Kulturë
Prend Buzhala: Lekë Mrijaj – Dëshmi brezash
E hene, 29.01.2024, 07:54 PM
Një lexim letrar: Poezia është mediumi më i mirë për t'i shprehur dëshirat, së bashku me aspiratat, për të lënë një ndikim të qëndrueshëm dhe të përjetshëm
(Një
reflektim-kritikë letrare nga prof. Prend Buzhala shkrimtar e kritik i
mirënjohur letrar rreth një vargu poetik: "DËSHMI BREZASH" i
krijuesit Lekë Mrijaj)
Shkruan:
Prend Buzhala
1.
Kur
shprehet një dëshirë për të bërë një ndryshim në qiellin dhe tokën autoktone,
për të lënë një trashëgimi që do të ndihmojë në zhvillimin e brezave të
ardhshëm; poeti ka parasysh edhe një tjetër reflektim fisnik: një dëshirë për
ta shndërruar veten në një shpirt që do të mbetet si një dëshmi e fuqishme e
brezave. Ideja për t'u bërë Diell dhe për ta sjellur diellin mbi tokë,
paraqitet si një simbol i ndriçimit dhe frymëzimit për brezat e ardhshëm. Në të
njëjtën kohë, dëshira për t'u bërë një "farë" dhe për të lejuar
brezat të jetojnë nga ajo arë (si personifikim i frytave të përvojës së jetës)
, shpreh një lidhje me mjedisin amtar dhe një dëshirë për t'u kujdesur për
mjedisin e gjallë të jetës.
2.
Katër
herë përsëritet frazema "Le të bëhem" në tekstin që keni përcjellë:
"Le
të bëhëm një shpirt"
"Le
të bëhëm Diell"
"Le
të bëhëm farë"
"Le
të bëhëm një shpirt"
"Le
të bëhëm një shpirt": interpretohet si një dëshirë për të bërë një
transformim të hollësishëm, duke u bërë një shpirt që është i përkushtuar për
diçka më të lartë dhe më të shenjtë.
"Le
të bëhëm Diell": Në këtë kontekst, "Dielli" paraqet një simbol
pozitiv, diellin që ndriçon dhe ngroh botën. Kjo mund të tregojë një dëshirë
për të sjellë dritën e mendjses dhe jetimit, për të sjellë edhe ngrohtësinë në
jetën e të tjerëve, për të ndikuar pozitivisht në botë.
"Le
të bëhëm farë": fjala "farë" paraqitet si simbol i pavarësisë dhe mundësisë për të
ndryshuar formën dhe natyrën e gjërave, për ta mbëltuar trashëgiminë.
"Le
të mbetëm Testament" dhe "Të mbetem monument dy'kohe'sie": Këto
pjesë tregojnë dëshirën për të lënë një trashëgimi të rëndësishme, një dëshmi
që do të jetë e njohur dhe e ndjerë për shumë kohë. Në këtë rast,
"shpirti" paraqitet si një fuqi e përhershme që do të mbetet si një
ndikim i përjetshëm.
Autori
dëshiron të lërë pas një ndikim kreativ dhe inovativ, që do të shërbejë si
burim i frymëzimit për brezat e ardhshëm. Kjo përsëritje stilistike e frazës,
ndihmon në theksimin e dëshirës dhe synimeve të autorit për transformim dhe
ndikim pozitiv, duke e bërë atë një element të përkujtueshëm në strukturën e tekstit.
Përdorimi i kësaj fraze thekson dëshirën e vazhdueshme për të bërë diçka më të
lartë dhe më të ndritshme tash e pas në kohë.
3.
Kuintesencë
temaike në këtët eskt ështl dëshira, si një fuqi e fisnikëri e jetës dhe
shpirtit, duke shprehur aspiratat dhe synimet e folësit lirik (filës në këtë
rast është autori) për të krijuar një impakt të rëndësishëm dhe të qëndrueshëm
në jetë dhe përtej saj. Kjo fisnikëri e jetës dhe shpirtit shfaqet nëpërmjet
dëshirës për transformim, frymëzim, përkujdesje për të ardhmen, si dhe për një
lidhje të thellë me vlerat dhe mjedisin. Disa përbërës që tregojnë këtë lidhje
janë: Dëshira për Transformim Shpirtëror: përdorimi i frazës "Le të
bëhem" përshkruan një dëshirë për të kaluar nëpër një ndryshim shpirtëror,
të bëhet diçka më e lartë dhe më e frymëzuar. Ky motiv shfaqet përmes
përdorimit të termave si "një shpirt" dhe "Diell," ku
shpirti shihet si një entitet i fuqishëm dhe frymëzues. Frymëzimi dhe Një
Lidhje me Vendlidjen: fraza "Le të bëhem Diell" shfaq një dëshirë për
të qenë një burim i ndriçimit dhe frymëzimit për të tjerët, siç bën Dielli për
tokën. Përkujdesja për Trashëgiminë dhe Të Ardhmen: dëshira për të lënë një
testament dhe "monument dy'kohe'sie", paraqet një ndjesi të thellë
përkujdesjeje për trashëgiminë dhe të ardhmen. Ky motiv tregon dëshirën për të
krijuar një ndikim që do të qëndrojë në kohë dhe do të përcillet tek brezat e
ardhshëm.
4.
Pjesa
e fundit e tekstit, ku përmenden vargjet: "të mbetem Testament" dhe
"të mbetem monument dy'kohe'sie", sugjeron një dëshirë për të lënë
një trashëgimi të rëndësishme dhe të jetojë në kujtesën e brezave. Mund të
interpretohet edhe si një shprehje e dëshirës për të qenë i vlerësuar pas
largimit nga kjo botë.
Në
përgjithësi, teksti ka një ton depërtimi, sado deklarativ të jetë; ka edhe
ndjesi të përkujdesjejs ndaj brezave të ardhshëm dhe hapësirës amtare ("N?
qiell e tokën time"), duke shprehur dëshirën për të lënë një ndikim të
përjetshëm dhe frymëzues.
Përgëzime!