Kulturë
Florim Shatrolli: Nexhat Halimi - ''Narcis i gjakosur''
E diele, 24.02.2013, 11:32 AM

Nga
Florim Shatrolli
Nexhat
HALIMI, i dëshmuar deri më tani si një nga poetët më të spikatur dhe të shquar
të letërsisë bashkëkohore shqipe, ka krijuar stilin e tij të veçantë, lojën,
qasjen dhe artikulimin në zhanre të ndryshme letrare, e me fokus dhe në mënyrë
shumë specifike në idetë, imazhet dhe artin e tematikës së poezisë shqipe. Edhe
në vëllimin poetik “Narcis i gjakosur”, rithekson zotësinë e tij prej një
talenti të rrallë të shprehjes së ndjenjave dhe frymëzimit me anë të poezisë,
siç e thotë autori “nuk dëshiroj të ligjëroj”, por vetë vargjet e tija janë
bërë temë shumë e fuqishme e diskutimeve dhe ligjërimeve poetike në letërsinë
bashkëkohore mbarë shqiptare, e në mënyrë të posaçme vëllimi poetik “Narcis i
gjakosur”, që me një xhelozi letrare, thur vargje për Ilirinë, për paraardhësit
dhe të parët tanë.
Në mesin
e poezive të përfshira në vëllimin poetik “Narcis i gjakosur”, ai ka bërë një
laramani temash të trajtuara, duke bërë kështu që ky libër të ketë cilësi, në
radhë të parë, pastaj edhe rëndësi të shumëfishtë, për faktin se nga ajo që
shihet brenda këtij vëllimi, poeti ka përfshirë ato poezi, tema e së cilave
është më e rëndësishmja për kohën bashkëkohore, duke trajtuar një temë shumë të
rëndësishme në gjithë këtë vëllim, pra temën Lirisë dhe Ilirisë, vendit ku janë
shtrirë të parët tanë. Qasja dhe trajtimi i kujdesshëm, me nuanca e ngjyrime të
së bukures dhe figurave që simbolizojnë sakrificën, guximin dhe trimërinë e të
parëve tanë. Artikulimi përmes vargjeve në rrethana sistematike të lëvizjeve
dhe ndryshimeve te ilirët (shqiptarët) që nuk u ndërruan kurrë, në vargje
shihet qartë se HALIMI, ka zhvilluar tematikën e vuajtjeve dhe sakrificave të
vazhdueshme që kanë bërë të parët tanë, por që këto sakrifica po i bëjnë dhe do
i bëjnë edhe pasardhësit e ilirëve. Pra shqiptarët e coptuar në shumë vende në mënyrë
të padrejtë, vazhdojnë luftën e tyre në forma të ndryshme për bashkimin e
natyrshëm mbarë kombëtar, shqiptar.
Ndër
temat që trajton poeti është tema e Ilirisë, që e trajton në poezinë “Letër e
re për nënën”, tematika e së cilës prekë transformimin e kombësisë dhe kufijve
nga rrethanat e kohës së vjetër të Ilirisë, duke e renduar autorin edhe më
tutje ky transformim në rrethana të reja bashkëkohore, “e syri pikon mbi
Ilirinë / ja ajo që humb me gjak / mund të kthehet veç me gjak”
Pastaj,
shpirtin e poetit e ngacmon vuajtja e pafund e popullit paqedashës shqiptarë,
pasardhësve të ilirëve, gjatë periudhës së transformimeve dhe rrudhjes së
kufijve të Ilirisë.
Ajo çka e
veçon këtë libër, apo që mund të quhet veti dalluese e tij, është se të gjitha
poezitë i kushtohen Ilirisë, trimave dhe popullit shqiptar që vazhduan dhe
mbrojtjes së lirisë njerëzore dhe universale aq sa munden dhe ditën trojet e të
parëve.
Shprehja
dhe trajtimi i temës së Lirisë është ngushtë e lidhur me temën e Ilirisë, sot
shqipja ka nevojë dhe bën përpjekje që në gjithë Ilirinë ta ketë Lirinë.
Poeti u
dërgon mesazhe, përmes poezive të tij, se ai i mbështetë thyerjet e barrierave
në trojet e Ilirisë, duke ilustruar me dallgët e detit, me zhurmën e bjeshkëve
dhe maleve që komunikojnë dhe thyejnë ndarjen e kufijve të shqipes (dikur
truall i Ilirisë), zogjtë që lëvizin dhe cicërojnë, shqiponjat që krah hapur
fluturojnë pa e ndier se janë në shumë vende sepse ato janë dhe fluturojnë në
trojet e dikurshme të Ilirisë.
Po ashtu,
me poezitë e tij, poeti HALIMI ka prekur shumë aspekte të jetës, duke trajtuar
të gjitha tematikat e mundshme me një mjeshtëri dhe përsosëshmëri të
jashtëzakonshme poetike, duke luajtur me shumë nuanca, ngjyrime dhe figura, të
cilat kanë mesazh artistik dhe kanë kuptimin heroik shumë të qartë ndër
shqiptarët.
Një anë
tjetër që bie në sy gjatë leximit të këtij vëllimi poetik të Nexhat HALIMIT,
është se numri më i madh i poezive, të përfshira në këtë vëllim poetik, janë
lidhshmëri e tematikës së përgjithshme për Ilirinë, që e trajton aq me
mjeshtëri, kujdes dhe xhelozi pozitive.
Secila
poezi në këtë vëllim poetik ka pjesë të ndryshme të rrëfimit dhe dhembjes së
poetit, për vuajtjen që ka përjetuar populli dhe trojet e shqipes (gjegjësisht
Ilirisë), gjatë luftërave më të tmerrshme dhe të vazhdueshme, të bërë deri më
tani në këtë pjesë të trojeve iliro-shqiptare.
Një
veçori tjetër e këtij vëllimi poetik është ndjenja e dhembjes që ndjen një
shqiptar për të parët e tij, pra vuajtjet që janë bërë, përjetohen edhe sot te
pasardhësit e ilirëve, pra te çdo shqiptar.
Andaj,
mund të thuhet se poezitë e Nexhat HALIMIT, janë të mbushura me shumë
nostalgji, dhembje, pasion dhe dashuri për të parët tanë, pra për truallin dhe
popullin ilir, duke ndier etje për vendin, rrënjët dhe gjuhën dhe i kujton me
lot në sy.
Me anë të
këtij vëllimi poetik, poeti HALIMI, me shumë nostalgji, dhembje dhe dashuri, i
këndon trojeve te të parëve tanë, dhe ky këndim rrjedh shumë natyrshëm dhe
spontan nga një pasardhës i ilirëve, nga një ilir i dikurshëm dhe shqiptarë i
tanishëm.