Engjëll Berisha: Jozefina një zonjë e rëndë, dhe fjalimi i shekullit

Jozefina një zonjë e rëndë, dhe fjalimi i shekullit

Shkruan: Engjëll I. Berisha

Fjalimi i Jozefina Topallit, kryetare e Parlamentit të Republikës së Shqipërisë, në fjalimin e 100 vjetorit  të Pavarësisë në Tiranë, nga shumë mendimtarë, nga unë personalisht,  konsiderohet  se është fjalimi i shekullit. Kjo zonjë e rëndë e kombit, sot në Parlamentin e Shqipërisë, ku ishin strukturat më të larta të shtetit të Kosovës, të maqedonisë, të Preshevës, e të Shqipërisa, Jozefina, dukej e tëra si një shqiponjë mes një harte krejt etnike sa i përket përbërjes strukturale në pjesmarrje. Dukej si një shqiponjë, ngase fluturonte me fjalët e saj, ngazëllente me pamje e me levizje të një  krijese që e ka për pushtet qiellin e tokën. Fjalimi i saj, një krua shpirtëror që nxjerrë gurgullimën e vetë si një buri kushtrimi, për të ftuar në kuvend vendimarrjen e fatit të popullit. Fjalimi i saj, një enciklopedi historike, që shpalos të dhimbshmen, krenaren, dokumentaren dhe të bindshmen për një popull të ndrydhur. Fjalët e saj, nga një copë zemre e Madhe e kombit, ku derdhej mbi altarin e Kuvendit të Shqipërisë, ndërsa, nga fluoroscenti i ekranit dilnin mornica emotive deri te  trupit ynë.

Prezentimi i saj, një moderim krejt natyral, sikur në pistat e yjeve të krijimtarisë, ndërsa ajo, nuk bënte aktrim, interpretonte ate që i thoshte zemra, ate që ia kishte regjistruar intelekti I pasur, ate që ia kishte mveshur përvoja dhe ate që ia kishte atribuar dashuria ndaj vëndit, ndaj dëshmisë për Atdheun.  Ajo këndonte, vjerëshmërimin e rilindasve, britmen e patriotëve. U mbante iso udhëtarëve nëpër kohë dhe u këndonte lavdinë duke u mbetur borgj për të qenurit, për të bëmurit, për flijimin.  Ajo, u kërkonte ta falur, nase dikush u kishte mbetur borgj. Dikush, në emrin e shqiptarisë kishte firmosur fermane likuidimi. Dikush, e kishte përvetësuar tokën e arbërit dhe kishte bërë krim e mëkat në emrin e shqipeve.

Jozefina, një zonjë që lind rradhë, ashtu siq edhe vijnë rradhë edhe 100 vjetësha të datave historike, kërkoj të falur të përsekutuarvve nëpër vite gjatë këtij shkekulli, atyre patriotëve që bënë për Shqipërinë dhe dikush nga Shqipëria, në “emrin” e shqipërisë edhe i pushkatoi.

Jozefina u rrëfye denjësisht, u gjunjezua para Atdheut e para familjarëve të dëshmorëve e martirëve të Shqipërisë, në emrin e gjithë shqiptarëve. Sa shumë!? O Zot, sa shumë të vrarë e të përsekutuar. Ajo, falenderoj të gjithë atdhetarët e kombit, nga të gjitha trojet e hartës etnike. Ajo, nuk la asnjë të çarë të konceptit të saj, për ta përmbyllur fjalimin e shekullit me shenjën e falenderimit, me rrespektin për mirënjohje dhe me lavdinë e treguar.

Sa e qetë, sa e përzemërt. Sa e devotshme, sa melankoli. E tëra ishte një Shqipëri.

Dhe unë, nxorra nga krijimtaria ime këto vargje:

Dhe derisa thrriste familjarë të merrnin nderimin e  shtetit me mirënjohje për veprimtari kombëtare, në një çast i plasi zemra dhe tha “ gjysma e patriotëve, nënshkrues të Deklaratës së Shpalljes së Pavarësisë të vitit 1912, të vrarë, të burgosur. Kaq shumë”, tha me aq shumë zemër Jozefina.

Dhe unë, me emocionet që më rrëmbeu Jozefina, kujtova shkrimet se si qenkan pushkatuar shumë nga ata që ishin nënshkrues të aktit më sublime të Shpalljes së Pavarësisë.  Po Luigjin, që ishte një Ismailqemal, dikush e quajti “tradhëtar” a? Po Lef Nosin, pse e paska pushkatuar Enveri more.  Po për  Hasan Prishtinën, kush e paska firmosur fermanin more?!! Po, ne i këndojmë edhe Avni Rrustemit këngë, dhe kush e paska denoncuar. Heu kaq shumë denime. Po kush paska pasur zemër, të jetë zemër shqiptari dhe zbrazë pushkë mbi këta trima. Po, sa paskan vdekur vetë e sa qenkan vrarë, nga ata që sot shkruan historia.

Dhe unë, frymëzohem dhe nxjerrë nga sirtari im vargjet e më hershme:

Nga u nda Iliriada

Lindje bizanti i murmë briri i thyer aziat

Perëndim Roma mbi kristalet e detit mediteran

pas paganizmit hedon që të dy kishat e reja

një mijë e pesëqind vjet artin dhe lutjen

me fjalën shqip e recituan e pikturuan

gjurmët e fshehura që nuk lejuan vandalët

librin të rikrijohet I ri në kohën tonë.

dogma komuniste një gjysmë shekulli

dhe një gjysme tjetër primitivizmi feudal

dhe njëmijë e sa vjet të tjera flaka e baruti

pesëqind vjet obskuri osman

kaqë qind vjet pasria e shpirtit tim

ma përktheu testamentin greqisht

me turqishten pa veta dhe atë serbisht.

Fjalimi  i zonjës së rëndë të këtij shekulli,Jozefina Topallit, ishte fjalimi i shekullit, pa asnjë germë të shkruar, pa asnjë copëz letre, por nga burimi i pashtërrshëm i zemrës së saj. Dhe kaq për zemër i kishte fjalët, sa citonte dhe kishte fondus edhe më të gjerë të shfletonte nga mendja e saj edhe një copë të madhe të enciklopedisë.

Jozefina në këtë rast është protagonist e ketij shkrimi tim,por protagonist që më motivoi ti thrras historisë, se ky shekull aq sa e ka për nder lavdinë e të qenurit një shekull Pavarësi, e ka edhe mëkatin e atyre që e keqpërdoren shqipen në flamur, e keq përdoren shtetin e shqiptarëve dhe denuan në emrin e Shqipes. Po kush e ka këtë të drejtë të denojë, të vrasë në emër të kombit more? Këtë mund ta bëjë, gjyqi, dhe ai gjyqi  krejt i pastër. Gjyq bëri dhe regjmi I enverit, por gjyq criminal ishte ai.

Sikur muarëm të drejtë të bëjmë gjyqe edhe në kohë më të vona e të denojmë njerëz në emërtë të Atdheut. Cilit Atdhe se? A mos e kemi secili nga nje nga një Atdhe dhe mund të bëjmë çka të duam me te. E shihni tani se si na i nxjerrë koha mëkatet!?

Jozefina, dhe historia e jonë, sonte në Parlamentin e Shqipërisë ishin akti më solemn i këtij përvjetori.  Jozefina, ngase ishte vetë ajo shqiponja që ne mbajmë për emblem, ndërsa historia ajo zonja tjetër e rëndë që peshon dhimbshëm dhe rëndë mbi ne.