Mendime » Xharra
Fahri Xharra: Pse të kam respekt për ty, kur ti ma urrenë gjuhën?
E marte, 25.10.2022, 06:14 PM
Pse të kam respekt për ty, kur ti ma urrenë gjuhën?
Nga
Fahri Xharra
I
zhytur në mendime, i thelluar në historinë tonë jo shumë të largët ( diku nja
500 vjet e këtu ) as se si nuk po mund të vij në përfundim të plotë që duhet të
të respektoj ; të kam “dashur “ sepse isha i obliguar falë rrethanave të jetës,
më vonë fillova të ndjej lehtas një simpati për ty sepse mendova që ke
ndryshuar, por vitet e që rrjedhën e treguan të vërtetën tënde .
E
mendoja atë që thoshte Kadareja : “Asnjë gjuhë tjetër dhe asnjë shkollim në
Europë nuk kanë pasur një martirizim të tillë: pesë shekuj dënim. Për të mos u
zgjatur, mjafton një statistikë tmerruese nxjerrë nga “Historia e shqiptarëve”,
e francezit SergeMetais, botuar në vitin 2006, Paris. Tabloja e shkollimit
është e pabesueshme. Më 1887, në Shqipëri kishte tre mijë shkolla. Prej të
cilave një mijë e dyqind shkolla publike turke, po aq shkolla private greke,
treqind shkolla bullgare, serbe dhe vllahe, shkollë shqipe vetëm një, me
drejtor PandeliSotirin! “ . I thosha a vetes, ndoshta duhet harruar sepse
ishin osmanët ata, ishin selgjukët ata .
Cila është e vërteta, që ende nuk është shpalosur
qartë përpara popullit shqiptar.
Mendoja
se jemi mbushur mend, jo të ngjallim urrejtje por së paku të rindërtojmë urën e
miqësisë, një urë e cila ishte rrënuar që nga 1912 – ta.; që atëherë kur ia lamë lamtumirën njeri-tjetrit.
Unë
dhe ne, e kërkonim armikun e gjuhës sonë hyjnore tjetër kah ; atë e gjetëm, dhe
atë e kemi vazhdimisht, por nuk e besoja që ti do të mundohesh të
ringjallesh prapë mbi kurrizin tonë .
Sa
“ ëmbël “ ia filloi dhe të doli në pah
fytyra e vërtetë. U deshën disa vite të lirimit nga komunizmi, u deshën disa
vite të lirisë kombëtare për të kuptuar të vërtetën tënde; U shfaqën rimohuesit
të cilët nuk e donin të vërtetën që e thoshte Kadareja, por ne turma iu shkonim
pas dhe e harruam gjuhën tonë e harruam “ Tungjatjetën “ mijëra vjeçare
Pra,
rimohuesit nuk e duan këtë të vërtetë. Në vend të saj, ata duan të vendosin një
tjetër histori, për të na bindur që pushtimi, pra, sundimi osman nuk ka qenë i
keq ; për të na bindur se sa e keqe dhe kundër produktive ka qenë qëndresa e
Gjergj Kastriotit. Duke e sulmuar Kastriotin, më shumë se njeriun e shpatës,
ata sulmojnë vizionarin e madh, princin, që, ndryshe nga të tjerët, e ktheu
vështrimin drejt Europës. Në këtë mënyrë, bashkë me doktrinën e lirisë, ai
nismoi programin më europianist shqiptar, më modernin program të këtij populli.
Ti
nuk flitshe, na vijshe me “lodra” dhe “premtime “ por rimohuesit flitnin në
vend teje . Më vonë e kuptuam se pse Kadareja thoshte : “Është e qartë tani
përse rimohuesit shqiptarë janë kundër testamentit të tij- ( të Skënderbeut fxh ) . Teza e tyre se sundimi
osman s‘ka qenë i keq, e keqe ka qenë qëndresa, mund të përkthehet fare saktë:
e mirë për Shqipërinë nuk është Europa, por Azia. Andej, pra, të kthehemi!”
Të
kujtohet që deshe të na ndryshon historinë dhe ta shkruajmë ashtu si e doje ti
? Unë e rikujtoj me helm në zemër, kur
të mashtruarit të cilëve nuk iu
mjaftonte vetvetja por thirrshin edhe “argat “ nga të gjitha anët për të na ulur në byth dhe t`i bindemi asaj që e
doje ti.
Kështu,
ditë pas dite doli e vërteta në shesh, rasti i fundit shqiptarët e Maqedonisë
.Deri dje ata ishin unë e dje u bënë ata
; deri dje ata flitshin si unë dhe sot janë kundër gjuhës së vet . Sot ata
flasin ndryshe, e flasin gjuhën tënde
dhe shtiren se gjoja është e tyre.
Në
fund të fundit nuk mund të kam respekt në ty, kur ti ma urrenë gjuhën time; nuk
mund të kam dashuri për lodrat dhe kurmet që m`i solle vetëm e vetëm të harroj
se kush isha.
Unë
e dua gjuhën time historinë time dhe kombin tim.
Fahri
Xharra, 11.03.17