Kulturë
Hivzi Muharremi: I përjetshëm qoftë kujtimi për piktorin Sulejmon Haxhikadriu
E merkure, 21.02.2024, 07:53 PM
IN MEMORIAM
I
PËRJETSHËM QOFTË KUJTIMI PËR PIKTORIN SULEJMON HAXHIKADRIU
ARTISTI
I CILI TERE JETEN IA KUSHTOI ARTIT
Nga
Prof. Dr. Hivzi Muharremi
Me
rastin e vdekjes se artistit-piktorit, Profesorit Sulejmon Ymer Haxhikadria, i
cili me veprën artistike dhe punën e tij
si krijues mbetet i paharuar per gjenerata të shumta të krijuesëve figurativ.
Vdekja e ndau artistin, piktorin, kolegun tonë, te nderuar Sulejmon
Haxhikadriun, i cili tërë jetën e tij e
shkriu në përpjekje për emancipimin shpirtëror dhe të përgjithshëm të kombit të
vet. Deri në frymën e fundit të jetës ai
me veprën e tij u bë shëmbëlltyrë e
paharrueshme për gjeneratat e sotme dhe të ardhme.
Piktori Sulejmon Haxhikadria i takon brezit të parë
të krijuesëve figurativë. Lindi në Gjakovë në vitin 1936. Shkollimin fillor e
kreu në vendlindje, shkollën e mesme të Artit në Pejë më 1959, ndërsa studimet
e larta për pikturë i mbaroi në Akademinë e Arteve në Zagreb (Kroaci) me 1964,
në klasën e Prof. Milenko Stanciq. Më
1979 si bursist i Qeverisë së Francës në Paris e kryen specializimin te piktori
Zh.Martini. Që nga viti 1965 është anëtar i SHAFK-ës. Ka hap ekspozita vetjake
në Gjakovë më 1959, Pejë më 1959, Mitrovicë, Shkup më 1961, në Prishtinë më
1965. Nga ekspozitat e përbashkëta vecohen: në Zagreb, Sarajevë, Beograd,
Tuzëll, Suboticë, Banjallukë më 2012, në Pallatin e Kulturës “Asim Vokshi”, me
rastin e 100 vjetorit të shtetit shqiptar. Që nga viti 1965, ka marrë pjesë në
ekspozitat e SHAFK-ës,në Sallonin Pranveror, ekspozitën vjeshtore, pastaj në
Biennalin ndërkombëtar të vizatimit në Prishtinë. Është fitues i cmimit për
pikturë nga SHAFK - ës më 1976 dhe 1986, dhe në vitin 2000 i ndahet një
mirënjohje nga SHAFK-ës dhe SHAAK – ës.
Sulejman
Kadriu i takon brezit të vjetër të krijuesve figurativë të Kosovës. Që nga
vitet e pesëdhjeta implementohet në rrjedhat a tendencat zhvillimore të arteve
figurative, rrjedha këto që në vitet e shtatëdhjeta do të pësojnë një
metamorfozë të plotë të shprehjes figurative. Pra, që nga këto vite me ngulm e
devotshmëri do t’i hyjë krijimtarisë figurative, si kurorëzim i së cilës do të
pasojë ekspozita e parë personale e tablove me motive duar-duar në Gjakovë më
l956. Pa dyshim se që nga kjo ekspozitë që u mirëprit tek adhuruesit e artit, e
deri më tani ai nuk do ta ndërpresë ritmin vijimor të krijimtarisë, dhe kjo
duke u orvatur që ta krijojë stilin vetjak e gjithnjë me pretendim të hedhjes
në tendencat zhvillimore të arteve figurative në Kosovë.
Në
fillim ishte i preokupuar me motive duar-duar nga mjedisi i Pejës, imazhe këto
që dashur padushur u bënë pjesë përbërëse e shpirtit të vet, ashtu siç ishin
bërë për shumë krijues të qendrave të tjera, të cilet kishin qëndruar për një
kohë të shkurtër apo të gjatë në qytetin piktoresk e koloristik të Pejës.
Pas
hulumtimeve, eksperimenteve dhe lëkundjeve të pandërprera në botën artistike
figurative, ai fillon gradualisht të zhytet në pellgun e gjerë të lëvizjeve
moderniste, duke u sprovuar dhe në një kohë të gjatë duke krijuar në frymën e
simbolizmit, abstraksionit dhe ekspresionizmit abstrakt-që nga piktura e aksionit
të Polokut, Gorkyt deri te Feito. Periudhë kjo, ku është menduar se arti është
kuptuar si formë, nga e cila buron gjuha si mjet parësor i komunikimit.
Pledon
në çdo gjë që është subjektive në tablotë e veta t’i ekskomunikojë dhe orvatet
ta caktojë ekuivalencën e formës dhe hapësirës me pretekst të zbulimit dhe të
sintetzimit të shprehjes objektive të vizionit impersonal që lind brenda
kufijve të aplikacioneve figurative.
Lavdi për punën dhe veprën e piktorit!
Jemi
krenarë që e patëm në mesin tonë!
I
përjetshëm qoftë kujtimi për artistin-piktorin
Sulejmon
Haxhikadriun.