Editorial » Ukaj
Ndue Ukaj: Dhuna dhe vrasja e grave
E marte, 16.04.2024, 07:39 PM
Dhuna
dhe vrasja e grave
Nga
Ndue Ukaj
Janë
do raste, kur në vend të fjalëve të mëdha e retorikës boshe, shumë më mirë do
të ishte të kthenim dorën kah vetvetja e të thoshim: "për fajin tim."
Sepse,
duke jetuar në një mjedis të ndotur moralisht, kemi punuar pak ose apsak, për ta
ajrosë këtë mjedis nga duhma e keqe e ideve të këqija e të dhunshme.
Shoqëria
jonë, për shkak të mentalitetit e të trashëgimisë, nuk e ka zhvilluar konceptin
e fajit dhe as të pendimit, as në sensin religjioz e as në atë etikë; nuk është
formuar me art e as me ide filozofike, siç ka ndodhë me shoqëritë perëndimore,
prandaj nuk ka bosullë morale e as fillozofike që e orienton e as ide që e
bashkon.
Dhuna
ndaj grave është problem i mendësisë, po, është problem i shtresuar dhe në
rastin tonë, i një mendësie që ka një mospërkim të thellë me realitetet e reja
të krijuara në hapësirat tona dekadave të fundit, ku gruaja është Person, me
interesa e ambicie, e pavaur, dhe jo një rob shpije, ku e kishte katandisë
historia.
Dhuna
ndaj grave, po ashtu është tregues alarmant i shkallës së dehumanizimit të
shoqërisë sonë, për çka kanë dhënë kontribut plot figura publike, e sidomos
disa fundërrina, që me gjuhën e dhunshme e të pjerdhur, kanë krijuar modele të
dhunshme e të shëmtuara.
Kjo
shkallë e barbarisë nuk luftohet me parulla, e as me deklarata shterpe, por
mund të luftohet me edukatë e me kulturë të mirëfilltë, me arsim e me modele
empirikisht të provuara si më humane.
Edukata
nuk ka lidhje me parullat, as edukimi nuk bëhet duke shkruar e lexuar deklarata
shterpe, shumica prej të cilave vijnë prej personave që nuk janë modele të
mira.
Vrasja
e grave, por edhe gjuha e dhunshme ndaj tyre është një tregues se deri në
ç'shkallë kritike ka mbërri shtazifikimi i njeriut tonë dhe sa pak ka vlerë
dinjiteti i personit.
Në
anën tjetër, ka plot tutkunë e idiotë në shoqërinë tonë, që bëhen sikur
shqetësohen për mjedisin ku jetojnë, ka të tillë që shtiren se brengosen për
ajrin që thithin, disa mediokër që gërvallën se gjoja brengosen për gjendjen në
arsim, ka plot budallenj që bëhen sikur i duan kufijtë e shtetin, por krejt
këta fare nuk shqetësohen për njeriun e mejdisin etik ku rritet ai dhe gjuhën
që formon ndjesitë e shoqërisë sonë.
A
pyesim ndonjëherë, se çfarë ushqimi shpirtëror merr shoqëria jonë dhe me çfarë
doza?
Kush
e formon shoqërinë tonë?
Gjuha
është thelbi i ekzistencës sonë, ajo formon perandori të mirëqenies ose të
dhunës, me gjuhë humanizohet shoqëria ose barbarizohet.
Sa
fjalë vullgare dhe të neveritshme dalin prej gojëve të plot meshkujve
shqiptarë, që si bisha i shikojnë vajzat e gratë udhëve tona?
Po,
njerëz, shoqëria bëhet më e mirë veç me edukatë e me modele të mira, me shkolla
e libra.
Çfarë
modele ka përpara shoqëria jonë?
Nëse
duam të bëjmë një regjistër, e kemi zor të gjejmë modelin e dytë dhe kjo është tragjedi në vetvete.
Nuk
ka armik ma të madh një shoqëri se se gjuhën e dhunshme dhe idetë e këqija,
dukuri këto që i paraprijnë dehumanizimit dhe egërsimit të shoqërisë.
E
shoqëria jonë është duke rrezikuar të rrëshqasë drejt kësaj katastrofe. Sepse,
përditë e më shumë mbillen ide të këqija e gjuha e dhunshme.