Blerim Latifi: Mos i dëgjoni ata që bëjnë thirrje kundër dritave

Prof. Blerim Latifi:

Gjithandej librave të shenjtë të njerëzimit, Zoti përfytyrohet si burim dhe fuqi e dritës.

Edhe te ati themeltar i filozofisë perëndimore, Platoni, drita është baza e qenies dhe ideali i mendjes njerëzore.

Drita dhe ndriçimi janë thelbi i kthesës më të madhe intelektuale në historinë e njerëzimit, Iluminizmit.

Çdo gjë e gjallë jeton përmes dritës.

“Me dalë në dritë” — kjo është një nga shprehjet ma të bukura në gjuhën shqipe.

Prandaj, mos i dëgjoni ata që bëjnë thirrje kundër dritave, kundër ndriçimit festiv të shesheve dhe qyteteve tona. Sepse vetëm dreqnit janë kundër dritës dhe ndriçimit. Dhe dreqnit, siç na mëson historia, shpesh veshin petkat dhe uniformat e fetarëve.

___________

Ndonëse nuk e kishin thyer, ofensivat e njëpasnjëshme të verës dhe vjeshtës e kishin dëmtuar rëndë UÇK-në në rrafshin e logjistikës dhe të furnizimit me armë.

Prandaj duhej nisur sërish rrugëve të gjata e plot rreziqe, për të kaluar përmes dimrit të egër Bjeshkët e Namuna dhe Pashtrikun, që të merrej armatim i ri në luginat e Shqipërisë dhe, pasi të merrej pak frymë, të bëhej kthimi në Kosovë.

Duhej që më të fortët dhe më trimat të niseshin në këto rrugë, të mbyllura nga bora dhe nga postat ushtarake serbe.

E ku mund të gjendej më trim se Mujë Krasniqi për këtë kalvar të lirisë?

E ku mund të gjendeshin më trima se ata djem e vajza që shkonin pas tij?

E ku mund të gjendet një shembull më i lartë heroizmi që sfidon njëkohësisht egërsinë e natyrës dhe epërsinë ushtarake të armikut?

___________

Çlirimi dhe pavarësia e Kosovës kanë qenë produkt i dy konsensuseve vendimtare: konsensusit brenda Perëndimit dhe konsensusit tonë të brendshëm politik. Krizat e sotme të thella burojnë pikërisht nga fakti se të dyja këto baza nuk funksionojnë më.

Perëndimi ka hyrë në një fazë përçarjeje të thell? strukturore, ndërsa ne jemi zhytur në një cikël të pafund të luftës për pushtet, pa u shqetësuar seriozisht për grryerjen e përditshme të shtetit që kjo luftë prodhon. Institucionet janë dobësuar,  por energjia jone politike vazhdon të shpenzohet pothuajse ekskluzivisht për sigurimin e disa posteve të mjera brenda një strukture shtetërore që mezi mbahet në këmbë.

Kancelari gjerman Friedrich Merz deklaroi hapur se epoka e Pax Americana në Evropë ka marrë fund dhe se Amerika po tërhiqet  nga kontinenti. Ky zhvillim e cenon drejtpërdrejt funksionalitetin dhe efektivitetin e NATO-s. Pasojat për ne janë të qarta dhe potencialisht dramatike.

Por a po mendojmë seriozisht për stuhinë historike që po afrohet? Fatkeqësisht, jo. Krejt vëmendja jonë mbetet e përqendruar në përplasjet partiake, në betejat e vogla për dominim afatshkurtër, ndërsa horizonti strategjik mungon pothuajse krejtësisht.

Në këtë kuptim, ne vazhdojmë të jemi pasardhës besnikë të atyre shqiptarëve që, në kohën kur shtetet ballkanike po e copëtonin Perandorinë Osmane në territoret shqiptare, ende besonin te “topi i madh magjik i babës mbret” , i cili me një të shtënë të vetme do t’i zhdukte ushtritë armike.

Historia, si atëherë ashtu edhe sot, nuk i fal ata që ngatërrojnë dëshirat me realitetin.

___________

Po kthehesha nga katundi dhe, në hyrje të Drenasit, ndalova te një autolarje për ta pastruar makinën. Ndërsa puna po kryhej, hyra në një kafene aty pranë për të pirë një espresso dhe për të hedhur një sy mbi lajmet e ditës. Në një kënd të lokalit, brenda një vitrine të vogël, kishte disa libra. U ula pranë saj dhe nisa t’i shfletoj pa ndonjë pritshmëri të veçantë.

Njëri prej tyre më befasoi. Ishte libri i Gojko Medenica, Proletarët e Kosovës dhe Metohisë – Brigada e Parë Sulmuese NÇ e Kosovës dhe Metohisë, botuar në Beograd më 1986. E pyeta kamarierin se si kishte përfunduar aty. Ai ngriti supet dhe tha se nuk e dinte.

Çfarë ironie: një libër i shkruar nga një historian jugosllav për historinë e një brigade partizane që kishte luftuar kundër Shaban Polluzha, ndodhej, tetëdhjetë vjet më vonë, në raftin e një kafeneje, shumë pranë vendit ku Shaban Polluzha kishte rënë në shkurt të vitit 1945.

Harrova ta pija kafenë. Fillova ta shfletoj librin me kureshtje. Kapitulli i fundit, natyrisht, i kushtohej operacionit të brigadës për shtypjen e kryengritjes së Drenicës. Në fund të kapitullit, autori shkruante këtë fjali domethënëse:

“Gjatë kohës së operacionit të Drenicës (jo plot një muaj), Brigada e Kosovës dhe Metohisë nga radhët e veta humbi më shumë luftëtarë sesa gjatë tërë kohës së luftimit në Maqedoni dhe Shqipëri.” (f. 201)

Shpesh ndodh që edhe në librat propagandistikë të përvidhen, pa dashur, fakte historike.

Nga ana tjetër e rrugës, te autolarja, po më bënin me dorë: makina ishte gati. U ngrita dhe ia kërkova librin kamarierit, me premtimin se do t’ia ktheja herën tjetër kur të kaloja andej. Ai bëri me dorë nga pronari i lokalit, i cili m’u drejtua shkurt:

— Merre, prof. Falë të qoftë.

E falënderova dhe dola.

Në raftin e vogël mbeti libri "Historia e librit" e Aleksandër Stipçeviqit, kroatit të ditur që ka shkruar aq shumë për ilirët dhe shqiptarët. Thashë me vete: sikur Stipçeviqi të ishte ende gjallë, mbase do t’ia shtonte edhe një kapitull librit të tij. Një kapitull që do të mund të mbante titullin:

Fundi i Librit.

___________

Ligji i ri i mbrojtjes në SHBA autorizon 901 miliardë dollarë për vitin 2026. Ky është sigurisht një nga buxhetet më të larta ushtarake në histori.

Sipas llogaritjeve Kjo shumë përbën diku 40% të shpenzimeve ushtarake globale dhe është më e madhe se buxhetet e kombinuara ushtarake të shumë fuqive të mëdha, përfshirë Rusinë dhe Kinën.

Ndërsa ideologët e spindoktorat e autoritarizmit kinez e rus, bashkë me lluzerat e së majtës radikale në Perëndim dhe shpellarët e Lindjes së Mesme, le të vazhdojnë të shohin ëndrra me sy hapur për “fundin e afërt të shekullit amerikan”.

___________

Dy terroristë islamikë, babë e bir, hapin zjarr mbi njerëz të pafajshëm në Australi. Vrasin pesëmbëdhjetë vetë dhe plagosin dhjetëra të tjerë. Në skenën e masakrës ndodhet rastësisht një musliman nga Siria. Duarthatë, ai i hidhet njërit prej terroristëve, ia rrëmben armën dhe e pengon të vazhdojë kasaphanën, duke shpëtuar jetë të tjera. Mesazhi i këtij heroizmi unik është i qartë: vetë muslimanët duhet të ngrihen kundër terrorizmit që po kryhet në emër të tyre. Shembullin që duhet ndjekur e kanë para syve: Ahmed El Ahmed.

___________

Në media lexova këtë lajm: SHBA-të do t’u kërkojnë turistëve nga dhjetëra shtete, përfshirë Shqipërinë, që të dorëzojnë historikun e plotë 5-vjeçar të llogarive të tyre në rrjetet sociale si kusht për të hyrë në territorin amerikan. Kjo është masa e re që pritet të hyjë në fuqi shpejt.

Herët a vonë i gjithë Perëndimi do të detyrohet të veprojë njëjtë. Sepse gjithmonë vjen një ditë kur bëhet e domosdoshme të mbrosh shtëpinë tënde nga plehu dhe rreziqet që bartë ai.

Tek e fundit kjo është e drejtë natyrore.