Kulturë
Mehmetali Rexhepi: Buja
E shtune, 25.07.2009, 11:09 AM

B U J A
Buja nga kllapia ç’i solli bujën në esëllinë e tij.
* * *
- Është marrëzi edhe do të jetë të jesh esëll…
Nga një rast në tjetrin, tjetrin e tjetrin, ja si i grabitej esëllia bujës me përmbajtje vendore. Kjo lëndë amorfe as si shtytje, as si formë, as si dukje, as si peshë nuk është për tregun e jashtëm, ngase nuk është gaz, por ndezë zjarrin e disponimit gradacionit të intonacionit të ha - ha - ha - ve, hi - hi - hi – ve e hu - hu - hu – ve, deri në gradën e shpërthimit të lotsjellësit në një tryezë.
* * *
Se si po çtrajtësohej ai reliev paqësor i fillimit të uljes së bythëve në gjashtë karriga alumini përreth tryezës katrore.
Njëri: thurte (rr)jetën e intrigave si merimangë helmuese e kënetës së Anazonës për viktimat fluturuese pa krah a zvarranikët e përshtatur regjimeve.
Tjetri: - Mos ia shtrij krahun e dërmuar se do t’i bëhesh urë e, ai që të shurrte do të të shurrë!
* * *
Ecejaket gjilanase më lënë në duar gjithfarë trastash dhe s’ke me çka t’i mbushësh. Zgjedh, zgjedh e zgjidh: njëllojshmëri. Trastat e zbrazëta duken fare pa peshë, por peshojnë, pse koha fut masën e peshës në to… Ti nget, Ai rri. Ti rri, Ai le të ngasë...
* * *
- Pa pa pa pa: vërtet me këtë ironi që ke i mbathe ata farë tipash të ithtë!
Ai: - Ore, si të flisnin ty, me gjuhë të njësuar para pesëdhjetë vitesh personazhet dialektorë të Maleve të Zeza?
- Po si?
- Përderisa unë nuk e kuptoj dot shkarravinën tënde, mos je ti elita?
- Pikërisht, elitë.
- Jam elita! Për ty jam Himalaja!
Akëcili: - Ec e kthehu në qarkun tënd të përgojimit!
* * *
Ne: pështym para e pas shpine atë bythëgjerin për dy karriga. Atë që na gërryente me hithrat e shikimit… Atë ferrishtën e ferrit që zinte vendin e podiumit ballor në “Kristal”, me vartësit e vartësve të vartësve, grepave të të cilëve u ngulëm dhe lypëm mëshirën e vrasjes e, nuk e denjuam dot vrasjen, por…
Ju: pështyet para nesh, pështyet dhe lëpitë pështymën tuaj para sojit të hibridizuar… Dhe sapo u futët në atë orbitë: jargët nuhatëse u qenë shtuar më tepër se qenëve të dresuar, ndërsa…
Ata: nuk mbollën që të korrin, po vjelën atë që mbollëm ne me kripën e djersëve të kuqe.
* * *
Sa e pa skrupull qenia e esëllt dhe, vetëm tash para Bujës në kokërr të shpinës, u shtyka t’i kapte çastet për t’i shtrydh, për t’ua pirë lëngun për aq sa ia kishin shtrydhur rutina e iluzioneve, ose iluzionet e rutinës… Ndaj duhej ta përtrolliste imagjinatën…
* * *
Buja, ai i bujës së miqësisë, i vijave tejet të holla, i hijezimit të dritës ose dritës së hijezuar në tërheqjet e tyre të lira… Buja me katërmbëdhjetë ngjyra të ylberit në sy.
- “Oh”! Eja Jezus me Kërshëndellat! Na mëshiro me alkiminë Tënde!
Shtanguan ato gajasje që derdheshin edhe mbi cipëza marrëzish krejt të rëndomta të njëfarë Motit. Ai Motin e shihte mes morisë së fletëve të bardha, që pas nxirosjeve, do t’i griste për enigmën e së vërtetës, fshehur pas hireve të pakapshme të bukurisë. Dhe tundohej pse djerrohej e se kapte dot, së paku një çikëz hirësie…
- Bukuri, bukuri, e zeza bukuri!
- Të lypa, prore të lypa e nuk më çtundove!
* * *
Takoi Nunin. Për tre orë më kot ia lypte fillin, mesin a fundin fragmenteve tija të palidhura. Mandej Nuni, krejt gjymtueshëm i kumtonte diçka për një roman që shkruaka ai!
- Më gjej një titullim Mot…
- “Gjymtimi i mendjes sot”
* * *
I buhavitur nga gjysmëjeta e gjysmëvdekja, me ngjyrë të papërcaktuar të shpresëmallëngjimit që nuk dihej nga do ta shpinte: në horizontalen e vdekjes a në këmbët e gjysmëjetës? Një dritësim i gjysmëjetës, i një dore të padukshme, e solli përball Motit. Në një hapësirë e kohë të papërcaktuar: Buja dhe Moti. Krejt afër dhe ndoshta tejet larg, aty ku mungonin ngjyrat e globit. Riecje. Në dhe rreth Motit valëvitej ngazëllimi… Buja somnambul. Gjithçka vishej me ngjyrën e verdhëhirtë të një mallëngjimi, edhe qeshja e përlotur, porse pa gajasje për marrëzitë, thuajse, të shpifura të Motit vetëm për t’i rrjedh kumbueshëm kordhave qeshja, ajo qeshje çiltëroshe. Moti, ndonëse nuk ishte gatuar me tharmë humori, e lypte për të edhe aty e atje ku ishte e ku nuk ishte çerdhja e qeshjes, vetëm për t’ia grish gajasjet së qeshurës deri në lot. Moti, sikur kishte marr tumirën e arbitrit tij të shpirtit, që mos t’ia fshehte qoftë edhe rrëshqitjet instiktive, që në rëndomësi mbulohen nën veshjen përzgjedhëse, me shije a pa të, së cilës i thonë: karakter.
* * *
- Bujë, Bujë o Bujë jam Moti, Moti!
Sytë e turbulluar i rrotulloheshin, po hinkat e veshëve assesi kalonin honin mes zërit e shikimit. Stomet e honit si pllaka kontinentesh me lëvizje milimetrike... Vallë: në kahje ngushtimi a zgjerimi? Mes tyre pezull, një peng horizontal: Buja.
* * *
Në tërë atë mungesë të vajtjes dhe vetëm të një ardhjeje të befshme të Bujës te Moti, ajo çka pritej të hynte nuk hyri… Një reshje gocash, vashash me veshje solemne dhe gatitja për himn, për festën e pa emërtuar të vashave…
- Mot, nuk e kam mendjen e kthjelltë. Me çka mund të nderohen dëshmorët kur t’i rrimë gatitu një himni pa tekst?
* * *
Dirigjenti i himnit pa fjalë nuk dukej, orkestra dhe kori prisnin shkopin flakërues të tij. Në sytë e Bujës mozaikë ngjyrash lëbyrëse, hirësohen tjerat, trashet e zeza…
* * *
Gulshimë… Vegulli… Shikimet e lagura derdhen mbi pamjet.
Mbi të rrotullohej një vorbull zbrazëtie.
Esëlli mizore…
GJILAN, dhjetor 2008
Komentoni
Artikuj te tjere
Tregim nga Luan Çipi
Demir Krasniqi: Një libër dokumentar me vlera historike e publicistike
Gjekë Marinaj: Një përvojë me ''Hijet e Virgjëreshave''
Hilmi Syla: ''Në Mitrovicë, afër Vuciternës...''
Përparim Hysi: Kam shaluar kalin e kujtimeve
Agim Gashi - Drenica: Epigrame
Eduard M. Dilo?: Sevasti Qiriasi Dako - kujtime per Naim Bej Frasherin
Sabit Rrustemi: Përtej mjegullës së fjalëve (Cikël i ri poezish)
Alfred Papuçiu: Meditim për doktoreshën humane zvicerane, mike e shqiptarëve
Vangjush Ziko: Poeti dhe mërgimi
Demir Krasniqi: Falenderimi i Kosovës - Gratitude of Kosova
Ksenofon M. Dilo: Jam një Shqipëri e vogël
Nexhat Rexha: Refleksione të heshtura në arkën magjike
Xhelo Vasjari: Klarineta është shpirti im, ajo është dashuria e pazëvëndësueshme
Cikël poezishë nga Ekrem Ajruli
Një grua nga Tirana - roman i shkrimtares Helena Kadare në gjermanisht
Përparim Hysi: "Hajduti?!"
Cikël poetik nga Ismet Tahiraj
Martin Camaj: I mohuar e i mënjanuar... njëlloj si në diktaturë
Cikel poetik nga Sabahate Byci