Kulturë

Jorgo Telo: Buqetë lirikash mbi motivet e isopolifonisë

E diele, 26.07.2009, 01:48 PM

Jorgo Telo

I. VARGJE ËMBËLSHORE

(Buqetë lirikash mbi motivet e isopolifonisë)

Ç’KEMI THËNË
E STËRTHËNË?!

A mban mend, hënëz e ngrënë,
Ç’kemi thënë
e stërthënë?

Sy ndër sy ndenjëm parmbrëmë,
Ç’kemi thënë
e stërthënë?

Përmbi bar te molla tëndë
Ç’kemi thënë
e stërthënë?

Folëm pak edhe diç bëmë…
Ç’kemi thënë
e stërthënë?

Na spërkatën zogjt’ me këngë.
Ç’kemi thënë
e stërthënë?

DEHUR NGA BUKURIA

Brenda kopshtrave të mia
Sulet vrap ujët nga vija.
Ç’i përdredh degët hardhia!
Luleplot vishet kajsia.
Dehur-o nga bukuria.

Refreni: (pas çdo vargu)
Rrituni, rrush e kajsi,
Kokrraplot me ëmbëlsi
Për mua dhe miqt’ e mi.

GUDULISJET

Vashë me fustan të bardhë,
Fap me sy, çëk – me qepallë.
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

Ku gjen më bukur, moj mike
Nat’ e dit’ me gudulisje!
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

Një gudulisje nën dorë
Ma jep me gishtin e hollë.
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

Me gudulisjet në injë
Sytë tanë vetëtijnë.
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

Le kur gudulis në buzë
Me buzët e tua shpuzë!
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

Vitet vinë edhe ikin.
Gudulisjet ndezin shpirtin.
Gudu-gudu-gudulia
Prush i ndez ndjenjat e mia.

PËRKËDHELITË

Dhelet e përkëdhelitë
Gosti janë për të rinjtë.
Kalon koha kili-vili…
S’i kursen këngët bilbili.
Kili-vili ikin orët…
S’njohin të velur rinorët.
Me kilikosje, përkdhelje
Edhe pleqtë s’kanë velje.
Ku ka mëri dhe urrejtje
Shteron jet’ e kësaj jete.
Me gaz e përkëdheli
Kalon shpirti mrekulli.

VOGËLUSHES

Sumbull e kësaj mëhalle,
vogëlane, vogëlane,
sumbullesha bukurane!

Para meje hapin ndale!
vogëlane, vogëlane,
sumbullesha bukurane!

Mos u ngut, ec me ngadale!
vogëlane, vogëlane,
sumbullesha bukurane!

Eja tek unë përfare.
vogëlane, vogëlane,
sumbullesha bukurane!

TESPIET

Duke ndenjur ndënë hije,
Rri e numëroj tespiet.
Tejembanë syt’ i shpie.
Stepem prej një bukurie.
Shpejt më njohu bukuria:
Lastarja nga Zagoria…
Sikur m’u kthye rinia.

Ç’U BËRE, MOJ DJALËRI?

Sa shoh veten në pasqyrë,
Sepse ,mbetem si i ngrirë.
Më tremb çdo rrudhë e çdo thinjë.
Mbetem me duart në injë.
Rri e fërkoj ndonjë brinjë.
Pres i ngeshëm pleqërinë.
Ku ta gjej prapë rininë?
Ç’u bëre, moj djalëri?
Vetëm shpirtin kam si ty.

PILIVESA

Dole herët në mëngjes,
Ç’ke, moj pili-pilivesë?!
S’lave dot as syt’ e zes.
Ç’ke, moj pili-pilivesë?!
Nuk i the një fjalë Nënesë.
Ç’ke, moj pili-pilivesë?!
Shkove në ledh të bahçesë.
Ç’ke, moj pili-pilivesë?!
Atje të priste një shpresë…
Ç’ke, moj pili-pilivesë?!
Bukuroshit i dhe besë…
Ç’ke. moj pili-pilivesë?!

KËMBËMBARI

Kur komshiu u martua,
isha një fëmijë i shtruar.

Në mushkën e nuses flokverdhë
Më rrotulluan tri herë.

Më zgjodhën si këmbëmbarë,
që të bënte nusja djalë.

Këmba ime mirë ngjiti:
Tre djelmosha nusja rriti.

EJA, THËLLËZË E DËLLËNJËS!

Malin zbret, mbushur me këngë,
Krahëshkruara thëllëzë
Eja, thëllëzë e dëllënjës,
Të dy tok t’ia marrim këngës!

Të pres te pjergulla tëndë,
Ku kam pjekur ca gështënjë.
Eja, thëllëzë e dëllënjës,
Të dy tok t’ia marrim këngës!

Të gëzuar ç’ma ke zënë,
Ma rrëmben shpirtin të tërë.
Eja, thëllëzë e dëllënjës,
Të dy tok t’ia marrim këngës!

Edhe zogjtë t’i mësojmë
Thëllëzorçen mos harrojnë.
Eja, thëllëzë e dëllënjës,
Të dy tok t’ia marrim këngës!

SHTEG PËR DASHURI

CJAPI:“Ftujake, pse m’u mërzite?
Unë të ndolla, ti më ike…
Syndërsy fjalët përplasen
Cjap larani me ftujaken.

FTUJA:“Cjap, o cjap vetullkafenjtë,
Mos m’u sul me brirë përpjetë!
Syndërsy fjalët përplasen
Cjap larani me ftujaken.

CJAPI:“Brirët janë lezeti ynë.
Me ta mbrojmë dashurinë.
Syndërsy fjalët përplasen
Cjap larani me ftujaken.

FTUJA:“Cjap laran, ç’e merr me vrap?
Nuk më kap dot me inat.
Syndërsy fjalët përplasen
Cjap larani me ftujaken.

CJAPI:“Lëri nazet, moj ftujake!
Të pres të më vish pasdarke!
Syndërsy fjalët përplasen
Cjap larani me ftujaken.

URATA DHE SOPATA

Një këng’ e vjetër ç’na thotë,
Për një prift me leshrat – okë?
Merrte rrugën për korie.
Mblidh e ha lajthi nën hije.
Tutje-tëhu syt i vërviste.
Na pa një sopatë nazike.
Sapo u kthye në fshat.
Rrotull seç iu mblodhën gratë:

“Na kthe sopatën, uratë!”
Që t’ua kthente, kujt i humbi,
Diç kërkonte Toto-lumi…
“Në doni, t’u jap naxhaken,
Më jepni buzën dhe faqen.”
“Ç’na kërkon, more i marrë,
Kur ne kemi burrat tanë?”

E PËRPIKTË NË TAKIME

Sot të dua, mikja ime
Të përpiktë në takime.

Ta thashë troç që në fejesë:
“Lyp nga vetja korrektesë.

Nëse njëri-tjetrin duam,
Ta nderojm’ kohën e çmuar.

MARRIM KËNGË THËLLËZORE

Djali:“Brodha malet rrëzë më rrëzë,
Sa të gjeta ty, thëllëzë!

Të dy:
Ref: “Thëllëza dhe thëllëzari, rritur-o me ujë mali
Marrim këngë thëllëzore, rrethuar nga lule bore. 1)

Vajza:

“Thëllëzar, me ç’të njoh unë,
Bukur do plekset kjo punë…

Djali:
“Do të t’mbaj thëllëz e borës
Si në pëllëmbë të dorës.

Vajza:
“Thëllëzar, sa t’më kesh mua,
S’do lëmë dallgë pa kaluar.

Djali:
“Me merak do rrisim zogjtë
Shëndetmirë, krahëfortë.

Vajza:
“Të pandarë na do jeta
Në t’përpjeta, tatëpjeta.

EJA, LOZIM PUÇI – PUÇI

Kolopuçja, kolopuçi
Nisën lojën puçi – puçi.
Ç’lojë e bukur
puçi – puçi!

Ç’u kënaqën me lëng mushti
Ndezën lojën puçi – puçi…
Ç’lojë e bukur
puçi – puçi!

Gjyshja plot gotat ua mbushi
S’ndalej loja puçi – puçi…
Ç’lojë e bukur
puçi – puçi!

Presin prapë të piqet rrushi,
Të fillojnë puçi – puçi.
Ç’lojë e bukur
puçi – puçi!

KËRTHINJA

Sa të pashë, ma dehe synë,
kërthinjë e mira kërthinjë!

Në zemër më paske hyrë
kërthinjë e mira kërthinjë!

Për ty nisa gjuetinë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

Kalova brinja, shkëmbinjë,
kërthinjë e mira kërthinjë!

Seç të gjeta në lëndinë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

U takuam me dëshirë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

Hapëm shteg për ardhmërinë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

Syt’ e duart na djersinë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

Buzët seç na farfurinë.
kërthinjë e mira kërthinjë!

Për dasmën gjetëm ujdinë…
kërthinjë e mira kërthinjë!

PRUSHI I DASHURISË

Qoftë natë, apo ditë,
Dashuria nis tek sytë.
Buza-buzën e rrufis
Ndizet prushi i dashurisë.

Në shteg buzësh varen fjalët,
Siç varen në gjoks gjerdanët.
Buza-buzën e rrufis
Ndizet prushi i dashurisë.

Fjalët rrënjët kanë në zemër
Te një nuse , te një dhëndër.
Buza-buzën e rrufis
Ndizet prushi i dashurisë.

Jetë të gjat’ ka dashuria,
Kur merr drit’ nga Perëndia.
Buza-buzën e rrufis
Ndizet prushi i dashurisë.

DASHURI QIELLORE

Dy re zënë dorë për dore…
Dashuri krejt qiellore.

Ngjajnë retë si në garë,
Sa të zbrazen nga një barrë…

Njëra re që qe ezmerkë
Shiun nisi tatëpjetë.

Reja tjetër – lozonjare
Mashkull qe o shterpë fare.

Është verë, verë e nxehtë.
Mbetëm ne me syt’ përpjetë.

Nuk shikojmë fresk e shi,
Po s’bënë retë dashuri!...

Dhe zërin ngritëm përpjetë.
Me gjith’ shpirt uruam retë…

VAJ SYLESHËT

Hapni syt’ e hapni veshët!
Droga,droga – ja,
Droga, droga – jo,
                       vaj, syleshët!

Botës ç’iu shtuan syleshët
Çfar’ gatuan katraveshët…
Dhe të sotmit e të djeshëm,
Xhepat okë e boll të ngeshëm
Ata gjetën, çfarë deshën…
Shpuan damarët rrufeshëm.
Miell të mallkuar ngjeshën.
Qejf kërkuan, qejfin deshën.
Në fillim qeshën sa qeshën
Pastaj një nga një u zhveshën.
Seç u bënë si gollomeshët.
Nuk vonoi e u ngërdheshën.
Keq me vdekjen u përleshën
Ku i çon mushka kaleshët?
Botëgjorën ç’e përsheshën.
Droga, droga - ja
Droga, droga – jo

                       Vaj syleshët!
                       Stop, syleshët!

(Vota: 4 . Mesatare: 5/5)