Kulturë » Ypi
Edison Ypi: Agoll Agoll
E merkure, 16.08.2023, 07:57 PM
Agoll Agoll
Nga
Edison Ypi
Komunisti,
konformisti, komitetsi, karrieristi, denoncuesi, pijaneci, llafazani,
mburraveci, gënjeshtari, katundari, proletari, himnizuesi i fshatarit dhe
proletarit, atij fshatari trok’ e përtok’ dhe atij proletari cop’ e çik’, kur
fshatari s’kishte as bukë thatë, dhe proletarin s’kishte ku ta zinte as qeni,
ky gjoja poet e gjoja shkrimtar popullor, ky moralist folklorik fshataresk
qesharak fare banal, ky gdhë i palodhur që me dhjetra vite nuk u ndal asnjë
çast në ballë të kryqëzatës për hedhjen në erë të truve të shqiptarëve, ky turp
kombëtar që kur mendon ç'tmerre kurdisi e ç'neverira la pas, të bën të derdhësh
një Prespë me lot dhe të vjellësh një Devoll deri në det, vetëm të dëshpëronte,
vetëm të kallte krrupën.
Pak
gjëra që aksidentalisht t’i zinte syri nga Agoll Agolli, të mjaftonin e
tepronin për të kuptuar se për çfarë pëgërje bëhet fjalë.
Bastardit
të rimave primitive, asocimeve banale, fabulave trashanike të preferuara nga
turmat e proletarëve, ushtarët e kazermave, konviktorët dhe të burgosurit
ordinerë, nuk i kam lexuar kurrë asnjë mendervjershëz, asnjë gjojaroman.
Himnizuesi
i baltës, duarve me kallo, djersës së kooperativës, luftës vllavrasëse të
klasave, gjithçka që dilte sadopak jashtë margjinave të propagandës, e quante
"Shpikje e borgjezisë ndërkombëtare për t’i hedhur hi syve puntorëve të
fabrikave dhe fshatarëve të fushave dhe njerëzve të mirë kudo ku janë nëpër
botë".
Sa
rrojti s'bëri gjë tjetër veçse nxorri nga goja budallallëqe dhe gënjeshtra nga
më të përvjellurat që s’i ha as derri.
Si
mafiozët e regjur që s’nginjen me gjak e s’rreshtin së vrari deri në momentin
kur ngordhin, edhe Agoll Agolli s’rreshti e s’rreshti asnjë çast së gënjyeri e
së moralizuari pa pikën e turpit.
Rapsodi
që i këndoi diktaturës duke ngrënë mish e duke pirë raki, është vërtet një
dukuri e rrallë, por jo e pamundur.
Po
ashtu si për tu bërë Stalin, mjafton të dish të organizosh një atentat, të bësh
një shkrim në gazete, dhe të kesh qënë ca herë në Kishë, edhe për tu bërë Agoll
Agoll, mjafton të të ketë sjellë partia nga baltrat e fshatit, të dish të pish
raki me opingë, të kesh aftësinë e lindur për të vargëzuar dosido, të kesh
paturpësinë të zhgërryhesh gjithë jetën zyrave, mbledhjeve, komiteteve dhe
natyrisht të shkruash çarçafë me kritika për kolegët e suksesshëm që i ke zili.
Komunisti
i pandreqshëm Agoll Agoll, kjo shëmbëlltyrë e vrazhdë e një kohe të ligë, është
pisllëku më i zi që doli nga rrotullimi i mokrrave propagandistike të luftës së
klasave të dhjetra viteve diktaturë gjakatare.
Ishte
mishërimi ortografik i hunjve të rrahjeve, litarëve të internimeve, zinxhirëve
të burgjeve, spiunëve të skutave, zagarëve të zyrave.
U
mor gjithë jetën duke dërdëllitur nëpër vjershëza dhe gazeta jo vetëm për
fshatarët e shëndetshëm dhe puntorët e lumtur, por edhe për dëngla moralistike
për javashllëkun e jetës, mbledhjen e lëmshit, parehatinë e moshës, lindjen,
vdekjen.
Kuriozitet
të madh kishte për çfarë do thuhej paskëtaj për atë vet' pasi të ikte në halen
e gomarëve, edhepse e dinte se s’do ishin gjëra të këndëshme, e aq më pak të
lavdishme, si; E kaloi mirë në të dyja kohërat. Të tjerëve u thoshte të jetonin
egër, ashpër, nëpër ara, fabrika, kantiere. Për vete jetoi këndshëm. Hëngri
mish dhe peshk, piu raki dhe verë. Bëri muhabet lart e poshtë me katundarë.
Shkroi për njeriun e mirë. Atë barkthatin që iku i lebetitur nga sytë këmbët më
’90-ën.
Së
fundi u mor edhe me biznes.
S’po
them se bëtë gabim që kryekuzhinierit të helmeve propagandistike nuk i gjetët
ndonjë zgjidhje eutanazike.
As
po kërkoj llogari që s'e hodhët në një gropë me gëlqere bashk me mender librat
e tia. E ta linit aty derisa të shkrihej bashkë me vjershëzat, novelëzat,
kockat.
Nuk
po ju bëj me faj që s'ja pretë mishin me gërshërë tua hidhni qënve. Dhe as t'i
lidhnit një shall pionieri të kuq në qafë dhe t'ja shtrëngonit derisa nga goja
ti dilte shkuma dhe nga rrushi sperma.
Do
jepni llogari para Allahut që s'e hodhët në dhomë gazi ku para se të ngordhte
të fliste e bërtiste sa të donte për partizanët trima, dobiçllëqet e kurvit,
moralin e çetave, pushkatimin e grave shtatzana, vrasjet pas shpine, ballistët,
mbretërorët, kolaboracionistët, kuislingët, e të tjera e të tjera tmerre e
llaftarira, që po t'i numurosh të ikën jeta, po t'i kujtosh të fluturon mendja.
Nuk
do ju falet që s'i dhatë një shkelm bythëve të binte në rënie të lirë nga
terraca e pallatit ku banonte në Rrugën e Dibrës, kokëposhtë drejtë e në
trotuarin ku bënin shurrën pijanecat.