Kulturë
Luan Kalana: "Odisea" e Fatit
E diele, 21.03.2021, 11:07 AM
"Odisea" e Fatit
-
Jetshkrim nga Luan Kalana, SHBA
-Nuk
i dihet fatit i gruas?! -thote populli.Jeta ,fati i Gruas ka dy tabllo permes
dy boteve,vajzeria apo perkedhelia ,bije e prinderve dhe tabloja e dyte krejt
ndryshe ,gruaja, nena ,matka e familjes te re ,nga Eva e Adamit ,ne Shenjtoren
krijesen e Njerezimit dhe “Plakeria”.
”Odiseja”
e jetes e fatit te Gruas, eshte nje kalvar i gjate trishtimesh mundimesh e
saktifica te panumurta .Por pas e ndjek “femren”dhe nje jete e
padukshme,”opinioni”nje brenge shtojce stresi dhe me pasoja dramatike,i cili e
shoqeron si hije “alibi” thashethemesh .
Nuk
i kane thote kot,”me mire te dale syri ,se sa nami” -thote populli.Pastaj me
pare thoshin ,kur martohet vajza,”lotojne qajne” dhe strehet e shtepise,se nuk
i dihet fatit,eshte gje e e rende,pasi ajo le shtepine ku eshte ritur
,prinderit e saj, e shkon te shtepia e burrit ,te ngreje nje jete te re te
panjohur…
Duke
marre shkas,nga keto parantesa,po ju refej shkurt pa pershkrime ilustruese
,fragmente ,rrugen e fatit te nje gruaje te thjeshte,nje ngjarje te
jetuar,reale duke qene nje deshimitar okulular,por pa ju kallzuar emerin e
saj..Keni pak durim e lexojeni...
“-Fati
qe ne fillim te jetes ,qe i trishtuar,per nje vazje te virgjer, te ritur dhe
edukuar ne nje familje me tradita te shendosha shoqerore familjare,duke u ndare
perfundimisht nga i dashuri i saj ,qe u burgos per politike nga diktatura.
Me
e pas prinderit e martuan me mbleseri ne qytetin e saj te lindjes provincal,ne
nje familje me biografi te mire..Se me pare shikonin famijen se sa burrin,me
nje djale te hijshem dhe linden dhe nje vajze.Burri ishte ushtarak shkonin
shume mire e dueheshin aq shumese te gjithe ia kishin zili ciftit te ri,...por
iu vra papritur ne aksidentalisht gjate nje stervitje ushtarake,tragjike.
-Prinderit
qe i kishte “fanatike”,e martojne pastaj ne qytetin tone,me nje bure beqar qe e
kishte lene gruaja.Ajo jetoi disa vite me te,dhe vajza vinte ne shkollen
tone,isha mesuesi kujdestar te saj,te Fatbardhes ,por e therrisnin shkurt
Bardha..Mamane e saj ,qe atehere e njoha ,ishte nje grua e fisme e turpshme e
ndershme ,por dhe simpatike ,terheqese me buzeqeshjen e saj,kokeulur.E kishim
kryetare te keshillit te prindeve,nje Nene edukatore shembullore.Nuk shkoi
shume,dhe burri i saj u gjend i vdekur ne krevatin e nje gruaje vejushe.fare ti
thuash kesaj ,c’eshte ky fat i tille?! Turp per faqe te zeze,i vinte turp ,jo
per faj te saj,te dilte ne sy te botes....Prinderit e burit vjera dhe vjeri
“katile”,e perzune nga shtepia.Mori vajzen dhe shkoi ne shtepine e prindeve te
saj.
-Ishte
fillimi i demokracise,shtet anarkik,i pari te dytin s’e merrte vesh sec
ndodhte..Mori vajzen dhe bashke me disa komshinj iken refugjate ne vendin
fqinj.Atje u sistemuan ne nje shtepi si pasturese dhe “sherbetore” e
pleqve,pastaj rrobaqepse ne nje punishte,Vajza filloi shkollen.Nuk shkoi shume
dhe ju vardis nje djale refugja shqiptar ,derisa sa pranoi te bashkejetoje me
te.Por fati i keq,”burri” tip gangsteri ,”vip“,drogaxhi,i vritet aksident me
motorciklete.
-Merr
vajzen dhe kthehet ne shtepine e ish burrit,te saj,pasi vjeri me vjeren kishin
vdekur.Me gjyq fiton jo vetem gjysmen e shtepise qe i takonte por dhe pjesen
tjeter si demshperpblim,per per pagesen e ritje se vajzes,e cila tashme
vazhdonte gjimnazin.
-Duke
shkuar ne vere ne plazh ne qytetin afer,u mpleks,ne fillim dashuri
platonike,pasatj mashkurlli,nje burre,djale “i virgjer” i u lut te marohej me
te.Me hir e me pahir si thone,se ishte akoma e re ta mbyllte jetene saj vetem
kaq shpejt pa asnje perkrahje, pranoi megjithese i vinte turp nga vajza e
ritur.Vendosen te largohen me djalin “burre”,te emigrohen ne Australi.Aty
kaluan mire ca vite,vajza vazhdonte univeristetin per mjekesi,kjo punonte ne
nje rrobaqepsi.Po buri u semur nga nje semundje e keqe, i vdiq .I erdhi keq per
te ,se ishte njeri i mire,e mbuloi me nderime.Por ja nje dite,nje grua
thashethemexhes,qe ka ngado si keto,qe te ngjiten,gjoja per te pire kafe,i
hodhi “fallin”e filxhanit’ te kafes,e i leshoi si pa te keq nje”bombe”nje fjale
te hidhur
-”Moj
moj a ke degjuar ti,kujt i thone ”gruaja qe hante “burrat”?!..Kaq tha
“fallxhorja”dhe...
...U
ndje sikur i pushoi zemra.
-Ne
mbremje Gruaja...,mblodhi teshat e saj ne nje valixhe,shkroi nje cope leter, me
lot me shume se sa me fjale,e ia la vajzes mbi tavoline,shoqen e vetme te jetes
te saj,dhe u zhduk pa lene gjurme…
*
* *
-Kur
shkuam ne Shqiperi per vizite,na doli perpara nje vajze e ritur tip studente
dhe na befasoi duke thirrur ,ishte Bardha,dikur nxenesja ime :-Uha ,Mesuesi
im,po ti ske ndryshar fare….dhe perqafoi gruan time qe njihte.Une e pyeta pa u
menduar:
-Mamaja
si eshte ? -Ajo shtangu,menjehere u perlot,mbuloi fyrtyren me pellembet e
saj.Gruaja ime e ndjeshme, e perqafoi.Ajo vuri koken ne gjoksin e saj, e qante
pa ze, me ngasheri…
Vajza
tha duke iu dridhur zeri -Nuk e di !!!!!..
Kishte
erdhur te shiste shtepine ,pasi jetonte ne Australi, ishte mjeke.
-Keto
kohe duke biseduar ne facebook ne Kanada ,me nje ish kolegen time ish
mesuese,por postonte poezi,kish fituar statusin popullor, e therrisni
poete,ishte e talentuar i vinte ndorjesh per te shkruar, ishte e talentuar.
E
pyes me kureshtje per nje shoqe qe kishte dale fotografi,se m’u duk fytyre e
njohur.
-He
,-me tha,-eshte nje mikesha ime e vjeter, si moter,e njoh qe ne qytetin tone,qe
ti e ke njohur,mbase te kujtohet ,megjithes kane kaluar shume vite,,eshte
Mamaja e ish nxeneset tende te shleqyer ,Fatbardhes,sot eshte mjeke ne
Australi..
-Ajo
eshte bere shume degjuar ketu ne kete shtet-vazhdoi te me shkruante kolegia ne
mesenxher,ndersa mendja ime diku fluturone,-..dhe emri i saj ka bere buje per
nje liber qe ka botuar historine e saj,ne anglisht me titull ”The Woman who Ate
the Mens”,(Gruaja qe “hante” burrat)…Ndoshta ndonje dite do ta shohim dhe
film….
Sic
e lexoni ,titulli eshte sinjifikativ dhe bumerang i kesaj drame jetesore te
Gruas,une do te mendoja(po te me pyeste) se titulli do ti shkonte per shtat,ne
pergjigje te metafores hiperbolike,nje tull te thjeshte “Fati i Gruas-drame e
pashkruar”’ ,per grate e pafajshme,viktima te fatit.Nuk e di cfare mendim kane
lexuesit.
Me
dhimbje njerezore ,me krenari per Shenjtoren Grua.