Mendime
Asllan Dibrani (Luani): Gjendja dramatike e politikës botërore dhe përplasja në Lindjen e Mesme
E shtune, 20.09.2025, 06:56 PM
Gjendja dramatike e politikës botërore dhe përplasja në Lindjen e Mesme
Nga
Asllan Dibrani (Luani)
Bota sot po përballet me një krizë të re politike e
ushtarake, ku Lindja e Mesme po kthehet sërish në epiqendër të tensioneve
globale. Konflikti i përshkallëzuar mes Izraelit dhe Hamasit, me implikime të
drejtpërdrejta në raportet ndërkombëtare, po sjell pasoja dramatike jo vetëm
për rajonin, por për gjithë sistemin e politikës botërore.
Kjo periudhë e trazuar është e ngarkuar me sfida për
shtetet, diplomacinë dhe qytetarët e thjeshtë, të cilët përjetojnë në mënyrë të
drejtpërdrejtë pasojat e vendimeve të elitave politike dhe të lojërave
gjeostrategjike.
Një kronologji e luftërave të fundit
Pas luftës së gjatë kundër Iranit dhe rrjeteve të tij
terroriste, Izraeli ka treguar se mund të dalë fitues në fronte të ashpra.
Hamas, i mbështetur financiarisht dhe politikisht nga shtete të ndryshme,
vazhdon të përdorë popullin palestinez si mburojë njerëzore, duke i kthyer
territoret në kampe lufte e terrori.
Sot, pas përplasjes me Iranin, radhën duket se e ka
Turqia, e cila, në vend që të qëndrojë neutrale, është duke u përfshirë hapur
në krahun e Hamasit. Historia po përsëritet: Irani u dobësua nga politika e tij
destruktive, dhe nëse Turqia vijon këtë rrugë, edhe ajo do të përfundojë e
rrënuar, e izoluar dhe e braktisur nga realiteti ndërkombëtar.
Turqia dhe iluzioni i Perandorisë Osmane
Turqia, në vend që të ndërtojë demokraci dhe
stabilitet, shpesh është kapur pas iluzioneve të rikthimit të Perandorisë
Osmane. Ajo ka investuar miliarda euro në ndërtimin e mijëra xhamive në
Ballkan, duke krijuar terrene të reja për radikalizëm dhe duke tentuar
ndryshime etnike e kulturore në disa vende të vogla. Ky është një projekt i
rrezikshëm që i ngjan transformimit të rajoneve të qeta në Afganistanë të rinj.
Por në vend që të forcojë veten brenda kufijve, Turqia
po e ekspozon veten në rrethime politike e ushtarake që vetëm forcojnë
pozicionin e Izraelit, i cili tashmë e ka kthyer këtë luftë në një betejë mbrojtëse
kundër grabitqarëve të historisë.
Pengjet, terrorizmi dhe qytetari i zakonshëm
Një plagë e hapur e kësaj lufte janë pengjet izraelite
që mbahen nga Hamas. Në këtë dramë njerëzore, shfaqet fytyra më e shëmtuar e
terrorizmit islamik, që jo vetëm nuk mbron kauza humane, por përkundrazi e shet
gjakun e pafajshëm si mjet pazari politik.
Ndërkohë, qytetarët e thjeshtë, si në Gaza, ashtu edhe
në Tel Aviv, apo në kryeqytetet perëndimore, janë ata që vuajnë. Çdo bombë, çdo
peng, çdo krizë ekonomike që vjen si pasojë e luftës, bie mbi supet e tyre.
Politika ndërkombëtare dhe balancat e reja
Diplomacia botërore është vënë para një prove të
madhe: a do të arrijë të gjejë një ekuilibër të qëndrueshëm, apo do të zhytet
më tej në logjikën e luftës? Fuqitë e mëdha si SHBA-të dhe BE-ja, megjithë
përpjekjet për të ruajtur paqen, shpesh tregojnë dobësi në vendosmërinë e tyre,
duke i lënë terren aktorëve agresivë.
Kjo situatë e përshkallëzuar në Lindjen e Mesme ka
ndikim të drejtpërdrejtë edhe në ekonominë globale: çmimi i energjisë, krizat
ushqimore dhe emigracioni masiv janë vetëm disa nga plagët që e prekin
drejtpërdrejt qytetarin evropian dhe shqiptar.
Një reflektim për politikën dhe të ardhmen
Në këtë kohë dramatike, pyetja që lind është: a do të
arrijë bota të shkëputet nga rrethimi i dhunës, apo do të vazhdojë të mbetet
peng i ideologjive të vjetra e të dëmshme?
Nëse Turqia vazhdon rrugën e mbështetjes ndaj
organizatave terroriste, ajo rrezikon të përfundojë si Irani – një vend i
rrethuar, i sanksionuar dhe i braktisur. Ndërsa Izraeli, me gjithë kritikat që
merr, është duke luftuar për mbijetesë kundër një bote të mbushur me grabitqarë
të historisë.
Mbyllje reflektuese
Politika është arti i së mundshmes, por kur pushteti
shndërrohet në iluzion, ai bëhet helm për popullin. Lindja e Mesme është
pasqyra ku shohim të ardhmen e botës: nëse triumfon logjika e armës mbi atë të
mendjes, atëherë njerëzimi do të ecë drejt një terri të ri.
“A është e gatshme bota të thyejë zinxhirët e
historisë, apo do të mbetet gjithmonë peng i saj?”