Kulturë
Albert Vataj: Një letër për ty
E diele, 25.09.2022, 07:38 PM
Një letër për ty
Nga
Albert Vataj
Edhe
pse teknologjia i ka shtytur tej caqeve të mundshmen e komunikimit, edhe pse
bota tkurret çdo ditë nën forcën sovrane të këtij gjenialiteti, sërish është
një ndjesi; e brishtë, delikate, teje e ndrojtur, e cila rreket gjithë drojë e
frikë të dëshmojë me një teatralitet sublim yshtjen e hyjt të një shpirti, t’i
japë zë atij ndijimi që e djeg çdo ditë e nga pak, ndërsa e dritt.
Shumëkush,
ndoshta edhe unë njëri ndër ta, menduam dhe gabim, ndoshta, se iku koha kur
shkruanim letra dhe se ëndja për ta bërë një gjë të tillë, sot, është jo vetëm
demode, por qesharake, edhe pse ka prej tyre që qajnë ende kur lexojnë, letrat
që ruajnë, dhe kujtimet që shfletojnë.
Megjithatë,
është ende një dëshirim e drojë, për tu ulur diku në një qoshe, nën një dritë
qiriri apo kandili, reflektimit të hënës, ndoshta, dhe nisim të shkruajmë,
sikur duam ta shpojmë me fjalë në zemër, për të ndjerë se si dhëmb ajo, ajo
zemër që ka zënë vend në zemrën tonë, tuajën.
Dhe
shkruajmë ende, siç guxova edhe unë të bëj sot, të të shkruaj ty një letër!
Për
të të thënë se kjo ëndje, e ka patur ende të pamundur t’i nënshtrohet modernitetit,
ndaj ajo në një besim rishtari, kërkon të tregojë me përulje, lutje dhe
përgjërim, se ky shpirt ka zgjedhur fjalën të dëshmojë, ngase vetëm fjala e ka
dëgjuar atë heshtje dhe vetëm fjala është ajo që di të rrëfejë; se çfarë ndjen
ai shpirt, e përjeton ajo zemër, çfarë e lartëson atë qiell, dhe e zotëron
shpërthimin e atij dielli.
Dhe
nisi të shkruaj këtë letër...
Me
penën e atyre shpirtrave që e kanë lëruar me rrufë dhe parmendë kohën, për të
hedhur në të farën e dritës dhe dëshirimit, ngjyer në gjak e psherëtima, germë
për germë, e drithërim padurimi. Kërkon që bashkë me kohën, që ndalet, të
lejojë qiellin e shpirtit të flakërojnë krahët në këtë fluturim epik të
zëshmërisë së ndjenjës... dhe nis të shkruaj, për ty.
Ti
nuk je duke më kërkuar atje ku kurrë nuk do të më gjesh, e sigurt kjo.
Ti
nuk je duke përgjuar mes mijëra pëshpërimave, të mund të pikasësh një zë, të
cilin e njeh, i cili lëviz si një drithërimë brenda teje.
Ti
e di, se unë kam trokitur edhe tjetërherë në pritjen tënde, me fjalë, me droje
e padurim. Kam thirrur në këtë solemnitet dehjen e yjshme të qiejve të
vjeshtës. Me erërat kam ngucur e përskuqur në turpërim thjeshtësinë tënde të
larë në kroje ku pinë zogj dhe Zana. Jam afruar tinëzisht, duke përgjuar një
hir të larë në hëna, derdhur në ty, gjithë epsh e ar, e jam dehur si një
eksplorator, e dalldisur si magmë.
Dhe...
në çastin kur ti do të jesh duke lexuar këtë letër, të shkruar me fjalë dhe
përjetim, të ngjizur me polenin e gjithë luleve që dëshirimi im i mblodhi nëpër
pranvera dhe përkushtime, heshtjen ndoshta do të ta prish fëshfërima e gjetheve
që lodrojnë me erën. Janë gishtërinjtë e mi që vibrojnë në melodinë e asaj
joshjeje që u derdh nga tela violine e ladrim tundues.
Jam
ai çast që shkoqet nga ligjërimet që farkëtoi shpirti dhe ndijimi në art dhe
përfytyrim, ai jam, ai mbetem në fjalë, në zjarret që u teptisën, e dogjën
kurmet që i përpushi epshi. Dhe ti, je çdo përfytyrim që përjetimi ka endur.
Kjo, të mbush me hir e të shndërron në frymë.
Ndërsa
fjalët i shkokrron si shegët, ëndshëm e buzëndezur, një flutur të pushon në
prehër, vjen të të sjellë një zë që pritja jote ka njomur me lot.
Duart
do të të dridhen e zemra do të rrah fort. Pupthi do të ndjesh kërcimin e
kraharorit. Buzët do të eshkën. Frymëmarrja do të të shpeshtohet dhe me frymë
nuk do të ngopesh dot. Bota krejt do të prehet në këtë prehër. Dhe ti do të
kërkosh një yjësi në univers t’i jepesh vërshimshëm si shkëlqimimit në një epje
shpërthimi.
Ato
fjalë, të cilat janë gjithësa në mua është qenia; ai gërmëzim i farkëtuar në
dritë vetëtimash e drithërima shpirti, ato rreshta si notat e një pentagrami,
ajo behje e beftë, janë prekjet që kurrë si shkëmbyem, e shikimet që largësia i
theu pa xhamave ku u struk pritja. Në këtë çast do të përpiqesh të formëzosh
atë përfytyrim që tretet nëpër këto mendime e gurgullon nëpër këto germa e
fjalë, nëpër këtë epje e përjetim.
Me
sytë që i tret tej dhe gishtat që pleks nëpër flokë, përpiqesh të kapësh fillin
e hollë të këtij përfytyrimi idilik, e me të, të endësh portretin e një të
panjohuri, fytyrën e një vegimi, zërin e një trazimi, afshin e një pranie që ta
rrëmben era nga prehri, dorën që gërmëzon nëpër këto fjalë zjarri diellin e një
dëshirimi, që lyp në agimet e vetmisë tënde.
Shtangesh
ashtu në hutim duke dëgjuar trokun e rrëmbyer të zemrës dhe duke ndjerë hapat
që të afrohen dhe zërin që të pëshpërimën në vesh. Një prekje e lehtë që pushon
mbi ty si petale, të kthen në rrëke drite, në një energji që të shpërbën në
frymë, në frymën që mbush heshtjen që të rrethon, e përplaset në asgjënë që
ngre në dëshirim.
Ashtu
e shtangur qëndron dhe vështron teksa era valvit letrën që mban në dorë e
heshtjen që të përkudn. E, sheh teksa shkronjë pas shkronje e fjalë pas fjale,
letra nis të zbrazet, e në duar të mbetet, veçse një copëz e bardhë dhe një
ëndërr që ikën me erën.
Edhe
pse unë e di se nuk ekziston, e shkrova këtë letër, jo duke sfiduar
modernitetin, por duke denoncuar shterrimin e shpirtit, shitjen dhe
shpërdorimin e brishtësisë së këtyre petaleve ku kridhet dehja e asaj dlirësie
ku ti derdhesh. Sepse natyra ka zgjedhur në ty; vajzë, grua, nënë, e dashur,
ëmën e krijimit dhe mrekullinë e gjithësisë, me të cilën na shpërblen hyjnia e
atij vullneti që mëkon lartësim me shpirtje fjalësh dhe adhurim.