Kulturë
Ksenofon M. Dilo: Jam një Shqipëri e vogël
E merkure, 22.07.2009, 07:22 PM
Në emigracion, ne c'do skaj të botës
"Të jemi krenarë, që jemi lindur në tokën shqiptare",
Dr. Jani Dilo
Jam një Shqipëri e vogël
Nga Ksenofon M. Dilo
Pas ndeshjes brutale te endrrave rinore me realitetin e pamëshirshëm shqiptar, ne ate atmosfere dëshpërimi, boshllëku, konfuzioni e rebelimi, iken djemtë e morën dhene per njè jetë me te mire, per një Shqipèptar tè lire, per njè Shqipëri të lire e te lumtur.
Ishin të bindur: Mithat Frashëri, Hasan Dosti, Jani Dilo,Zef Pali, Vasil Andoni,Nezhat Peshkèpia etj. shërbestarë të Kombit, se një dite akullin siberian do ta shkrinte dielli i qytetërimit njerëzor. Edhe pse s'è pane dot vendin të çliruar, fituan moralisht. U bène të pavdekshëm, se nuk iu trembën vdekjes.
Tani, që të magjepsurit nga kailla e kuqe nuk ruanin asnjë minimum dinjiteti e'ars'yeje, dukeshin qè kërkonin të bënin një paqe të veçuar me shoqërinë pò "forcai e errëta" brenda e jashtë mbushnin sfondin e përgjakshëm të një sadizmi të pashoq (organizuar prej tyre).
Ikin emigrantët... Ecin përpara, pa frikë, në detin e madh dhe të panjohur... Do luftojnë me urinë dhe me vèshtirësitè, me gjuhèn që nuk e dine, me sëmundjet... Luftojnë dhe kanë per arme kudo qè vene, vetëm guximin, zgjuarësinè dhe sedrën që të mos turpërojnë Shqipërinë, bekimin e Nènës që i vuri në trastë bukë misri me djathë, një pale ndërresa", e puthi në balle 2 a 3 herë te kroi atje, kur e përcolli.
Dy janë fjalèt kyç: NJERI dhe SHQIPTAR,biro! Porosit dhe e nis të gjejë fatuin. djali.
Zeri i Mëmës-zèri i zemrës per të. Në ç'do vend të botës që të shkelë ai ka një mision dhe duhet të qëndrojë në lartesinë e këtij misioni: të njohë dhe të reflektojë vlerat shqiptare, per të ndjekur gjurmët e ndikimit të emigrantëve, te të parëve të tij, të personaliteteve të shquara shqiptare emrat e të cileve kanë hyrë në panteonin e njerëzve të mëdhenj që ka nxjerrè populli ynè!
Ndryshe e gryen ngadalè gangrena e veseve,simbol i shprehjes dhe i vdekjes së shpirtit shqiptar,qè i premton njè jetè qè s’èshtè gjè tjetèr veçse njè formè vdekjeje.Vdekje e njè tè pafuqishmi,se s’ka kohè tè jetojè shqiptar.
Të keqen e rastìt e bien ndjenjat. E megjithkëtë, ka qè thonë se shqiptarët janë të tillè ose të kètille. Kjo nuk gjalleron jetën, por e fik. U ikim detyrave qè kemi si shqiptare, në vend qè ti plotësojmë sa me mire, ti ruajmë dhe fi shtojmë thesaret tona kombëtare. Virtyti dhe bashkimi me të vërtetë vëllazèror janë dinamoja e Atdheut, sidomos sot kur sulmohemi me shumë se nga armiqtë, prej veseve.
E duam Shqipërinë dhe e duam me të vërtetë. Atëherë pse të mos jemi të bashkuar per tu treguar miqve dhe armiqve anembanè në botè se jemi të denjë per Skèndërbene dhe per të parët tanè, per burrërinë
dhe fisnikërmë shqiptàre, per virtytet tona shqiptare që u bëjnè aq nder virtuteve njerëzore?!
Kushdo e di, rrënjèn e ka në vendin e vet, sado që të mendojë se mund të veçohet, kurrë s'è heq dot nga vetja vulèn e tij. Ajo e ndjek si hija trupin.
-U bera siç jam, se kështu me gatoi vendi im, toka ime, dheu im qè e kam lidhur me dy emrat me të shtrenjtë At-dhe Mëmè si rrallë kush tjetër popull në botë. Kështu me bëri gjuha ime, prejardhja ime, kultura ime që i kam brenda vetes sime. Kudo që shkoj, jam një Shqipëri e vogèl.
"Vèshtirësitë e pengesat qè na vinë në jetë, s'janè poshtèrim, pò lartësim, atèherë kur i kapërcejmë pa peshuar në to ndiejmë kënaqësinë qè është efekti i lartë i gëzimit", thotè J.D. S'jemi të lindur, pò lufta e klasave me korrupsionin qe me i hidhuri ai në drejtësi, sa mund të mendosh se Nder dhe Vërtetèsi s 'puqen e na ben me lot gjaku të qajmë përçarjen me njëri-tjetrin. “Afrohu e dëgjoi lotët e rënkimet e asaj Memeje që mbeti pa shpresën e jetès, pa dritën e syve, si përplaset nga mjerimi sa i dhemb dhe gurit! Me ç'besè e paburrëri iu mor jeta djalit të ri?!” O njeri me gjak miu, vrave dhe plakè, dhe Mèmè, të shuaje shtëpi dhe mjerè moj drejtësi je katandisur : Azii per padrejtësi. Heqim e vuajmë se "ç'del nga macja, gjuan mij".
"Habitem kur dëgjoj per shqiptarët të flitet ashtu e ashtu", me tha Marshalo Kastelano, i ndodhur në shtratine vdekjes. "Kam qenë në Korçë e Përmet në kohèn e Luftës së dytè Botërore "S'ka popull me të mire, me njerëzor se shqitparèt në Ballkan. Jini me virtyte të larta. Binim në pèrpjekje në zonën e Korçès a Përmet. Të plagosurit tanè qè ne i dinim të zhdukur në atë zone, i strehonte, i mjekonte në shtèpinë e tij fshatari e na i sillte ! Sa të egër në luftë, aq njerëzor pas saj ! " U kthye pastaj nga shokët pranè tij dhe ngriti zërin: "Bombardonim, predhat binin fare afer një udhètari, ai i qetë, sikur ajo ç’ka ndodhte, s'kishte të bènte me të, e besoni, dridhte cgarin! Kur dëgjoj ndonjë të keqe per shqiptarët, s'dua ta besoj. Hakmarrës janë, pò jo katila." Me dhimbje, në fund shtoi: "Juve Shqipërinë uà prishën komunistët".
E vërtetë shqiptari ështe j nire_sa te. duash^ por asnjëherè i dobët, urren shumè mëkatin. mëshiron gjynahqarin. vetes nuk i lejon mburrje. por me kundèrshtarin mban dinjitetin.Karakteristikè e çuditèshme e mirèsisè shqiptar,por dhe nuk përbën rrezik të njohim të metat e të vèmë sinqerisht dorè në regullimin e tyre nga hipokrizia e të luftojmè pikèpamje antishoqërore, antishqiptare.
Të mbajmë pozitiven tonë, pò ! Zemra mal bëhet kur shohim emigrante që i gëzohen punès së tyre, mençurisë, urtësisè. Jemi shqiptare, thonè me ate buzëqeshje qè u ka aq vetëpèrmbajtje, aq guxim dhe hapësirë të pafundme, dhe asgjë pèrsa u takon e u interson shqiptarëve nuk është e huaj per ne. Apo dègjon dhe të huaj: nxënësit shqiptare shquajnë neper shkolla kudo ose sheh Kledi Kadiun aq te njohur nga publiku italian e të tjerè të rinj e të reja shqiptare që nderojnë
emrin shqiptar, sì Kladi, Klejdi, Anxhela (poetesha famose e v. 2005 në Amerikè), kèngètarja Elsa Lila etj e si të mos ndihesh dyfish krenar qe je: Njeri dhe je shqiptar?! - Madhëri,- e pyetën Nolin në sallën e kombeve,- per një milion njerëz, konsumove kètè fjalim te shkëlqyer?!
-“Janë njè million, - u përgjigj Noli,- po , njè miljon SH Q I P T A R E ! “
E ,dihet se nuk është numri as pasuria, por personaliteti me cilësitë morale të larta që bène superioritetin e njè populli.
"Të jemi krenarë, që jemi lindur në tokën shqiptare",
Dr. Jani Dilo
Jam një Shqipëri e vogël
Nga Ksenofon M. Dilo
Pas ndeshjes brutale te endrrave rinore me realitetin e pamëshirshëm shqiptar, ne ate atmosfere dëshpërimi, boshllëku, konfuzioni e rebelimi, iken djemtë e morën dhene per njè jetë me te mire, per një Shqipèptar tè lire, per njè Shqipëri të lire e te lumtur.
Ishin të bindur: Mithat Frashëri, Hasan Dosti, Jani Dilo,Zef Pali, Vasil Andoni,Nezhat Peshkèpia etj. shërbestarë të Kombit, se një dite akullin siberian do ta shkrinte dielli i qytetërimit njerëzor. Edhe pse s'è pane dot vendin të çliruar, fituan moralisht. U bène të pavdekshëm, se nuk iu trembën vdekjes.
Tani, që të magjepsurit nga kailla e kuqe nuk ruanin asnjë minimum dinjiteti e'ars'yeje, dukeshin qè kërkonin të bënin një paqe të veçuar me shoqërinë pò "forcai e errëta" brenda e jashtë mbushnin sfondin e përgjakshëm të një sadizmi të pashoq (organizuar prej tyre).
Ikin emigrantët... Ecin përpara, pa frikë, në detin e madh dhe të panjohur... Do luftojnë me urinë dhe me vèshtirësitè, me gjuhèn që nuk e dine, me sëmundjet... Luftojnë dhe kanë per arme kudo qè vene, vetëm guximin, zgjuarësinè dhe sedrën që të mos turpërojnë Shqipërinë, bekimin e Nènës që i vuri në trastë bukë misri me djathë, një pale ndërresa", e puthi në balle 2 a 3 herë te kroi atje, kur e përcolli.
Dy janë fjalèt kyç: NJERI dhe SHQIPTAR,biro! Porosit dhe e nis të gjejë fatuin. djali.
Zeri i Mëmës-zèri i zemrës per të. Në ç'do vend të botës që të shkelë ai ka një mision dhe duhet të qëndrojë në lartesinë e këtij misioni: të njohë dhe të reflektojë vlerat shqiptare, per të ndjekur gjurmët e ndikimit të emigrantëve, te të parëve të tij, të personaliteteve të shquara shqiptare emrat e të cileve kanë hyrë në panteonin e njerëzve të mëdhenj që ka nxjerrè populli ynè!
Ndryshe e gryen ngadalè gangrena e veseve,simbol i shprehjes dhe i vdekjes së shpirtit shqiptar,qè i premton njè jetè qè s’èshtè gjè tjetèr veçse njè formè vdekjeje.Vdekje e njè tè pafuqishmi,se s’ka kohè tè jetojè shqiptar.
Të keqen e rastìt e bien ndjenjat. E megjithkëtë, ka qè thonë se shqiptarët janë të tillè ose të kètille. Kjo nuk gjalleron jetën, por e fik. U ikim detyrave qè kemi si shqiptare, në vend qè ti plotësojmë sa me mire, ti ruajmë dhe fi shtojmë thesaret tona kombëtare. Virtyti dhe bashkimi me të vërtetë vëllazèror janë dinamoja e Atdheut, sidomos sot kur sulmohemi me shumë se nga armiqtë, prej veseve.
E duam Shqipërinë dhe e duam me të vërtetë. Atëherë pse të mos jemi të bashkuar per tu treguar miqve dhe armiqve anembanè në botè se jemi të denjë per Skèndërbene dhe per të parët tanè, per burrërinë
dhe fisnikërmë shqiptàre, per virtytet tona shqiptare që u bëjnè aq nder virtuteve njerëzore?!
Kushdo e di, rrënjèn e ka në vendin e vet, sado që të mendojë se mund të veçohet, kurrë s'è heq dot nga vetja vulèn e tij. Ajo e ndjek si hija trupin.
-U bera siç jam, se kështu me gatoi vendi im, toka ime, dheu im qè e kam lidhur me dy emrat me të shtrenjtë At-dhe Mëmè si rrallë kush tjetër popull në botë. Kështu me bëri gjuha ime, prejardhja ime, kultura ime që i kam brenda vetes sime. Kudo që shkoj, jam një Shqipëri e vogèl.
"Vèshtirësitë e pengesat qè na vinë në jetë, s'janè poshtèrim, pò lartësim, atèherë kur i kapërcejmë pa peshuar në to ndiejmë kënaqësinë qè është efekti i lartë i gëzimit", thotè J.D. S'jemi të lindur, pò lufta e klasave me korrupsionin qe me i hidhuri ai në drejtësi, sa mund të mendosh se Nder dhe Vërtetèsi s 'puqen e na ben me lot gjaku të qajmë përçarjen me njëri-tjetrin. “Afrohu e dëgjoi lotët e rënkimet e asaj Memeje që mbeti pa shpresën e jetès, pa dritën e syve, si përplaset nga mjerimi sa i dhemb dhe gurit! Me ç'besè e paburrëri iu mor jeta djalit të ri?!” O njeri me gjak miu, vrave dhe plakè, dhe Mèmè, të shuaje shtëpi dhe mjerè moj drejtësi je katandisur : Azii per padrejtësi. Heqim e vuajmë se "ç'del nga macja, gjuan mij".
"Habitem kur dëgjoj per shqiptarët të flitet ashtu e ashtu", me tha Marshalo Kastelano, i ndodhur në shtratine vdekjes. "Kam qenë në Korçë e Përmet në kohèn e Luftës së dytè Botërore "S'ka popull me të mire, me njerëzor se shqitparèt në Ballkan. Jini me virtyte të larta. Binim në pèrpjekje në zonën e Korçès a Përmet. Të plagosurit tanè qè ne i dinim të zhdukur në atë zone, i strehonte, i mjekonte në shtèpinë e tij fshatari e na i sillte ! Sa të egër në luftë, aq njerëzor pas saj ! " U kthye pastaj nga shokët pranè tij dhe ngriti zërin: "Bombardonim, predhat binin fare afer një udhètari, ai i qetë, sikur ajo ç’ka ndodhte, s'kishte të bènte me të, e besoni, dridhte cgarin! Kur dëgjoj ndonjë të keqe per shqiptarët, s'dua ta besoj. Hakmarrës janë, pò jo katila." Me dhimbje, në fund shtoi: "Juve Shqipërinë uà prishën komunistët".
E vërtetë shqiptari ështe j nire_sa te. duash^ por asnjëherè i dobët, urren shumè mëkatin. mëshiron gjynahqarin. vetes nuk i lejon mburrje. por me kundèrshtarin mban dinjitetin.Karakteristikè e çuditèshme e mirèsisè shqiptar,por dhe nuk përbën rrezik të njohim të metat e të vèmë sinqerisht dorè në regullimin e tyre nga hipokrizia e të luftojmè pikèpamje antishoqërore, antishqiptare.
Të mbajmë pozitiven tonë, pò ! Zemra mal bëhet kur shohim emigrante që i gëzohen punès së tyre, mençurisë, urtësisè. Jemi shqiptare, thonè me ate buzëqeshje qè u ka aq vetëpèrmbajtje, aq guxim dhe hapësirë të pafundme, dhe asgjë pèrsa u takon e u interson shqiptarëve nuk është e huaj per ne. Apo dègjon dhe të huaj: nxënësit shqiptare shquajnë neper shkolla kudo ose sheh Kledi Kadiun aq te njohur nga publiku italian e të tjerè të rinj e të reja shqiptare që nderojnë
emrin shqiptar, sì Kladi, Klejdi, Anxhela (poetesha famose e v. 2005 në Amerikè), kèngètarja Elsa Lila etj e si të mos ndihesh dyfish krenar qe je: Njeri dhe je shqiptar?! - Madhëri,- e pyetën Nolin në sallën e kombeve,- per një milion njerëz, konsumove kètè fjalim te shkëlqyer?!
-“Janë njè million, - u përgjigj Noli,- po , njè miljon SH Q I P T A R E ! “
E ,dihet se nuk është numri as pasuria, por personaliteti me cilësitë morale të larta që bène superioritetin e njè populli.
Komentoni
Artikuj te tjere
Nexhat Rexha: Refleksione të heshtura në arkën magjike
Xhelo Vasjari: Klarineta është shpirti im, ajo është dashuria e pazëvëndësueshme
Cikël poezishë nga Ekrem Ajruli
Një grua nga Tirana - roman i shkrimtares Helena Kadare në gjermanisht
Përparim Hysi: "Hajduti?!"
Cikël poetik nga Ismet Tahiraj
Martin Camaj: I mohuar e i mënjanuar... njëlloj si në diktaturë
Cikel poetik nga Sabahate Byci
Demir Krasniqi: Unë jam vëlla i Nënës Tereze
Agim Gashi-Drenica:Maksima popullore - Bashk?kohore
Albert Zholi: E, c'i duhet shqipja?!...
Cikël poetik nga Hajdin Morina
Edison Ypi: Sikter
Cikël poetik nga Përparim Hysi
Lanksch: Ditët kur mësoja shqipen me Martin Camajn
Me zemër të pastër- Intervistë e gazetarit me shkrimtarin Alfred Papuçiu
Baki Ymeri: Flora Brovina, Radije Hoxha dhe Albina Idrizi në gjuhën rumune
Halil Haxhosaj: Historia e kohës pasqyruar në roman
Petraq Kote: … emri im është puthje
Monica Mure?an: Stolia e artë e poezisë shqipe