Poezi nga Koçi Petriti

Koçi Petriti

 

Baladë për Shahin Matrakun

 

Gur mbi gur më gurë gjaku

Shkolla e Vajzave u ngrit,

po ç’kërkon Shahin Matraku,

ç’bën këtu dhe ky komit?

 

Rri ai në prag të shkollës,

rri mbështetur mbi dyfek,

nën opingë e ngrënë e shollës

si thëngjill për udhë e djeg.

 

E thërret të dale prej dere

ta braktisë atë sokak,

Guri i Kamjes plot limere,

që ka mbetur pa kaçak.

 

E pret Gora shpellë pas shpelle,

kush për mbrojtje, kush për hall,

po mbi pale fustanelle

shkrimin shqip ai po shpall.

 

E nuk shkulet, jo, prej portës,

s’bën më prita mbi shkëmbinj,

se bastis dhespoti i Korçës

me sarafë e me myftinj.

 

E me helm e gjuhë zuzare,

dhelpra e zezë Mitropoli,

vjen t’u djegë abetaret

vajzave që mbron ai.

 

Mbledhur te ky prag së largu

shkronjat shqip këndojnë ato,

shkronjat që Shahin Matraku

nuk i njeh, po shumë i do.

 

 

Këngë për Isa Boletinin

 

Fush Kosova desh një mal

me Korabin tok të rrinin

dhe mbi djep të saj u ndal

rriti Isë Boletinin.

 

Dhe kur shkrep e bubullin

mbi Danub e mbi Ballkan,

ball’ i burrit Boletin

brof e bubullimat mban.

 

 

Baladë për Themistokli Gërmenjin

 

Trembëdhjetë Bilbilenjtë

vane vetë në litar

kush kërkoi krëhër të krihej,

kush të dridhte një cigar.

 

Kush kërkoi të hidhte valle,

kush mbi shkëmb si shkëmbi ngriu

rritej nga çdo vdekje e madhe

kapedan Themistokliu.

 

Dhe në prag të pushkatimit

shkreu tri thënie të mëdha,

tri rrufe të një gjëmimi,

sa për njëqind mijë dogra.

 

Dhe kërkoi t’ia zgjidhnin sytë,

sytë e lidhur me shami,

të vështronte drejt në tytë

sip o nisej vdekja e tij.

 

Dhe kërkoi të thosh një këngë,

shqiptarisht i veshur krejt,

dhe këndoi siç këndon rëndë

veç një burrë në njëqind vjet.

 

Dhe kërkoi së treti, i qetë,

që xhelatit pushkatar,

do t’ia jepte shënjën vetë,

vetë t’i bërtiste: “Zjarr!”

 

dhe u drodh njeriu dhe guri

nën tri shkrepjet e mëdha,

se gjëmimi i atij burri

ish sa njëqindmijë dogra…

 

 

Baladë për Sali Butkën

 

Gjëma e gjaktë që gjet shteg

e që dihet nga u nis

si dëborë e bërë ortek

mal më mal u rrokullis.

 

Mbi dy supe orteku u ndal,

mbi dy supe orteku u rrit,

njëri ish Gramozi mal,

tjetri ish Saliu komit.

 

Mali u ngrys e burri u mvrenjt,

kur atdheu mend u gremis,

mali burrit iu mbështet,

burri e mbajti me kurriz.

 

Pastaj brofën tok të dy

një me shkëmb, një me dogra,

njëri kish vetëm një sy,

tjetri kish vetëm një krah.

 

Dhe ky burrë ish Butkalliu,

një rrufe që shëmb çfarë gjen,

që përkrah Themistokliut

nxjerr djaloshin Bellkamen.

 

Petro Nini fjalëflamuri

e mëkoi me shqipet shkronja,

brenda gjoksit t’atij burri

rrahu krahët veç shqiponja.

 

Dhe shqiponja iu përgjak

po s’iu ndal e po s’iu step,

vjershat vjershëtorit plaak

gur më gur ia shkroi me sqep…

 

Kaq here hasmi rrezikzi

prej Tomorrit në Gramoz

sa e pa me thonjtë e tij

bëri varr dhe u varros…

 

Bëri varr e s’bëri zë,

u hap shkëmbi e përpiu

se do ish më keq për të

pot a zinte gjallë Saliu.

 

Zemrën thonë me kockë e kish,

siç ia deshte mëmëdheu,

edhe syrin që iu prish

pa ilaç në Evropë e krreu.

 

Që shënjestrën nëpër të

ta vështronte mirë Saliu,

të dy sytë i bëri një,

bebja përmbi thep i mbiu.

 

Kurrë, tha plaku Butkalli

dhembjen s’do ta mbyt me gjumë,

gjersa nënia Shqipëri

dhembje ka më shumë se unë.