts on File, 2008, faqe 101.
[19]Mayor, Adrienne. The Amazons: Lives and Legends of Warrior Women across the Ancient World. Princeton, NJ: Princeton University Press, 2016, faqe 329.
[20]Polyaenus 5 – Women.
[21]Rome's Mediterranean Empire Book 41-45 and the Periochae by Livy, Edited by: Jane D. Chaplin, 2007, page 147.
[22]Livy (XLIV, 30,3).
[23] Appian and Illyricum, By Marjeta Šašel Kos, 2005, faqe 257.