Kulturë
Bardhyl Maliqi: Pak fjalë për poezitë e poetes Arjana Fetahu
E diele, 21.03.2021, 11:23 AM
PAK FJALË PËR POEZITË: “SE Ç’TË KA QËNDISUR NËNA” DHE “EJA VËLLA” TË POETES ARJANA FETAHU
Nga Bardhyl
Maliqi
E nderuar poete, kur
analizon apo komenton diçka edhe biografia jetësore dhe artistike e juaja flet.
E dimë se ti Arjana ke përfunduar studimet për estetikë, dhe kjo të ka ofruar
mundësinë të dish të përzgjedhë temat dhe qëndrimet estetike edhe në poezi.
Tipari i parë dallues i juaj si poete është shqiptarësia tënde edhe në art,
megjithëse jeton dhe punon në Amerikë, e pra, raujtja e indetitetit artistik
dhe nacional është thelbi i të qenit artist. Kështu të duam!
Me se e ka qëndisur
nëna Nusen e djalit? Ti Arjana di të zgjedhësh hollësi shumë shprehëse dhe
mjaft interesante, si: me të diellit fije
ar, me ujë të mbledhur në hënë, me valë të detit të shtruar, sytë ja bëri me hale pishe qerpik shkruar,
shtatin si selvi, bardhësinë e lëkurës e mori nga bora në male, nishani në faqe
si lule e vockël, ja dhuroi gjithçka vajzës së saj si engjëll. Tani më
thoni a nuk duket si vajzat çame apo ato të eposit tonë të kreshnikëve kjo nuse
syshkruar?
Një tipar tjetër i
poezisë së saj është shqetësimi për ato probleme jetësore dhe
social-psikologjike të shqiptarëve kudo ku ndodhen, brenda apo jashtë
Shqipërisë dhe poezia që morëm për objekt analize “Eja vëlla!” e tillë është.
Poezia është tipike për një marrëdhënie shqiptarësh kudo që ndodhen. Kafja,
rakia dhe cigarja u bëhen shokë për të ndarë së bashku hidhërimin. Kjo tavolinë
për ta nuk është e ndonjë avokati apo ministri, por faltorja ku ata qajnë
hallet me njeri-tjetrin.
Shoqërinë e tyre e
lidhin problemet e përbashkëta, kudo që të ndodhen: në Shqipëri apo jashtë saj.
Nuk ka rëndësi kush do t’i paguaj paratë, por zakoni shqiptar që të paguaj ai
që na fton është prezent, se tjetri ndoshta e ka kuletën bosh, ndaj i thotë
shokut në mënyrë të natyrshme: Unë të
ftova, mos u zë ngushtë,/Ti e di, s'jam më i pasur se ti,/Po sot këto lekët e
fundit,/Si mbajnë dot xhepat e mi!
Por ajo që më pëlqeu
veçanërisht është strofa e fundit, ndaj
dhe vendosa të them ca fjalë: “Gëzuar
për ty dhe për mua / Se bota është, llum kafeje që nxin, / Kur s'plasëm, që na
iku rinia mjeruar, /Tani, të djallosça pleqërinë!” Kaq e natyrshme je, moj
Arjana, sa më duket sikur të kam njohur më parë”
Për ju që nuk e
njihni: Arjana Fetahu (Gaba) ka lindur
në qytetin e Fierit në një familje intelektuale. Arsimin 8-vjeçar dhe atë të
mesëm i kreu në Shqipëri. Më 1996-ën familja e saj emigroi në ShBA, ku ajo përfundoi studimet për estetikë në Parisian Beauty Academy në Nju Xhersi.
Dashurinë për artin, kulturën dhe letërsinë në veçanti e ka shfaqur që në
fëmijëri. Në vitin 1993 mori pjesë në konkursin e zhvilluar nga Qendra
Internacionale Kulturore Artistike Letrare në Brindisi të Italisë, ku fitoi Çmimin Internacional me krijimet e saj.
Krijimtarinë e saj e
vazhdoi më tej edhe në emigracion, duke shprehur me nota të forta dashurie
mallin për atdheun, fëmijërinë, shoqërinë dhe çdo gjë të lënë pas... Në Shtetet
e Bashkuara të Amerikës, Arjana Fetahu (Gaba) është përkrahëse e të gjitha
lëvizjeve politike, organizimeve apo tubimeve në mbështetje të çështjes së
Kosovës dhe Çamërisë. Vëllimi me poezi, “Më
zgjo në shpirtin tim një flutur” është libri i saj i parë, i cili premton
shumë për të ardhmen.