Kulturë
Milazim Zeqiraj: Shpallja e mvetësë së Shqipërisë
E merkure, 27.11.2024, 06:54 PM
Foto
e Ismajl Qemajlit sëbashku më delegatë
Milazim Zeqiraj
Shpallja
e mvetësë së Shqipërisë
(Më 28.11.1912)
Shqipëria
e bërë shumë shekuj më parë,
Tani
nga perandorit mizore e bërë hallakamë.
Ne
duhet ribërë përseri.
Në
Shqipërin e Skënderbeut
kohët
niseshin nga aty e prap shkriheshin aty.
Furtunave
gjat shekujve,
më
plagë në trup
ju
qëndrove kurrë pa u përkulë.
Të
paret tanë ishin aty
Pëllazget
e Iliret.
Ne
jemi nga ata,
si
mur armiqve po ju qëndrojmë.
Shqipëria
ndër shekuj
në
Europë e Ballkan ishtë zonjë e rëndë.
2.
Ismajl
Qëmajli në Stamboll
në
pallat buzë deti më patriotë bisedon.
Djema,
ja sot ja kurrë për ta ribërë Shqipërin.
Në
Nëntorë të keti viti më 28.11.1912 në Vlorë,
pas
ati Nënetorit të Skënderbeut më 28.11.1443 në Krujë.
Mjaftë
pritem burra, është koha
Kjo
Turqi veq hije ka mbetë,
Mos
të vonohëm Shqipërinë më e mvetësu.
Ne
nuk kemi nevojë kohë më hargju
Autonomia
ndër Turqi nuk vlerë,
se
kjo Turqi ditetë e veta i ka duke i numëru.
Shqipëria
duhet të çlirohet e mvetësohët
njëherë
përgjithmonë nga kjo mizori.
E
gjithë kjo punë vjen nga ne
më
luftë e bashkim,
pastaj
Europën e Turqin më informu.
Unë
propzoj më 28.11.1912,
Shqipërin
në Vlorë më mvetësu.
Aty
është telegrafi,
Europën
mundëm mënjëhere më informu.
Kjo
bisedë të jet në mes neve,
se
armiqet mundën më na pëngu.
3.
Më
kryengritjën e madhe gjatë verës 1912,
Kosova
nga pushtusi shekullorë u çliru.
Nikollë
Bojaxhiu më 20. 8.1912
ceremoninë
e çlirimit në Shkup e ka organizu.
4.
Aleancë
Ballkanike sllavo-orthodoks
nga
ceremonia e çlirimit në Shkup u tmerru.
Menjëhere
e filluan Luftën e parë Ballkanike
kinse
kundër Turqisë,
Jo,jo
ajo ishte luftë e serbve,
Serbija
në tokat shqiptare më u zgjeru.
Teritoret
Shqipetare
në
tetorë 1912 tinzishtë nga Serbija u
pushtuan.
5.
Nga
barbaria e ushtrisë serbe
Golgota
e madhe në Kosovë nga tetori 1912 ka fillu.
Vrsaje
masive e popullsise shqiptare
Vendi
po kallej flakë, nga tymi Dielit po i merrej drita.
Keshtu
tha Leo Trocki,
keshtu
e kemi mësuar edhe në.
Rezistencë
shqiptare ishte e pa mundur
ndaj
ushtrisë serbe e ndihmuarë nga Rusia cariste.
Shqipëria
shumë shpejt u pushtu
se
nga luftat e gajata
kundër
pushtusit shekullorë ishte dobësu.
6.
Ismajl
Qemajli në Stambooll
planin
e mvetësise e kish përpunu.
Në
fillim të nënetorit 1912,
niset
më delegacion nga Stambolli
për
në Bukuresht, Lujgj Gurakuqin me taku.
Në
Bukuresht më Lujgji Gurakuqin
e
bëjn planin e Pavarësisë.
Pastaj
Ai vazhdon rrugën për në Vjenë.
Konti
Berthold më taku.
Në
Vjen nga Ai e merr konformimin
për
Pavarësinë e Shqipërisë.
Konti
Brethold pas takimit
udhtimin
Ismajl Qemajlit më delegacion
nga
Vjena dëri në Durrës ja organizon.
Udhtimi
për të ishte i mundimshëm
por
më pak veshtërsi e kalojë.
7.
Kur
arriti në Duurrës
për
pushim nuk kishte mundësi
se
ushtria serbe Durrësin e kishte pushtu.
Nga
Durrsi më karrocë më shumë veshtërsi
në
mbrëmje 25.11.1912 arriti në Vlorë.
Pasi
ati udhtimi të gjatë e të mundimëshëm
Ismajl
Qemajlin në vendlindje mirë pushon.
Lef
Nosi, Midhat Frashëri
e
Bedri Pejani e informojnë
se
delegate për kuvend i kemi informu.
Marigona
duke e qendisur flamurin
8.
Po
atë mbrëmje ai vetë
më
Marigonë bisedon.
Marigonë
moj bijë
qëndisma
flamurin Kuq e Zi.
Më
28.11.1912 është nenetori i dytë
do
ta shpallim mvetësin e Shqipërisë.
Flamuri
kuq e zi duhet të valvitetë i lirë
në
Shqiperi për jetë e motë.
Nentori
i parë Skënderbeut më 28.11.1443
Atëhere
Flamurin Kuq e Zi u ngritë në Kruajë,
tani
do të ngritim të enjte më datën 28.11.1912 ketu në Vlorë.
9.
Marigona
merr gjergjefin
flamurin
e Skënderbeut më qendisë.
Mbrenda
natë në shtofin e kuq
nga
malet e larta shqiponja e zezë fluturoj aty.
Në
mëngjësin e ditës se Ejnte më 28.11.1912
Flamurin
i Skënderbeut më shqipnjën e zeze dy krenare,
nga
flladi i detit të Vlorës po valvitetë në ballkon.
10
Burrat
nga viset e ndryshme të Shqipërisë
kish
arritë më kohë në Vlorë.
Më
kohë po qëndrojnë në kullë
përballë
flamurit Kuq e Zi.
Ismajl
Qemajli i pari muarë fjalën,
Ore
burra po fillojmë punën tonë.
Isa
Boletini në Kosovë
është
duke luftu më armikun fyt për fyt,
Hasanin
Prishtina e Nexhipin Draga
nga
armiku janë burgos në Kaqanik.
Deklarata
e mvetësisë së Shqiperisë e 28.11.1912
11.
Sytë
ja runin dashurin,
e
zemra i rrahte më shpejtësi
kur
e shifte flamurin e kuq më shqiponjë të zezë,
si
një vule e madhe në ballë të kuvendit qëndronë.
Ismajl
Qemajli qënron në këmbë,
zëri
i dridhej gjat kohës kur e mvetësin e dikton
Lujgj
Gurakuqi ulur ne tavolinë
mvetësin
më shkronja shqip e shkruan.
Ismajl
Qemajli si askush tjetër më mirë
më
zë të lartë mvetësin e lëxonë.
Në
ora 14.30 të datës 28.11.1912 në Vlorë
Mvetësin
e Shqipërise e proklamon.
Pas
lëximit të gjithë të gëzuarë
u
ngritën në këmbë e aplauduanë.
Të
gjithë sebashku një zëri më një tonë
na
qoftë përhajr Mvetësia e Shqipërisë.
Pas
lëximit 40 delgatët
Mvetësin
e Shqipërisë e nënëshkruan.
Ismajli
Qemajli e merr e palon e futi në xhep
e
mshefë se ka frigë nga armiku mos po ja konfiskon.
Menjëherë
pas këti akti
Ai
më telefax Europën e Informon
Së
sot të enjten më 28.11.1912 në ora 14.30
Shqipëria
u mvetësu.
Sebashku
më flamur në dorë si një grusht
dulën
nga oda në ballkan
popullin
e gëzuar më përshëndetë.
Delegatet e kuvendit për mvetësin e Shqipërisë më 28.11.1912
Foto
e Isa Boletinit më ushtaret e vetë në Vlorë
12.
Nga
zjarri i bjeshkve të Nemuna
më
dhimbje të madhe për Kosovë një ditë më vonë
Isa
Boletinin arriti në Vlorë.
Koha
aty ishte e mirë,
në
Kosovë kishte fortunë e borë.
Kosova
nga barabaria serbe vritej e kallej,
e
tymi i shkontë shllunga, shllunga deri në qiell
dritën
e Diellit ja kish errsu.
Kur
Isa Boletin arrin aty,
stuhia
ishte në Kosovë.
Ylli
i mvetësise së Shqipërise
më
knaqësi e pretë Isa Boletinin të dera.
Kryetrimi
kur e shef flamurin Kuq e Zi aty
nga
mallëngjimi lakohet e bjenë në gjunjë
Flamurin
Kuq e Zi e përqafon.
Për
flamurin e Skënderbeut
kjo
Shqipëri më shekuj ka vuajtë.
Ismajl
Qemajli më dorë në zemër,
kam
ndërin ketu Isa Boletinin
në
emët të shqiptarise më të përshëndetë.
Mirë
se erdhe Isë Boleti,
Malet
më borë e stuhit nuk të ndalën.
Më
gjoks i qave kordonat e ushtrisë serbe
e
arrite sot ketu në Vlorë.
Mirë
se ju gjejë Ismajl Qemajli.
Ju
një rrugë të gajtë
e
të mundimshme e keni kalu.
Qave
male, fusha e dete
dhe
arritë shendosh e mirë këtu
në
Vlorën tonë të bukur
Shqipërin
më mvetësu e neve më na gëzu.
Ismajl
Qemajli, më fjale miradije
Isë
Boletini na qoftë përhajrë
Shqipëria
e flamuri i Skënderbeut.
Populli
e vendi le ta gëzojnë për jetë.
Pikturë
Isa Boletini duke e përqafë flamurin
13.
Isa
më Ismajlin duke bisedu
Njerëz
pa mendje aty afër tyre duke protestu.
Më
parulla dhe piskama të dalura boje
Rrnoftë
Turqi, Rrnofte Baba mbretë,
që
as në Turqi nuk ke mi ndëgju.
Isa
e pyt Ismajlin,
Këta
njerëz e kjo zhurmë e tyre po më shqetësn,
çka
po don këta këtu, e kush janë,
a
jnë në veti, a janë tranu.
Jo,
jo Isë mos u shqetëso
janë
shqiptarë, nuk din çka po bëjnë.
Pas
mvetësisë Shqipërisë janë hallakatë
mendjetë
ju kan ik,
për
Turqi e babën mbret shumë janë
mallëngjy.
14.
Isa
kthën kokën kah ushtaret e vtë,
Djemt
ishin duke pushu,
se
kishin shkri bore e gurë deri aty.
Djema
ndreqni këta njerëz ketu se qenka tranu.
Djemt
shpejt e shpejt nga gardhi shkulin nga një hu,
pa
një pa dy e ju hin hu protestusve, që as deti si lan
pas
5 minutave situata u qetësu.
Ata
ikën, por mendja kurrë nuk ju shkon më protestu
Ismajli
Qemajli buzë gazë
Isa
Boletinin e falimindëronë
e
më shaka ju drejtu
Huni
nga parajsa ka dale.
Nga
aji moment
krahas
mvetësise se Shqipërisë
si
ngjarje edhe „huni" i Isa Boletinit ka hy në histori.
15.
Në
Maji 1913 Shqipërija
në
Konferencën e Ambasadorve në Londrë
u
mvetësua pa Kosovë e Çameri.
2012-2024