Kulturë » Vataj
Albert Vataj: 'Kam pasur në jetë vetëm një mik të vërtetë dhe të sinqertë – librin'
E shtune, 16.11.2024, 06:53 PM
“Kam pasur në jetë vetëm një mik të vërtetë dhe të sinqertë – librin”
Nga
Albert Vataj
Kurrnji
pasion nuk mundet me e zhyt aq thellë, e njiherash me e ngritun aq nalt,
shpirtin e njeriut, se sa libri. Ai ka ardhur me kumtin e botëve, mendjeve dhe
shpirtrave, si ftesë për komunikim qiellor ndjenjash dhe përfytyrimesh, andjesh
dhe ngulmimesh. Ai e hyjnizon toksoren e këtij njeriu dhe i’a davarit tana të
pamundunat, për t’i krahëhapun në dëshirimin e tij gjithë qiejt e pasioneve
eterne të zotnimit.
Librit,
atij dhe vëtëm atij i dedikohen tana urat e komunikimit, me dimensionet e
kohëve, brezave, kulturave, traditave, historive dhe krejtçka tjetër që ka mujt
me e ba jetën tonë më të bukur, mendjen tonë më të ndritun, mundësitë tonë më
të pamata, të ardhmen një ngulm andrrash dhe dëshirash më flakatare.
Si
toka farën, libri, ka prit e mëku mirësi krejtkujt ka besu në të si një
shërbesë. Krejtkush guxon me besu, se kurrnji amanet si ka nejt ma besnik
njeriut se sa libri, gjithëkur ai e ka trajtu atë si mëkuesin e dijes, si
themelin dëshmues të qytetnimit, si urën qi bashkon brigje fort të largta e
zanin që kushtron mirënjohje breznish.
“Kam
pasur në jetë vetëm një mik të vërtetë dhe të sinqertë – librin”, kësisoj
kumtoi Volter për aktin më sublim të krijimit, për formën më shprehëse të
komunikimit estetik. Prej 15 nëntorit të vitit 1995 në kalendar gregorian,
bashkë me të tjera data të shënume, 23 prilli është shënjuar në listimin e
kremteve si Dita e Librit. Si çdo tjetër e përditshme, si plis që parmena e
kohës e përmbys me farën e të tashmes, kjo datë ka xanun vend në mbamendjen
tonë si dita e kujtesës dhe kujdesit për këtë krijesë delikate nevojash të
përgjithmonshme kumtimi dhe kungimi. Shumëkush, e unë bashkë me ta, 23 prillin
po ma kanda me e mëtu si dita e besimit te gjanat më të shtrenjta, te dashuritë
më të zjarmta, tek njajo gjendje, gjest dhe thesar, që si kurrçka tjetër munet
me shpërfaq te na përmasën e amshimit.
S’kishte
se qysh të përzgjidhte tharm tjetër kjo datë kushtruese, veçse trëndafilin si
dakordësi pranimi në parajsën toksore të gjanave të shtrenjta dhe të shenjta.
Ideja e përkujtimit të Ditës Botërore të librit, e ka origjinën e vet në
Spanjë, në zonën e Katalonjës. Atje, e kurrkund tjetër, krejtkush që blinte një
libër i dhurohej edhe një trëndafil. Datimi i këtij solemniteti asht 15 nëntor
të 1995, kohë kur UNESCO, pasi mori në konsideratë faktet, se libri ka kenë,
historikisht, instrumenti më i fuqishëm i shpërndarjes së njohurive dhe mjeti
më efikas për të siguruar ruajtjen e këtyre njohurive, se çdo nismë për
promovimin e librave të rinj është një faktor i pasurimit kulturor etj…, i’a
dedikon këtë të drejt kremtimi të gjithë atyne që kanë këtë mërrëdhënie
vullnetmirë.
Njiherash
ky datim na ndërmend edhe kujtesën për disa prej figurave të rëndësishme të
tekstshkrimit.
Më
23 prill të vitit 1616 u nda nga kjo botë, Shekspiri dhe Garcilaso de la Vega,
i mbiquajtur Inca dhe u përcoll për në banesëm e fundit Servantesi. Po këtë
datë, më 23 prilli shënon lindje-vdekjet e shkrimtarëve, si Maurice Druon,
K.Laxness, Vladimir Nabokov, Joseph Pla dhe Manuel Mejia Vallejo. Pikërisht ky
cak kalendarik asht arsyeja, për të cilën është caktu nga Konferenca e
Përgjithshme e UNESCO-s për t’i bërë homazh botëror librit dhe autorëve të tij,
për të inkurajuar të rinjtë, që të zbulojnë kënaqësinë e të lexuarit, si edhe
për të respektuar kontributin e pazëvendësueshëm, që kanë dhënë krijuesit për
progresin social dhe atë kulturor nëpërmjet krijimeve të tyre. Megjithëse,
sipas Jacob Grim “Është dëshpëruese të shkruash për një publik që nuk lexon!”,
ne ndjejmë se kemi ende obligimin ta trajtojmë librin si predikuesin e dijes e
kremtimit të kësaj dite, si një kushtrim qi përbashkon mendjet dhe vullnesat në
të drejtën për të besuar se libri është udhërrëfyes i pagabueshëm, është caku i
një kontakti mrekullues me dijen.