E premte, 17.05.2024, 04:45 PM (GMT+1)

Kulturë » Mërkuri

Timo Mërkuri: Përsëri Mars

Ndërsa  përjetoja në lexim  metaforën e fuqishme të romanit “Përsëri Mars” të shkrimtares Albina Idrizi, m’u kujtua shënimi i Akademikut Rexhep Qosja te romani i saj i mëparshëm  “Për një mëngjes ndryshe” ku shkruan…Lexojeni këtë roman: do t’ju përvetësojë me ngjarjen shumë përshtypjebërës...

Timo Mërkuri: Murimi në Kështjellën e Rozafës

Kështjella e Rozafës ngrihet mbi një kodër shkëmbore në perëndim të qytetit të Shkodrës, me hyrjen kryesore nga verilindja. Është  e rrethuar nga ujërat e lumenjve Bunë, Drin dhe Kir si dhe  zë një sipërfaqe prej 9 hektarë tokë.Ka nisur të ndërtohet në  mes të shek. V-IV  p.e.s, ndërtim që nisi të bëhej me gurë ciklopikë...

Timo Mërkuri: Balada e murimit në Urën e Artës

Në një krahasim mes  variantit grek dhe variantit shqiptar[1] të kësaj  balade, konstatojmë nivele të ndryshme të pasqyrimit dhe  trajtimit të elementëve të saj thelbësorë.a)-  Te variant shqiptar ndërtimi i urës bëhet  nga tre vëllezër… Tre vëllezer kaha Lluri: /ki Panua, ki Mihal Guri...

Timo Mërkuri: Balada e murimit

Ura e Artës[1], (greqisht:?????? ??? ????? ) është një urë guri (quhet dhe Ura e Gurtë e Artës) rreth një kilometër në perëndim  të qytetit të Artës në Greqi dhe  lidh dy brigjet e lumit  ??????? / Árakhthos)Është ura më e famëshme në Epir, si për stilin e ndërtimit ashtu dhe për legjendën që mbart...

Timo Mërkuri: Ura e Fshajt ose Ura e Shenjtë

“Ura e Fshajt” ose “Ura e Shenjtë” është një urë guri e shekullit të 18-të me një hark mbi kani-onin e Drinit të Bardhë, pranë fshatit Dol,  rreth 19 km larg nga qyteti i Gjakovës, në rrugën nga Gjakova në Prizren. Ura ishte e gjatë 70 metra dhe 7 metra e gjërë. E ndërtuar me...

Timo Mërkuri: Murimi në kishë..

Më ka tërhequr vëmëndjen fakti që, kur studiuesit  kanë renditur variantet e baladës së murimit, ndërsa kanë specifikuar zëplotë numërin e varianteve për murimin në kështjellë, kanë vijuar me citimin e  numërit  të varianteve të murimit në urë dhe në fund, si një rast “i habitshëm” kanë përmëndur...

Timo Mërkuri: Kalaja e Prevezës

Preveza dhe krahina rreth saj, sidomos vija bregdetare gjer ne Pargë është vend e kala. Në gjithë  bregdetin epirot të Prevezës,  janë  ndërtuar  dhe rindërtuar së paku dhjetë kala, pa për-fshirë egzistencën e kalave antike gati në çdo ishull jonian e çdo qëndër të banuar, pavarësisht gjëndjes së tyre...

Timo Mërkuri: Beteja e fundit e Zenel Gjolekës (2)

Vajtoret[1] në Toskëri duhen parë dhe vlerësuar si një institucion i pavarur nga shteti, feja, nga mardhëniet krahinore apo ndërkombëtare etj. Ato janë njësojë si “priftëreshat” e Dodo-nës, të përkushtuara vetëm ndaj Zeusit.. Ato kishin mardhënie vetëm me Zeusin, porositë e tij zbatonin dhe vetëm atij i jipnin...

Timo Mërkuri: Beteja e fundit e Zenel Gjolekës

Leskodukajt  në Bolenë, atë fund viti 1852[1]  hapën dyert e mortit. Ardhja e lajmit të vrasjes të Sadik Guxhës dhe Lesko Mingos[2] në luftë me malazestë ngjau me  një tërmet që vithis malet nga vendi, duke lëshuar teposhtë  me orteqe dëborën. Lajmi i mblodhi bolenasit te shtëpia e Leskodukajve...

Timo Mërkuri: Cili është gabimi yt?

Përsëri Petrit Ruka ringjalli  një baladë tjetër tjetër shqiptare dhe e solli mes nesh. Në fakt duhet të pranojmë që Petrit Ruka është mjeshtër i pashoq në ringjalljen e baladave shqiptare ,  madje deri në atë shkallë sa të krijohet përshtypja që, në një jetë tjetër, në një kohë tjetër,  balada  ka qënë pikërisht poezia...

Timo Mërkuri: Të këndosh në kampin e përqëndrimit

Në kampin e përqëndrimit “STALAGA 7A” në Mosburg Gjermani,  në mbrëmjen e Krishtlindjeve të datës 25 Dhjetor 1944 të burgosurit shqiptarë nga bregdeti kujtonin festimet që bënin në këtë ditë në familjet e tyre. Këngët dhe vallet, lodrat dhe ushqimet e kësaj dite u vinin në kujtesë dhe u krijonin një angushi...

Timo Mërkuri: I shkreti Hodo Ali

Për të kuptuar dhe ndjerë këtë këngë popullore duhet të  njohësh historinë e lindjes së saj atë ditështatori të vitit 1847 në betejën zulmëmadhe të Palavlisë, betejë që u shndrua në një kasaphanëlemeritëse...

Timo Mërkuri: Lëre Hankonë të qajë o Petrit Ruka

Edhe unë kështu do t’i thoshja,  more Petrit Ruka, po ta dëgjoja duke qarë nëpër varret e Kamenicës. Domosdo që kështu do t’i thoshja, madje edhe më tejë, do i jipja një shami të fshinte lotët e do t’i lutesha që të dilte nga varreza, se nuk ishte e diela e të vdekurve ajo ditë dhe kësisoj, nuk bënte...

Timo Mërkuri: Petrit Ruka vajton Dilinë

Gjatë leximit të poezisë “Nënë ç’ma bëre Dilinë” të Petrit Rukës me motive nga vajtim-kënga  popullore me të njëjtën titull, të krijohet një ndjenjë  angështimi shpirtëror, ku ngulçet e dënesave të brendëshme,  shkaktuar nga përjetimi i poezisë, vijnë gjer në grykë ...

Timo Mërkuri: Poezi në lëvizje, ardhje drejt nesh

Përsiatje mbi librin “Gjin Bardhela i arbëresh…” i Anton Nikë Berishës - E themi që në krye të radhës se “Gjin Bardhela i arbëresh& Etja e gurëzuar” është një nga të paktat libra, gjatë leximit të të cilit ndjehesh shumë i vogël para tij. Kjo ndjenjë të krijohet ...

Timo Mërkuri: Portreti i një poezie

Shënime çasti mbi një cikël poezish të Peso Pemzës - Shpesh herë kemi dëgjuar shprehjen …poezia  nuk lexohet më…si dhe kemi debatuar për argumentimet e  këtij mosleximi, duke nisur që nga  boomi i   botimeve  poetikë, niveli i ulët krijues dhe kultura e mangët poetike e autorëve ...

Timo Mërkuri: Bizelja

Atë ditë, me siguri që mbi shpinë kishte një mal me halle Jorgo Nanidhi, prandaj çapitej supekërrusur drejt zyrës së tij. Dhe shkallët sa të larta që ishin, thua se ishin ndërtuar enkas për ti vështirësuar ngjitjen drejt katit të dytë. Çelësi me zorë u rrotullua dhe porta u hap ...

Timo Mërkuri: Jorgo Nanidhi shkruan letër anonime

Atë mbasdite  qershori, Jorgo Nanidhi ngjiti me nxitim shkallët  drejt katit të dytë dhe duke fërshëllyer lehtazi një melodi, hyri plot gëzim në zyrën e tij. Ardhja e zotit Jorgo në zyrat e bashkisë jashtë orarit  të punës, në mbasdite, ishte një gjë e zakonëshme për punonjësit e ...

Timo Mërkuri: Jorgo Nanidhi shkruan letër anonime

Atë mbasdite  qershori, Jorgo Nanidhi ngjiti me nxitim shkallët  drejt katit të dytë dhe duke fërshëllyer lehtazi një melodi, hyri plot gëzim në zyrën e tij. Ardhja e zotit Jorgo në zyrat e bashkisë jashtë orarit  të punës, në mbasdite, ishte një gjë e zakonëshme për punonjësit e...

Timo Mërkuri: Jorgo Nanidhi shpëton qytetin…

Xhelo Xhelili  ishte një djalë shkolle  i fshatit X.. Sit ë gjithë fëmijët, mëndjen e kishte top e cingëla. Kur e gjuante topin nga sheshi i fshatit tutje në lëmë shko e gjeje. Se sa për cingëlat e dinin të tërë, ngado që ti gjuante,te xhamet e shkollës së fshatit do përfundonte...




Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora